Kraków 2023-12-19
Przystanek osobowy Kraków Łobzów.
Współrzędne geograficzne: 50.082N 19.917E. Elewacja 216 m.
Kraków Łobzów.
Kraków Łobzów to była wieś królewska położona pomiędzy miastem Kraków, a wsią Bronowice Małe. Wieś Łobzów, a obecnie historyczna dzielnica Łobzów, leży na zachód od centrum Krakowa. W Łobzowie znajduje się Pałac Królewski wzniesiony za panowania króla Kazimierza Wielkiego. Była to letnia rezydencja królewska. Około 1357 roku, zbudowany został gotycki zamek, który za czasów panowania króla Stefana Batorego został przekształcony w pałac, o cechach manierystycznych. Przebudowę wykonał Santi Gucci, który zaprojektował także duży ogród. Kolejne przemiany miały miejsce za panowania króla Zygmunta III, kiedy to Giovanni Trevano nadał pałacowi wystrój barokowy. W okresie 1642–1646 zaniedbany pałac wyremontowano. Monarcha przekazał wieś Łobzów uniwersytetowi krakowskiemu. Po III rozbiorze Polski, austriackie władze odebrały Łobzów uniwersytetowi.
W 1875 roku, zaborcy w pałacu zorganizowali Szkołę Kadetów Piechoty. Był to już czas, kiedy zaborcy przekształcali Kraków w twierdzę. Wiele obiektów przekształcali dla celów wojskowych. Budowali nowe koszary, twierdze, reduty, forty, magazyny, areszty, szpitale i lazarety. W 1900 roku, Łobzów miał powierzchnię 140 hektarów i 86 budynki. Mieszkało tu 1 364 osoby
Obecnie (2023 rok) budynek pałacu należy do Politechniki Krakowskiej. Na terenie Łobzowa w 1919 roku, założono stadion Wojskowego Klubu Sportowego (WKS) „Wawel”. W okresie Drugiej Rzeczypospolitej w Łobzowie stacjonowały następujące jednostki Wojska Polskiego: Korpus Kadetów Nr 1 (1918-1921), 20. Pułk Piechoty Ziemi Krakowskiej, 6. Pułk Artylerii Lekkiej, Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 (1927–1928), Batalion Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 (1928–1929). Część terenu należała do zakonników Kościoła Katolickiego, którzy prowadzili tutaj drukarnię. Drukarnia została upaństwowiona w 1950 roku, a na pozostałym terenie, zabranym zakonnikom, komuniści zbudowali bloki mieszkalne. Alejka zwana obecnie (2023 rok) Młynówka Królewska biegnie po śladzie rzeczki, która w 70-latach XX wieku, została zasypana.
Naturalną granicą Łobzowa, od strony północnej jest linia kolejowa. Tutaj znajduje się także ulica Wrocławska, która przed zbudowaniem linii kolejowej Mysłowice - Kraków, była jednym z traktów wiodących z Krakowa w kierunku zachodnim. Był to historyczny Trakt Olkuski, który prowadził do Wrocławia. Obecna ulica Wrocławska została wytyczona tuż po uruchomieniu linii kolejowej, czyli około 1848 roku. Początkiem ulicy Wrocławskiej jest Nowy Kleparz i ulica Prądnicka. W pobliżu zbudowano wojskowy szpital (obecnie 5. Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką im. gen Mariana Garlickiego). Ulica Wrocławska ma długość około 1 800 m i kończy się przy koszarach. W czasach komunistycznych była tutaj 6. Pomorska Dywizja Powietrzno-Desantowa, a obecnie (2023 rok) 6. Brygada Powietrzno-Desantowa. Przy ulicy Wrocławskiej znajduje się także Sztab Dowództwa Brygady. W czasach komuny znajdowały się tutaj także zakłady PZL-Kraków.
Szczególnie w drugiej połowie XIX wieku, w Krakowie, Austriacy rozbudowali obiekty wojskowe. Sprzyjał temu transport kolejowy. W większości były to tak zwane koszary barakowe, budowane stosunkowo niewielkim kosztem. Nieco później zbudowano budynki z czerwonej cegły dwu i trzy kondygnacyjne, z ogrzewaniem, bieżącą wodą, sanitariatami i instalacją elektryczną. Tego typu koszary zbudowano na Łobzowie. Na Łobzowie postawiono koszary dla artylerii, dla piechoty obrony krajowej oraz dla szkoły kadetów piechoty. Ta szkoła zajmowała między innymi pałac królewski na Łobzowie (1876 rok).
Ulica Wrocławska była wybrukowana i posiadała chodniki po jej obu stronach. Przy koszarach, ulica kończyła się pętlą, na której od około 1925 roku, zawracały autobusy komunikacji miejskiej. Planowano zbudowanie linii tramwajowej, od ulicy Długiej, ale tego planu nigdy nie zrealizowano.
Na odcinku linii kolejowej Kraków Główny - Łobzów były trzy wiadukty kolejowe. Pierwszy w ciągu ulicy Prądnicka. Tutaj zbudowano duży stalowy wiadukt z dwoma pasami ruchu, pod torami, gdzie mieściły się wszystkie współczesne pojazdy. Dalej był tunel pod torami w ciągu ulicy Władysława Łokietka. Podobny tunel zbudowano na końcu ulicy Wrocławskiej, na wprost koszar. Pod tym mostem mogła przejechać tylko furmanka. Kareta się nie mieściła. Natomiast w ciągu ulicy Lucjana Rydla, był zwykły przejazd kolejowo-drogowy obsługiwany przez dróżnika. Przejazd został zastąpiony wiaduktem w 2022 roku.
Wiadukt w końcu ulicy Wrocławska był kilkukrotnie przebudowywany. Pierwotnie było to łukowate sklepienie, na którym były dwa tory. Podczas okupacji germańskiej (1939-1945), kiedy budowano nową linię towarową przez stację Olsza, dobudowano drugi wiadukt, większy. Pierwszy wiadukt był wąski i nie mieściły się pod nim autobusy, dlatego w 1967 roku, został przebudowany. Dla ruchu samochodowego wprowadzono sygnalizacje świetlną.
W 1977 roku, oddano do użytku przystanek osobowy Kraków Łobzów. Był wówczas jeden peron wyspowy, a wejście na peron było po schodach z ulicy pod wiaduktem.
Nowe rozwiązanie szybko okazało się niewystarczające. W 1995 roku, zbudowano zupełnie nowy wiadukt. Został on postawiony w odległości 30 m dalej w kierunku zachodnim. Wówczas wiadukt znalazł się dokładnie na kierunku ulic: Piotra Stachiewicza oraz Tytusa Czyżewskiego. Jezdnia pod wiaduktem otrzymała po dwa pasy ruchu w każdą stronę. Stary tunel przerobiono dla przejścia dla pieszych i dobudowano wejścia na perony.
Przystanek kolejowy Kraków Łobzów.
Przystanek kolejowy Kraków Łobzów został oddany do użytku w dniu 22 maja 1977 roku. Był to czas, kiedy władze miasta, próbowały ułatwić dotarcie mieszkańcom do zakładów pracy i szkół. Na odcinku linii kolejowej Kraków Główny - Kraków Mydlniki, nie było żadnego przystanku osobowego.
Pierwszy peron wyspowy był typu niskiego, o wysokości około 0,3 m od główki szyny. Jego krawędzie były wykonane z płyt betonowych, malowanych na biało. Nawierzchnia peronu była asfaltowa i była wymalowana żółta linia ostrzegawcza. Środkiem peronu ułożono płyty betonowe, które przykrywały kanał, w którym były ułożone kable słupów oświetleniowych. Na peronie było sześć wiat, chroniące podróżnych przed deszczem i śniegiem. Były także ławki i kosze na śmieci. Peron miał długość około 220 m i szerokość 5 m.
W okresie 2014-2019, razem z przebudową linii kolejowej został rozbudowany przystanek osobowy Kraków Łobzów. Zbudowano trzy nowe perony. Jeden peron środkowy typu wyspowego dwukrawędziowy oraz dwa perony zewnętrzne wyspowe, ale jednokrawędziowe. Tak więc, są trzy perony i cztery krawędzie peronowe. Perony są typu wysokiego; 0,5 mm. Krawędzie są wykonane z płyt prefabrykowanych o szerokości 1 m. Reszta powierzchni jest wyłożona kostką brukową.
Peron środkowy ma długość 215 m, a perony zewnętrzne mają długość 195 m. Perony są numerowane od strony południowej, czyli od strony ulicy Wrocławskiej. Peron 1 ma długość 195 m i szerokość 8,4 m. Peron 2 ma długość 215 m i szerokość 5 m. Peron 3 ma długość 195 m i szerokość 5 m. Na przystanku nigdy nie było budynku dworcowego. Pasażerowie mogą korzystać z 14 wiat przystankowych, które chronią przed opadami i przed wiatrem.
W związku z modernizacją linii kolejowej E30 został przebudowany układ torowy w rejonie przystanku Kraków Łobzów. W 2015 roku, ruch pasażerski liczył około 500 osób w ciągu doby. W 2020 roku, ruch pasażerski przekroczył 1 000 osób w ciagu doby. W grudniu 2023 roku, na przystanku zatrzymywały się 74 pociągi przewoźników; Koleje Małopolski oraz PolRegio. Z przystanku można dojechać do: Kraków Główny i wszystkie stacje Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej oraz do: Wolbrom, Katowice, Czechowice Dziedzice, Dębica, Olkusz, Krzeszowice, Oświęcim, Trzebinia. Pierwszy pociąg odjeżdżał o godzinie 4;21 do Katowic. Ostatni o godzinie 23;17 do Trzebini.
Linia kolejowa Nr 118 Kraków Główny – Kraków Lotnisko.
Linia kolejowa Nr 118 Kraków Główny – Kraków Lotnisko, jest to linia zelektryfikowana, w większości dwutorowa. Umożliwia ona dojazd pociągiem z centrum Krakowa do portu lotniczego Kraków-Balice. Ruch pasażerski prowadzą Koleje Małopolskie. Na linii znajduje się również bocznica PKN Orlen oraz bocznica do 8. Bazy Lotnictwa Transportowego. Długość 11,960 km. Przystanek jest na 3,229 km szlaku.
Linia kolejowa Nr 133 Dąbrowa Górnicza Ząbkowice – Kraków Główny.
Linia kolejowa Nr 133 Dąbrowa Górnicza Ząbkowice – Kraków Główny jest to linia kolejowa przebiegająca przez województwo śląskie i małopolskie. Odcinek Jaworzno Szczakowa – Kraków Główny wchodzi w skład międzynarodowej linii kolejowej E 30. Długość 70,779 km. Przystanek jest na 67,542 km szlaku.
Opracował Karol Placha Hetman