Kłaj 2022-04-20
Stacja kolejowa Kłaj.
Opis zdjęcia: Widok w kierunku Krakowa.
Opis zdjęcia: Widok w kierunku Bochni i Tarnowa.
PKP Kłaj to stacja kolejowa położona w Województwie Małopolskim, na wschód od Krakowa, przy linii kolejowej Nr 91 Kraków Główny - Medyka. Ta linia kolejowa w 1945 roku, miała Nr 124, a w 1988 roku, Nr 120. Stacja leży między stacjami Podłężenie - Bochnia i jest na 28,20 km od stacji Kraków Główny. Współrzędne geograficzne stacji Kłaj to 50.001N, 20.301E. Elewacja 211 m nad poziomem morza.
Stacja Kłaj została otwarta w 1856 roku. W okresie 1856 - 1878, stacja miała nazwę Klay. Od 1878 roku, funkcjonuje nazwa Kłaj. Tylko w okresie okupacji germańskiej funkcjonował nazwa Klaj, bo niemcy nie potrafią wypowiedzieć głoski „Ł”.
Dworzec w Kłaju został zbudowany około 1860 roku. Był to niewielki budynek podpiwniczony z nieużytkowym poddaszem. W pobliżu zbudowano nieduże magazyny kolejowe. W głowicach stacji zbudowano dwie nastawnie kolejowe.
Stacja Kłaj obsługiwała transport drewna z Puszczy Niepołomickiej oraz transport żwirów i pisaków z okolicznych kopalni. Transportowano także płody rolne. Należy pamietać, że w Puszczy Niepołomickiej była duża sieć kolei gospodarczej, wąskotorowej. Dzięki temu stacja Kłaj uległa dużej rozbudowie. Ostatecznie stacja miała siedem torów i bocznicę do jednostki wojskowej (obecnie 2022 rok, JW 2515).
Na stacji były dwa niskie perony: Peron 1 jednokrawędziowy przy budynku dworca oraz Peron 2 dwukrawędziowy, wyspowy. W 60-latach XX wieku, perony otrzymały nawierzchnię asfaltową. Były trzy wiaty chroniące przed deszczem, ławki, kosze na śmieci, oświetlenie.
Na stacji było przejście podziemne pod torami, a właściwie przejazd dla podróżnych, rowerzystów, furmanek i samochodów osobowych. Warto dodać, że do najbliższego przejazdu kolejowo-drogowego jest około 3 km.
Remont stacji Kłaj.
W okresie 2012 - 2015, stacja przeszła gruntową modernizację. Remont obejmował wszystkie elementy infrastruktury kolejowej. Przede wszystkim przebudowano budynek dworca i sąsiedni budynek magazynowy. Budynki zostały gruntownie wyremontowane i połączone ze sobą w jeden obiekt. W budynku jest poczekalnia i toalety, które otwarto w 2018 roku. Od kwietnia 2014 roku, kasa biletowa jest nieczynna, ale jest automat biletowy.
Jeden z budynków dworcowych został przebudowany i jest teraz sklepem spożywczym „Market Point”. Sąsiedni budynek przerobiono na bar z kręgielnią i bilardem. Jeszcze jeden budynek zajmuje przedsiębiorstwo „Cold Mark”.
Przebudowano całkowite układ torowy stacji. Teraz przez stację przebiegają trzy tory. Dwa przebiegają przy peronach, a jeden poza peronami. Jest też tor manewrowy (wyciągowy) bez przejazdu i bocznica do jednostki wojskowej. Peron 1 i 2 mają długość 200 m, i mają wysokość 0,55 m od główki szyny. Na każdym peronie są trzy wiaty przystankowe z ławkami i koszami na śmieci. Maksymalna prędkość biegu pociągu przez stację Kłaj wynosi 100 km/h. Ruch pociągów prowadzony jest przez nastawnię „Kj”, która posiada urządzenia komputerowe typu ESTW L 90 5. Nastawnia jest w budynku kontenerowym, obok budynku dworca. Łączność radiowa jest na fali „R2”.
Całkowite przebudowano przejście podziemne. Przystosowano je do obsługi pasażerów o ograniczonej możliwości proruszania się i dla rowerzystów, w postaci ramp. Rampy są przy peronach. Od strony północnej (Puszczy Niepołomickiej) jest klasyczny wyjazd z tunelu, bo teren nie jest płaski.
Budynek nastawni w zachodniej głowicy stacji stoi, ale nie pełni już swojej funkcji. Budynku nastawni we wschodniej części stacji już nie istnieje. Wzdłuż ulicy Skotnicka i stacji kolejowej zbudowano parkingi typu P+R dla samochodów osobowych podróżnych. Zbudowano także miejsca parkingowe dla rowerzystów i motocyklistów. W zachodniej i wschodniej części stacji zachowały się rampy kolejowe i byłe place składowe.
Na stacji zatrzymują się pociągi regionalne Kolei Małopolskich i PolRegio. W 2018 roku, stacja obsługiwała do 800 pasażerów na dobę.
Kolei wąskotorowa.
Kolej wąskotorowa obsługiwała żwirownię w starorzeczu Raby, gdzie wydobywano piasek dla budowy Nowej Huty i Kombinatu Metalurgicznego. Piasek transportowano wagonikami kolejki wąskotorowej trakcją siłą mięśni robotników i przeładowywano na wagony normalnotorowe. Tory tej kolejki zostały rozebrane przez okolicznych mieszkańców i posłużyły na słupki do ogrodzeń. Obecnie (2022 rok) istnieje kolei wąskotorowa Zakładu Przemysłu Drzewnego. W Puszczy Niepołomickiej jest jeszcze około 3 000 m, torów. Tory są o rozstawie 0,600 m. Tory rozpoczynają się w tartaku Kłaj. Jeden z torów kończył się przy stacji kolei normalnotorowej Kłaj. Tu tarcicę przeładowywano na normalne wagony. Kolej leśna korzystała z parowozów a następnie z lokomotyw spalinowych. Obecnie kolei nie jest używana.
Opracował Karol Placha Hetman