Napoleon 2021-07-01
„Muzeum Dywizjonu 303 im. ppłk. pilota Jana Zumbacha.”
Muzeum.
W dniu 1 września 2018 roku, w miejscowości Napoleon, w gminie Lipie, powiat Kłobuck, odbyło się uroczyste otwarcie muzeum lotniczego „Dywizjonu 303 im. ppłk pil. Jana Zumbacha”. Muzeum jest położone w odległości 39 km od Częstochowy, w kierunku północno-zachodnim. Muzeum jest w ofercie edukacyjnej Biura Edukacji Narodowej, Instytutu Pamięci Narodowej.
Muzeum nosi imię ppłk pil. Jana Zumbacha, który w 1938 roku, ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. W 1940 roku, znalazł się w Anglii i został przydzielony do polskiego Dywizjonu 303, stacjonującego na lotnisku Northolt. Walczył w bitwie o Anglię i był jednym z dowódców dywizjonu. Jan Zumbach został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, dwukrotnie brytyjskim Distinguished Flying Cross oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych.
Placówka poświęcona jest polskim lotnikom ze słynnego Dywizjonu 303, walczącego u boku lotników brytyjskich, przeciw nawale niemieckiej, w powietrznej bitwie o Anglię podczas II wojny światowej. Dywizjon 303 był jednym z dziesięciu dywizjonów lotnictwa polskiego walczący w Wielkiej Brytanii.
Obiekt posiada największe ze wszystkich muzeów lotniczych w kraju zbiory pamiątek i mundurów z czasów II wojny światowej. W muzeum są pamiątki po polskich pilotach, przekazane przez ich rodziny, między innymi rodzinę patrona muzeum Jana Zumbacha. Zbiory muzeum podzielone zostały tematycznie, uwzględniając lotnicze formacje narodowe. Wśród eksponatów są również eksponaty poświęcone początkom awiacji. Muzeum dysponuje oryginalną dokumentacją lotów wykonywaną przez pilotów w czasie działań bojowych.
W muzeum znajduje się rekwizyty wykorzystane w filmie fabularnym „Dywizjon 303. Historia prawdziwa”, którego premiera odbyła się w dniu 31 sierpnia 2018 roku. W muzeum jest budynek-barak tak zwany Dispersal, który był wykorzystany w filmie. Dispersal to rodzaj koszar, w którym odpoczywali i przygotowywali się do lotów bojowych lotnicy.
W części otwartej muzeum zgromadzono statki powietrzne z drugiej połowy XX wieku: Mirage III nb 10-RB, MiG-23 MF nb 456, MiG-21 M nb 1907, MiG-21 nb 7913, Su-22 nb 22, PZL TS-11 Iskra i śmigłowiec PZL Mi-2 nb 2029.
Muzeum brało i bierze udział w licznych pokazach lotniczych w całej Polsce, upamiętniając piękną historię polskiego lotnictwa.
Muzeum jest zwieńczeniem pasji i działań jej założyciela, fundatora i zarządcy, Pana Tomasza Kajkowskiego, pilota i miłośnika lotnictwa. Dyrektorem placówki jest Pan Jan Nagiel.
Oddział muzeum na lotnisku Kętrzyn Wilamowo.
Już 2018 roku, muzeum przygotowywało filię na Mazurach, na Lotnisku Kętrzyn Wilamowo. Filia została otwarta w 80-rocznicę Bitwy o Anglię, w 2020 roku.
Film „Dywizjon 303. Historia prawdziwa.”
W 2018 roku, na ekrany kin weszły dwa filmy, które opowiadają o Bitwie o Anglię. Pierwszy film nosi tytuł „Dywizjon 303. Historia prawdziwa.” Jest to film polsko-brytyjski, a jego premiera odbyła się 31 sierpnia 2018 roku. Reżyserem filmu jest Denis Delić. W rolach głównych wystąpili między innymi Maciej Zakościelny, jako Jan Zumbach i Piotr Adamczyk, jako Witold Urbanowicz. Film w dużej mierze jest oparty na wątkach z książki Arkadego Fiedlera „Dywizjon 303”. W filmie wykorzystano samolot wypożyczony z Wielkiej Brytanii latający egzemplarz myśliwca Hawker Hurricane Mk.XII. Samolot jest najbardziej zbliżony do używanych przez Dywizjon 303. Na potrzeby filmu samolot otrzymał oznaczenie RF-E i numerem P3700. W filmie użyto także samolot szkolny de Havilland Tiger Moth z tej epoki, stanowiący własność polskiego kolekcjonera. Na potrzeby filmu zbudowano także dwie makiety myśliwców Hawker Hurricane, które później trafiły do muzeum Dywizjonu 303 w Napoleonie oraz Muzeum Arkadego Fiedlera w Puszczykowie. Zdjęcia z lotniska Northolt kręcono w Oborach koło Konstancina
Według naszej oceny film jest bardzo dobry i wiernie oddaje tamtą rzeczywistość. Niestety ocena „specjalistów” kinematografii była bardzo niska. Wynika ona z nieznajomości tematu oraz ogólnego lekceważenia historii. Lata braku historii w szkołach zrobiły swoje oraz generalny atak masonerii na wartości patriotyczne.
Film „303. Bitwa o Anglię.”
W tym samym czasie powstał drugi film pod tytułem „303. Bitwa o Anglię”. Film jest brytyjsko-polski i został nakręcony w 2018 roku, i miał premiery: zamkniętą w dniu 9 sierpnia 2018 roku, polską premierę w dniu 17 sierpnia 2018 roku oraz brytyjską w dniu 7 września 2018 roku. Reżyserem jest David Blair. W Anglii film nosi tytuł „Hurricane”. Głównymi bohaterami filmu są piloci Dywizjonu 303. Film kręcono między innymi w byłej bazie Royal Air Force w okolicach miejscowości Farnborough, a ekipie udostępniono jeden z wciąż sprawnych samolotów Hawker Hurricane. Film realizowany jest w języku angielskim i polskim.
Podobnie jest w przypadku filmu „Dywizjon 303. Historia prawdziwa”, według naszej oceny film jest dobry i dobrze oddaje tamtą rzeczywistość. Niestety ocena „specjalistów” kinematografii także była niska. Przyczyna podobna jak przedstawiliśmy to powyżej.
Opracował Karol Placha Hetman