Kraków 2013-02-03
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Historia
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych to Polska Wojskowa placówka naukowo-badawcza techniki lotniczej (jednostka badawczo-rozwojowa). Instytut mieści się w Warszawie w dzielnicy Bemowo przy ul. księcia Bolesława 6. Jest spadkobiercą wojskowych placówek badawczych z okresu 1918-1939.
W 1939 roku, agresja niemiecka spowodował przerwanie działalności Instytutu Technicznego Lotnictwa na kilka lat. Wskutek bombardowań wielu osób zginęło. Były też straty w aparaturze i sprzęcie.
Okres konspiracyjnego przygotowywania do odtworzenia Instytutu po wojnie sprawił, że jako jeden z pierwszych wznowił działalność już w lipcu 1945 roku, pod przedwojenną nazwą, Instytut Techniczny Lotnictwa. Nie była to jednak kontynuacja przedwojennej działalności przede wszystkim, dlatego, iż nie pracował już na potrzeby wojsk lotniczych. Na techniczny instytut lotniczy o charakterze wojskowym trzeba było jeszcze kilka lat poczekać. Dopiero w dniu 28.07.1950 roku, rozkazem organizacyjnym nr 079/Org Ministra Obrony Narodowej powołano Grupę Organizacyjno-Przygotowawczą (GOP), w celu utworzenia Lotniczej Stacji Badawczej (LSB).
Pod koniec 1952 roku, został opracowany etat LSB, który wobec rosnących zadań postanowiono przekształcić w instytut. Dokonało się to w 1953 roku, kiedy to na mocy rozkazu organizacyjnego nr 042/Org ministra ON z 17.06.1953 roku, został utworzony Instytut Naukowo-Badawczy Wojsk Lotniczych (INBWL). Wymienioną datę przyjmuje się oficjalnie, jako datę powołania powojennego technicznego wojskowego instytutu lotniczego, chociaż w istocie nie był to nowy instytut wojskowy w Polsce, zwłaszcza, że podjął on znaczną część zadań przedwojennego Instytutu Technicznego Lotnictwa (ITL), stając się tym samym spadkobiercą i kontynuatorem jego przerwanej wojną działalności. Za kontynuacją, a nie nowym rozdziałem, dodatkowo świadczy okoliczność, iż w INBWL znaleźli zatrudnienie pracownicy przedwojennego ITL, wnosząc nie tylko wiedzę fachową, ale również doświadczenie pracy w jednostce naukowo-badawczej.
Zasadniczym tematem prac Instytutu stało się podnoszenie gotowości bojowej i bezpieczeństwa lotów. Powstały stanowiska hamowni silników. Prawdziwym poligonem dla Instytutu stały się problemy związane z wprowadzeniem do służby myśliwców Lim-1. Należało wówczas wyjaśnić wiele nowych zjawisk towarzyszących lotom z prędkościami okołodźwiękowymi. Wyniki tych prac zawarto w broszurze pt. – „Niektóre osobliwości w locie samolotu Lim-1”, co bardzo pomogło pilotom i służbom technicznym.
W 1953 roku, przeprowadzono pierwsze próby Polskiego ogumienia oraz klocków hamulcowych do samolotów Lim-1.
Latem 1953 roku, rozpoczęto w Instytucie prowadzenie próby w locie, jako Państwowe Próby Kontrolne seryjnych samolotów Lim-1. Stały się one praktycznym sprawdzianem opracowanych metod oraz aparatury pomiarowej, pokładowej i naziemnej.
Już w dniu 18.03.1954 roku, poprzez zarządzenie Ministra Obrony Narodowej, Instytut (INBWL otrzymał status placówki naukowej. Jednocześnie przeniósł się do nowych obiektów przy ulicy Księcia Janusza na warszawskim Kole.
W 1958 roku, nastąpiły ważne zmiany, bowiem Instytut Naukowo-Badawczy Wojsk Lotniczych, jako w pełni ukształtowana jednostka badawcza, na podstawie zarządzenia ministra ON nr 013/MON z dnia 8.09.1958 roku, zmienił nazwę na obowiązującą do dziś, czyli: Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych.
Nowa nazwa jednoznacznie wskazuje wojskową technikę lotniczą, jako obszar zainteresowań i prac utworzonej placówki naukowo-badawczej. Instytut otrzymał wówczas statut, który stanowi postawę jego naukowo-badawczej działalności.
Instytut przez długie dziesięciolecia uczestniczył w pracach nad wszystkimi Polskimi samolotami wojskowymi; SB Lim-2, Lim-6 bis, TS-8 Bies, TS-11 Iskra, TS-16 Grot, I-22 Iryda, PZL-130 Orlik i inne. Brał udział w pracach nad Polskimi śmigłowcami; SM-1, SM-2, Mi-2, Kania, Sokół i inne. Opracowywał systemy uzbrojenia, łączności, bezpieczeństwa.
ITWL zajmuje się problematyką bezpieczeństwa lotów maszyn wojskowych, badaniami samolotów i śmigłowców, a także sprzętu około lotniczego, oraz szeroko pojętymi pracami naukowymi związanymi z lotnictwem wojskowym. Instytut ma uprawnienia do nadawania stopnia naukowego - doktora nauk technicznych w specjalności budowa i eksploatacja maszyn. Ponadto posiada akredytowane laboratoria badawcze, certyfikaty zarządzania jakością, koncesje na obrót i wytwarzanie broni i amunicji, a także technologii i wyrobów o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym.
Instytut dysponuje bardzo nowoczesną i unikalną aparaturą kontrolno-pomiarową, jak również wysoko wyspecjalizowanym personelem.
Przed budynkami ITWL stoi samolot PZL-130 Orlik o numerze bocznym 006, przy drugiej bramie znajduje się cel holowany Gacek. Instytut posiada również samolot PZL I-22 Iryda o numerze bocznym 301 (samolot ten jest całkowicie sprawny, lecz nie może latać ze względu na brak niezbędnych pozwoleń), a także dwa samoloty PZL TS-11 Iskra.
Opracował Karol Placha Hetman