Lotnisko w Świdwinie. 2013r.

Świdwin 2013-07-26

Lotnisko w Świdwinie. 2013 rok.

Współrzędne geograficzne: 53.791N 15.826E.

60-lata XX wieku.

W 1960 roku, zorganizowano II Centralne Mistrzostwa Lotnictwa Myśliwskiego WL i OPL OK. Indywidualnie drugie miejsce zdobył por pilot Ryszard Kociołowicz z 40. PLM w Świdwinie. Fakt ten świadczy o systematycznym podnoszeniu poziomu wyszkolenia pilotów i rosnącej wartości bojowej całego Pułku.

W 1960 roku, bataliony lotniczo-techniczne zostały włączone w strukturę pułków i przemianowane na bataliony zaopatrzenia.

Na koniec 1960 roku, skład i dyslokacja jednostek 11. DLM była następująca: Dowództwo 11. Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego – JW 3316 Świdwin. 4. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Kraków” – JW 1452 Goleniów (etat 6/358). 40. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego – JW 1958 Świdwin (etat 6/359). 76. kompania łączności – Świdwin. 19. kompania radiotechniczna – Świdwin. 36. batalion zaopatrzenia – JW 1570 Goleniów (etat 6/472). 9. batalion zaopatrzenia – JW 3829 Świdwin (etat 6/471). 47. Ruchome Warsztaty Remontu Lotnictwa – JW 4496 Świdwin. Poligon Lotniczy nr 6 – Podborsk.

W 1963 roku, 11. DLM zmienił nazwę na 5. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego przejmując tradycje nieistniejącej 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego. Stało się to na podstawie Rozkazu MON Nr 55/Org. Z dnia 7.10.1963 roku. Wchodzące w skład Dywizji, 4. PLM i 40. PLM nie zmieniły swoich nazw.

Już w 1964 roku, pierwsza część personelu latającego i technicznego została przeszkolona na nowy typ myśliwca MiG-21. We wrześniu 1964 roku, pierwsze samoloty MiG-21 F-13 dostarczono z Modlina do Świdwina. Prawdopodobnie 5 maszyn, choć możliwe, że tylko 4, czyli jeden klucz. W maju 1965 roku, 40. PLM otrzymał co najmniej jeden samolot szkolno-bojowy MiG-21 U 66-400. W 1965 roku, każdy z obu Pułków Dywizji otrzymał na stan jedną eskadrę samolotów MiG-21 PF, czyli myśliwców wyposażonych w celowniki radiolokacyjne. 40. PLM otrzymał prawdopodobnie około 15 maszyn MiG-21 PF. W dniu 4.02.1966 roku, do 40. PLM przyleciało 10 MiG-21 PFM, a w dniu 23.01.1967 roku, 12 samolotów MiG-21 PFM. Ta ilość samolotów MiG-21 pozwoliła na całkowite przezbrojenie Pułku na samoloty MiG-21 PF/PFM i oddanie samolotów MiG-21 F-13, Lim-5 / P innym pułkom. Łącznie przez Pułk przeszło 44 samoloty typu MiG-21.

MiG-21 F-13 nb 809. 2011 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
MiG-21 F-13 nb 809. 2011 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Znane samoloty MiG-21 użytkowane w 40. PLM w Świdwinie:

1 F-13 812 / 74812 Wrzesień 1962r. We wrześniu 1964r. samolot dostarczono do 40 PLM w Świdwinie. 2 F-13 813 / 74813 Wrzesień 1962r. We wrześniu 1964r. samolot dostarczono do 40 PLM w Świdwinie. 3 F-13 814 / 74814 Wrzesień 1962r. We wrześniu 1964r. samolot dostarczono do 40 PLM w Świdwinie. 4 F-13 9050905 / 740905 1963r. Użytkowany w 40 PLM ( 11.05.1971r. doszło do kolizji z MiG-21 U nb 1219 ). 5 F-13 Użytkowany w 40 PLM. W 1965r. nastąpiła katastrofa, w której zginął pilot porucznik Cyryl Królewski. Okolice miejscowości Chlebówek. 6 PF 1713 / 761713 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 7 PF 1808 / 761808 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 8 PF 1809 / 761809 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 9 PF 1810 / 761810 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 10 PF 1811 / 761811 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 11 PF 1812 / 761812 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 12 PF 1813 / 761813 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 13 PF 1815 / 761815 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 14 PF 1903 / 761903 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 15 PF 1904 / 761904 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 16 PF 1911 / 761911 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 17 PF 1913 / 761913 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 18 PF 2003 / 762003 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 19 PF 2004 / 762004 Czerwice 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. Po zakończeniu służby przekazany do muzeum w Czyżynach ( 2002r.-2011r. ). 20 PF 2005 / 762005 Czerwiec 1965r. Od czerwca 1965r. na stanie 40 PLM w Świdwinie. 21 U 66-400 1219 / 161219 Maj 1965r. Użytkowany w 40 PLM ( 11.05.1971r. kolizja z MiG-21 F-13 nb 0905 ). 22 PFM 01 / 94 ML-01 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. Po zakończeniu eksploatacji w muzeum w Czyżynach ( 2002r. ). 23 PFM 02 / 94 ML-02 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 24 PFM 03 / 94 ML-03 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 25 PFM 04 / 94 ML-04 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 26 PFM 05 / 94 ML-05 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 27 PFM 06 / 94 ML-06 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 28 PFM 07 / 94 ML-07 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. Użytkowany w 40 PLM ( 23.01.1968r. wypadek ? ). 29 PFM 08 / 94 ML-08 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 30 PFM 09 / 94 ML-09 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 31 PFM 10 / 94 ML-10 4.02.1966r. Od lutego 1966r. w 40 PLM w Świdwinie. 32 PFM 4909 / 94 A 4909 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 33 PFM 4910 / 94 A 4910 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 34 PFM 4911 / 94 A 4911 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 35 PFM 4912 / 94 A 4912 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 36 PFM 4913 / 94 A 4913 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 36 PFM 4914 / 94 A 4914 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 38 PFM 4915 / 94 A 4915 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 39 PFM 5001 / 94 A 5001 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 40 PFM 5002 / 94 A 5002 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 41 PFM 5003 / 94 A 5003 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 42 PFM 5004 / 94 A 5004 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 43 PFM 5005 / 94 A 5005 23.01.1967r. Od stycznia 1967r. w 40 PLM w Świdwinie. 44 PFM 022 / 94 A 0022 1968r. Użytkowany w 40 PLM Świdwin.

Pod koniec 1965 roku, zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 0133/Org. z 22.12.1965 roku, sformowano 26 dywizjon dowodzenia lotami – JW 1241 Goleniów według etatu 6/469 oraz 38 dywizjon dowodzenia lotami – JW 1378 Świdwin według etatu 6/469. Ale już pod koniec marca 1966 roku, dywizjony dowodzenia lotami zostały włączone w skład pułków dywizji.

W 1967 roku, skład i dyslokacja jednostek 5. Brandenburskiej DLM: Dowództwo 5 Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego – JW 3316 Świdwin. 76 kompania łączności – Świdwin. 19 kompania radiotechniczna – Świdwin. 4 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Kraków” – JW 1452 Goleniów. 36 batalion zaopatrzenia – JW 1570 Goleniów. 26 dywizjon dowodzenia lotami – JW 1241 Goleniów. 40 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego – JW 1958 Świdwin. 9 batalion zaopatrzenia – JW 3829 Świdwin. 38 dywizjon dowodzenia lotami – JW 1378 Świdwin. 47 Ruchome Warsztaty Remontu Lotnictwa – JW 4496 Świdwin. Poligon Lotniczy nr 6 – Podborsk.

W 1967 roku, nastąpiła zmiana nazwy jednostki, w związku z przejęciem tradycji bojowych poprzedniczki 3 DLM z okresu II wojny światowej Rozkazem MON nr 07/Org. z 4.05.1967 roku. Dywizja otrzymała nazwę 3 Brandenburska Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego. Od tej pory liczba „3” na długie lata zagościła w nazwie Dywizji.

Dla 40. PLM połowa 60-lat to stałe podnoszenie poziomu wyszkolenia pilotów i techników. Pułk opanował do perfekcji korzystanie z DOL, co dla pilotów ponaddźwiękowych myśliwców nie było sprawą łatwą.

Nie wiele wiadomo jak przebiegała służba w 40. PLM w tamtym okresie. Był to czas kiedy wszystko związane z wojskiem był ściśle tajne, a bramy jednostek wojskowych przekraczali tylko żołnierze lub rekruci. Cywile nie mieli wstępu. Wszędzie wisiały tablice zakazujące fotografowania. Zresztą nie wolno było fotografować także dworców kolejowych, a nawet mostów i wiaduktów. Wypadki w wojsku zawsze się zdarzały. Lecz w tamtym okresie były to zdarzenia szczególnie pilnie ukrywane przed społeczeństwem. Nawet rodziny poległych żołnierzy nie znały okoliczności śmierci. Zwłoki umieszczano w dodatkowej metalowej trumnie, bez prawa do otwarcia.

70-lata XX wieku.

Nie upłynęły 4 lata, a już nastąpiły kolejne ważne zmiany dla Dywizji i kto wie czy nie najważniejsze. Zgodnie z zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 012/Org z dnia 6.03.1971 roku, przekształcono 3 Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego na 3 Brandenburską Dywizję Szturmową ( Myśliwsko-Szturmowa ). Zmiana ogromna, bo wiązała się z wykonywaniem zupełnie innych zadań. Dzisiaj nie bardzo wiadomo, co legło u podstaw takiej decyzji. Choć bez wątpienia, napięta sytuacja społeczno-gospodarcza Polski (1970 rok), miała tu swoje echo. Natomiast wojskowym motywem, mogło być oficjalne wprowadzenie broni jądrowej (atomowej) na teren naszego kraju przez Rosjan. Oficjalne, wcale nie oznaczało powszechnie wiadome. Wręcz przeciwnie, ściśle tajne. Problem w tym, że rosjanie w swoich bazach na terenie Polski, już od lat przetrzymywali środki jądrowego ataku, nie zdradzając tego nawet Polskim władzom.

4 PLM z Goleniowa pozostał jednostką myśliwską, ale opuścił struktury Dywizji. Dywizja w miejsce 4 PLM przyjął pod rozkazy 8 PLSz z Mirosławca i 32 PLRTiA z Sochaczewa. Wszystko to działo się na podstawie Zarządzenia szefa Sztabu Generalnego Wojsk Lotniczych Nr 03/Org. Z dnia 27.03.1971 roku, o zmianie podległości pułków.

Jednostka 40 PLM-Sz, musiała wyzbyć się swoich MiG-21 PF / PFM. W ich miejsce przyjęła samoloty szturmowe Lim-6 bis. W tym czasie Polskie Lotnictwo Wojskowe posiada na uzbrojeniu 153 samoloty szturmowe Lim-6 bis, i były głównie na stanie 6 PLSz w Pile, 8 PLSz w Mirosławcu, 40 PLSz w Świdwinie i 45 PLSz w Babimoście. Zmiany w Świdwinie są szczególnie drastyczne. Wraz z samolotami MiG-21 PF / PFM Świdwin opuszcza znaczna grupa pilotów, przenosząc się do pułków myśliwskich. Ich miejsce zajęli młodsi piloci, którzy dopiero zaczęli karierę lotniczą.

Lim-6 bis nb 105. 2007 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Lim-6 bis nb 105. 2007 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

W latach 1971-1972, Dywizja wypracowała nowe formy dowodzenia i zgrywania poszczególnych jednostek. Tym bardziej, iż nowo podległe jednostki były w znacznej odległości od Świdwina. Dywizja musiała opracować nowe formy działania w zadaniach rozpoznawczych, a szczególnie potrafić skutecznie wykorzystać nowo nabyte samoloty MiG-21 R, które bazowały w Sochaczewie. Doskonalono skuteczne wykorzystanie samolotów szturmowych Lim-6 bis. W komunistycznej rzeczywistości 70-lat, Dywizja odnosiła sukcesy na miarę czasów. Dywizja zdobyła tytuł Mistrza Gospodarności. W dniu 9.05.1975 roku, dywizja została odznaczona Orderem Sztandaru Pracy 1 klasy.

80-lata XX wieku.

W dniu 23.02.1982 roku, Dowództwo Wojsk Lotniczych wydało zarządzenie Nr 06. Na jego podstawie 3. Brandenburska Dywizja Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego została przemianowana na 3. Dywizję Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego. Jednocześnie przejęła pod bezpośrednie podporządkowanie 3. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego z Bydgoszczy z samolotami Su-7, który do tej pory podlegał bezpośrednio Dowództwu Wojsk Lotniczych. W składzie 3. Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego wchodziły: 3. PLM-B Bydgoszcz. 8. PLM-B Mirosławiec. 40. PLM-B Świdwin oraz jednostki wspomagające. Dywizja w takiej formie funkcjonowała w okresie 1984-1989.

W dniu 23.11.1982 roku, 40. Pułk został przemianowany na 40. PLM-B. Było to związane z planowanym przyjęciem na stan Polskiego Lotnictwa samolotów myśliwsko-bombowych Su-22 M 4. Nadszedł czas kolejnych dużych przemian.

Su-22 nb 3005. 2008 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Su-22 nb 3005. 2008 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

W końcu 70-lat, pojawiła się konieczność wymiany sprzętu. Samoloty Lim-6 bis / MR nie odpowiadały już potrzebom armii. Ponieważ jedynym rynkiem skąd mogliśmy pozyskać nowe samoloty był CCCP, wybór był niewielki. Sowieci zaoferowali zakup MiG-23 BM lub Su-22 M 3. Ten drugi samolot był nam bliższy. Ekonomicznie uzasadniony i kontynuujący linię maszyn Su-7, Su-20, dobrze znanych w Polsce.

Jednak w 1982 roku, decyzja ze strony Polski nie zapadła. Czekaliśmy na samolot lepiej wyposażony, czyli Su-22 M 4. Różnica była drobna, ale jednak istotna. Aby nie wdawać się w szczegóły, chodziło o daleką nawigację. W 1983 roku, sowieci wyrazili zgodę na wystawienie tej wersji samolotu na eksport, a strona Polska złożył zamówienie na 80 samolotów Su-22 M 4 i 20 samolotów Su-22 UM 3 K, dla dwóch pułków lotnictwa myśliwsko-bombowego i dwóch eskadr 7. BLR-B (Brygady Lotnictwa Bombowo-Rozpoznawczego). W 1986 roku, domówiono 10 samolotów Su-22 M 4 celem wyposażenia w ten typ maszyn trzeciego pułku (8 z Mirosławca) w miejsce dwóch eskadr 7 BLB-R (pozostały w niej Su-20). Tak więc, do przezbrojenia wytypowano; 6. PLM-B z Piły, 8. PLM-B z Mirosławca i 40. PLM-B ze Świdwina.

Lotnisko w Świdwinie, od 1982 roku, zaczęto modernizować dla przyjęcia nowej techniki. Wyremontowano drogę startową (RWY). Wyremontowano drogi kołowania i centralną płaszczyznę postojową samolotów (CPPS). Wybudowano nowe strefy rozśrodkowania ze schronohangarami. Nowy skład MPS i zaplecze dla urządzeń radiotechnicznych.

W 1984 roku, rozpoczęto kompletowanie grupy pilotów i techników przewidzianych do przeszkolenia na samoloty Su-22. W kwietniu 1984 roku, grupę tą wysłano do Krasnodaru w CCCP, gdzie przeprowadzono szkolenie teoretyczne i praktyczne. Żołnierze powrócili do Polski w lipcu 1984 roku.

Samoloty dostarczano do Powidza w skrzyniach na pokładach samolotów transportowych. Tam radzieccy technicy dokonywali ich montażu, a radzieccy lotnicy wykonywali pierwsze loty. Radziecka grupa fabryczna była kierowana przez Aleksandra Kaczegarowa. Dopiero po oblotach samoloty przekazywano stronie Polskiej. Za odbiór samolotów przez Wojsko Polskie był odpowiedzialny kpt. Andrzej Rujner, który miał pełnomocnictwo otrzymane od Ministra Handlu Zagranicznego. Samoloty były fabrycznie nowe, a ich żywotność określano na 20-25 lat.

W sierpniu 1985 roku, swoje pierwsze samoloty Su-22 otrzymał 40. PLM-B ze Świdwina. Samoloty weszły na stan trzech eskadr. Jednak już od początku 1985 roku, piloci z 40. PLM-B przechodzili szklenie korzystając z samolotów Su-22 M 4 należących do 6. PLM-B i lotniska w Pile.

Polscy piloci szybko opanowywali technikę pilotażu i już w pierwszych miesiącach eksploatacji wykonywali starty i lądowania na DOL. Szkolenia bojowe prowadzono na poligonie w Nadarzycach i na morskim poligonie obok Ustki. Szczególnie istotne było szkolenie z użyciem nowego, nie stosowanego do tej pory w Wojsku Polskim, uzbrojenia kierowanego klasy p-z ( powietrze-ziemia, powietrze-woda, a zgodnie ze zmienioną nomenklaturą powietrze-powierzchnia ).

Ostateczny proces przezbrajania zakończył się w 1990 roku, gdy 40. Pułk osiągnął zdolność operowania na nowym sprzęcie w każdych warunkach atmosferycznych, a wszyscy piloci osiągnęli Klasę I lub Klasę Mistrzowską.

Znane samoloty Su-22 M 4 i Su-22 UM 3 K użytkowane w 40. PLM-B:

1 U 509 / 66509 Użytkowany w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. nadal czynny. 2 U 605 / 69605 1987r. Użytkowany w 8 PLM-B w Mirosławcu. W 2007r. w 40 ELT w Świdwinie nadal czynny. 3 U 706 / 69706 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. nadal czynny. 4 M 3612 / 37612 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 5 M 3710 / 37710 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 6 M 3713 / 37713 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. Na kadłubie namalowana głowa białego konia. W 2009r. czynny. 7 M 3715 / 37715 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 8 M 3816 / 37816 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 9 M 3817 / 37817 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 10 M 3818 / 37818 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B w Świdwinie. W dniu 4.04.1995r. podczas lotu w okolicach Nowej Wsi pilot doprowadził do przeciągnięcia. Szczęśliwie się katapultował. Samolot został rozbity. 11 M 3819 / 37819 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 12 M 3820 / 37820 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 13 M 8101 / 28101 1986r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 14 M 8309 / 28309 1986r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 15 M 8816 / 28816 1986r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. 40 ELT w Świdwinie. W 2007r. czynny. 16 M 8920 / 28920 1986r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r czynny. 17 M 9102 / 29102 1987r. Użytkowany w 40 PLM-B, a od 2000r. w 40 ELT w Świdwinie. W 2007r czynny. 18 M 9616 / 29616 1987r. Użytkowany w 8 PLM-B ( 8 ELT ) w Mirosławcu, czasowo w Powidzu. Remont 28.03.2002r. W 2009r. czynny w 40 ELT.

90-lata XX wieku.

Od 1989 roku, w Polsce zaszły ważne przemiany społeczno-gospodarcze. Miały one także odzwierciedlenie w Wojskach Lotniczych. Była wyraźna tendencja do pozbycia się sprzętu produkcji radzieckiej i zastąpienia go sprzętem produkcji Polskiej i Zachodniej.

W 1992 roku, rozformowano 3 PLM-B Bydgoszcz (samoloty Su-7), a 3 Dywizja kontynuowała szkolenie i zadania w składzie dwóch pułków lotniczych. Skład 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego: 8 PLM-B Mirosławiec, 40 PLM-B Świdwin, 86 batalion łączności, 47 PWL Świdwin, 28 RWNS Świdwin.

Dążenie Rzeczypospolitej do wstąpienia w struktury NATO, rzutowały także na intensywne zmiany organizacyjne w Wojskach Lotniczych. W dniu 15.12.1997 roku, 3 Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego została praktycznie pozbawiona większości podległych jednostek, które podporządkowano Dowództwu 2 Korpusu Obrony Powietrznej w Bydgoszczy. 3 Dywizji pozostał jedynie 86 Batalion Łączności.

W dniu 1.06.1998 roku, odbyła się ostatnia, uroczysta, pożegnalna zbiórka 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego, z udziałem byłych dowódców i żołnierzy. A w dniu 28.12.1998 roku, złożono dowódcy Grupy Likwidacyjnej 4 Korpusu Lotniczego w Poznaniu meldunek o rozformowaniu 3 DLM-B i 86 Batalionu Łączności.

W październiku 1998 roku, utworzono 1 Brygadę Lotnictwa Taktycznego.

1 Brygada Lotnictwa Taktycznego powstała na bazie rozformowanej 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwsko - Bombowego. Zgodnie z rozkazem Dowódcy WLOP nr 5 z 18.03.1998 roku, powołano Grupę Organizacyjną formującą dowództwo i sztab brygady, której zadaniem w dniach 01.06.1998 roku – 30.09.1998 roku, było opracowanie niezbędnej dokumentacji planistyczno - organizacyjnej oraz przygotowanie nowych miejsc pracy dla dowództwa i sztabu brygady. Faktyczne formowanie 1 BLT nastąpiło na podstawie Rozkazu Dowódcy 2 KOP nr 15 z dnia 31.03.1998 roku, który wydany był na podstawie rozkazu Dowódcy WLOP nr 25 z dnia 18.03.1998 roku. W wykonaniu zarządzenia Ministra Obrony Narodowej nr 69 z dnia 24.11.1997 roku, i rozkazu Szefa Sztabu Generalnego WP nr 017 z dnia 06.03.1998 roku, rozkazano włączyć w skład bojowy 2 KOP - Dowództwo 1 Brygady Lotnictwa Taktycznego, a także włączyć: 8 PLM-B w Mirosławcu i 40 PLM-B w Świdwinie wraz z podległymi im batalionami zaopatrzenia, batalionami łączności i ubezpieczenia lotów, bateriami artylerii przeciwlotniczej oraz komendami lotnisk zapasowych. Jednostki te zostały faktycznie włączone w skład Brygady w dniach od 2 do 12.11.1998 roku.

Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 212 z dnia 15.07.1998 roku, zostali wyznaczeni na stanowiska dowódcze 1 BLT następujący oficerowie: Dowódca: ppłk dypl. pil. Paweł Jazieniecki. Z-ca dowódcy -szef szkolenia - ppłk dypl. pil. Piotr Luśnia. Z-ca dowódcy-szef sztabu - mjr dypl. nawig. Witold Antosik. Z-ca dowódcy - szef logistyki - ppłk dypl. inż. Ryszard Derenowski.

W pierwszym roku funkcjonowania (1999 rok) 1 BLT doskonalono i zgrywano dowództwa i sztaby w zakresie gotowości bojowej i mobilizacyjnej. Oficerowie dowództw i sztabów jednostek brygady intensywnie szkolili się w zakresie procedur NATO. Personel latający 1 BLT uczestniczył w wielu ćwiczeniach taktyczno-bojowych takich jak: OCELOT - 99, DOL - 99, ZLOT - 99, ćwiczenia taktyczne z 8 i 9 FOW MW, szkoleniu lotniczym w bazie lotniczej Sił Powietrznych Francji w miejscowości St. Dizier.

W nowym wieku.

Na podstawie Rozkazu Dowódcy WLOP nr 0142 z dnia 23.08.1999 roku, w sprawie zmian organizacyjnych w WLOP, rozformowano 8 i 40 PLM-B i na ich bazie sformowano: 8 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego w Mirosławcu. 39 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie. 40 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie. 11 Bazę Lotniczą w Świdwinie z komendą lotniska w Debrznie. 12 Bazę Lotniczą w Mirosławcu z komendą lotniska w miejscowości Nowe Laski.

39 Eskadra Lotnictwa Taktycznego została powołana do istnienia z dwóch powodów. Po pierwsze, z powodu różnicy w stanie ilościowym samolotów pomiędzy pułkiem (wówczas 2 x 12 samolotów), a eskadrą (16 samolotów). Po drugie, już zlikwidowano Lotnisko Piła i 6 PLM-B z samolotami Su-22.

W dniu 30.09.2000 roku, na Placu Konstytucji 3 Maja w Świdwinie odbyła się uroczystość poświęcenia i wręczenia sztandaru 1 Brygadzie Lotnictwa Taktycznego. Fundatorem sztandaru było społeczeństwo powiatu świdwińskiego i ziemi łobeskiej. Mszę Świętą w intencji żołnierzy 1 BLT i pracowników wojska celebrował Biskup Polowy WP ks. gen. dyw. Sławoj Leszek Głódź. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli Pani Maria Kawka – żona byłego dowódcy 40 PLM-B i starosta powiatu świdwińskiego Pan Zdzisław Chojnacki. Aktu wręczenia sztandaru dokonał w imieniu Prezydenta RP Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Minister Marek Siwiec.

W listopadzie 2000 roku, za uzyskanie najlepszych wyników w szkoleniu i działalności służbowej w 2000 roku, Dowódca WLOP wyróżnił 1 BLT dyplomem uznania.

Natomiast w grudniu 2000 roku, w związku z restrukturyzacją jednostek WLOP nastąpiły kolejne zmiany organizacyjne w Brygadzie. Na podstawie rozkazu Dowódcy WLOP z dnia 28.11.2000 roku, Brygada przyjęła w podporządkowanie: 1 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego – Mińsk Mazowiecki – dowódca – mjr dypl. pil. Krzysztof Rosa. 9 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego – Zegrze Pomorskie – dowódca – mjr dypl. pil. Ryszard Raczyński. 41 Eskadrę Lotnictwa Taktycznego – Malbork – dowódca – mjr dr pil. Jan Rajchel. Tym samym z podporządkowania 1 BLT wyszły 11 i 12 Baza Lotnicza oraz rozformowano Garnizonowy Węzeł Łączności.

W dniu 9.02.2001 roku, na podstawie Decyzji Ministra Obrony Narodowej Nr 495 z dnia 22.12.2000 roku, stanowisko dowódcy brygady objął ppłk dypl. pil. Ryszard Hać. Ustępujący dowódca płk dypl. pil. Paweł Jazienicki został wyznaczony na stanowisko Zastępcy Szefa Wojsk Lotniczych WLOP.

W 2003 roku, rozformowano 39 ELT, która po trzech latach istnienia została zlikwidowana. Samoloty oraz skład osobowy rozdzielono do pozostałych jednostek Brygady. Także w 2003 roku, zmieniono numerację 11 BLot na 21 BLot.

Dzień 8.06.2003 roku, był szczególnym dniem dla społeczności świdwińskiego garnizonu. W tym bowiem dniu Biskup Polowy Wojska Polskiego gen. dyw. Sławoj Leszek Głódź dokonał poświęcenia Kościoła Garnizonowego pod wzwaniem Wniebowstąpienie Pańskiego.

Aby pokazać umiejętności pilotów 1 BLT i możliwości zastosowania samolotów wydzielone siły Brygady brały udział, w dniach 30-31.08.2003r., na lotnisku wojskowym w Radomiu, w Międzynarodowych Pokazach Lotniczych AIR SHOW 2003. Po raz pierwszy przeprowadzono pokaz defilady powietrznej z udziałem samolotów MiG-29, Su-22 i MiG-21 oraz pokaz dynamiczny na samolocie MiG-29.

W dniu 20.10.2007 roku, ( sobota ) na placu Konstytucji 3 Maja w Świdwinie minister obrony narodowej Aleksander Szczygło wręczył 40 ELT nowy sztandar. Został on ufundowany przez społeczeństwo Miasta Świdwina. Uroczystości rozpoczęła Msza Święta odprawiona w Kościele Garnizonowym przez ks. kapelana mjr Jerzego Sucheckiego w intencji żołnierzy i pracowników wojska 1 BLT. Uroczystość wręczenia sztandaru zgromadziła wielu gości. Wzięli w niej udział między innymi: minister obrony narodowej Aleksander Szczygło, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, generał brygady Roman Polko, dowódca sił powietrznych RP generał broni pilot Andrzej Błasik, biskup polowy Wojska Polskiego, generał dywizji Tadeusz Płoski i wielu innych. Po uroczystej mszy w Kościele Garnizonowym rozpoczęła się główna ceremonia na Placu Konstytucji 3 Maja. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli Barbara Targosz, żona byłego dowódcy sił powietrznych generała brygady pilota Stanisława Targosza oraz pułkownik rezerwy Stefan Olesiejuk, lotnik, który jako jeden z pierwszych lądował w Świdwinie w 1953 roku. Pomysł wykonania sztandaru dla 40 ELT zrodził się już w 2000 roku, ale dopiero w 2007 roku, doszło do jego realizacji. Przez 7 lat Eskadra nie miała swojego sztandaru.

W dniu 23.01.2008 roku, doszło do katastrofy samolotu CASA C-295 M, podczas podchodzenia do lądowania na Lotnisku Mirosławiec. Zginęło 20 żołnierzy, w tym dowódców Polskich Sił Powietrznych. Większość z nich piastowała ważne stanowiska w Garnizonie Mirosławiec i Świdwin. Cześć ich Pamięci!

Z końcem 2008 roku, w MON zapadły decyzje o przekształceniu 1 Brygady Lotnictwa Taktycznego w 1 Skrzydło Lotnictwa Taktycznego. Związane to było z ujednoliceniem terminologii panującej w jednostkach państwa NATO. Dlatego należało także opracować nowe godła i emblematy. W Garnizonie Świdwin został ogłoszony konkurs na nowe emblematy. Na konkurs zgłoszono 8 prac konkursowych. Konkurs rozstrzygnięto 25.11.2008 roku. Komisja pod przewodnictwem Dowódcy 1.Brygady Lotnictwa Taktycznego gen. bryg. pil. Stefana Rutkowskiego dokonała wyboru najlepszego projektu. Zwycięzcą konkursu na odznakę i oznakę 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego został: mjr Paweł Tyszkiewicz - oficer sztabu brygady.

W 2008 roku, w trudnej finansowo rzeczywistości, udało się jednemu z pilotów 40. ELT udało się uzyskać roczny nalot wynoszący ponad 300 godzin w roku. Był to godny uwagi wyczyn.

Su-22 nb 201. 2018 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Su-22 nb 201. 2018 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Opracował Karol Placha Hetman