7 Pułk Lotniczy MW 30 Pułk Lotniczy MW. 1944r.-1995r.

Kraków 2008-01-03

7 Pułk Lotnictwa Szturmowego Marynarki Wojennej

(październik 1944r. – luty 1946r.)

30 Pułk Lotnictwa Marynarki Wojennej,

7 Pułk Myśliwsko-Szturmowy (Myśliwsko-Bombowy) MW,

7 Pułk Lotnictwa Specjalnego MW

1950r. – 1995r.

Godło 7 Pułku Lotnictwa - Marynarki Wojennej.
Godło 7 Pułku Lotnictwa - Marynarki Wojennej.

7 Pułk Lotnictwa Szturmowego. 1944–1946.

W październiku 1944 roku, w skład Lotnictwa Frontu Wojska Polskiego włączono radziecki 382 Pułk Lotnictwa Szturmowego. Jednostkę przemianowano na 7 Pułk Lotnictwa Szturmowego i podporządkowano dowódcy 2 Dywizji Lotnictwa Szturmowego. Pułk stacjonował w Szypowatoje koło Wołczańska, na terenie CCCP.

Dopiero po uzupełnieniu parku maszyn i przeszkoleniu części Polskiego personelu, w marcu 1945 roku, Pułk postanowiono przebazować na tereny Polski. Część Pułku dowodzona przez dowódcę Pułku mjr Postojowa, w czasie przebazowania w trudnych warunkach atmosferycznych, zboczyła z kursu i wylądowała na lotnisku w Bachmaczu. Do pozostałej części Pułku dołączyli dopiero po zakończeniu działań wojennych.

W dniu 20.04.1945 roku, z okolic Tomaszowa Mazowieckiego Pułk przebazował się na lotnisko Lublinek w Łodzi, a w dniu 24.04.1945 roku, na przyfrontowe lotnisko w pobliżu miejscowości Białęgi.

W dniach 25, 26, 29 kwietnia 1945 roku, oraz w dniu 1.05.1945 roku, Pułk dowodzony przez kpt. Petriszczewa uczestniczył w działaniach wojennych wykonując 90 lotów bojowych.

W dniu 30.04.1945 roku, Pułk przebazowano na lotnisko Steinbeck, a w dniu 1.05.1945 roku, po wykonaniu lotów bojowych otrzymał Rozkaz przebazowania na lotnisko Ujazd koło Tomaszowa Mazowieckiego, czyli powrotu do Polski.

W maju 1945 roku, na stanie Pułku znajdowało się 30 samolotów szturmowych typu Ił-2.

W lutym 1946 roku, 7 Pułk Lotnictwa Szturmowego został rozformowany Rozkazem Nr 019/Org. Dowódcy Lotnictwa Wojska Polskiego z dnia 22.01.1946 roku. Był to rozkaz o reorganizacji i przejściu na etaty czasu pokoju jednostek Lotnictwa Wojska Polskiego.

Odrodzenie Lotnictwa Marynarki Wojennej. 1946–1949.

Narodziny, a właściwie odrodzenie Polskiego Lotnictwa Marynarki Wojennej szło bardzo opornie. Dopiero w dniu 1.09.1946 roku, powołano do istnienia Wydział Lotnictwa Marynarki Wojennej. W dniu 17.12.1946 roku, Marynarka Wojenna otrzymuje pierwszy klucz lotniczy, dla którego miejscem stacjonowania stał się Puck. Nie stanowił on jednak żadnej wartości bojowej.

W dniu 28.02.1948 roku, Marynarka Wojenna utworzyła na bazie klucza w Pucku, Eskadrę złożoną z 4 kluczy.

W dniu 18.10.1948 roku, Marynarka Wojenna otrzymała kolejną Eskadrę, w składzie 5 kluczy. Eskadra ta staje się samodzielną Eskadrą Lotnictwa Marynarki Wojennej. Jej miejscem stacjonowania było lotnisko w Wicku Morskim. Eskadrę wyposażono w samoloty; bombowe Pe-2, szturmowe Ił-2, szkolno-szturmowe Uił-2, łącznikowe Po-2. W styczniu 1949 roku, przybyły samoloty myśliwskie Jak-9 M, a po pewnym czasie Jak-9 P.

30 Pułk Lotnictwa Marynarki Wojennej. 1950-1967.

W dniu 25.03.1950 roku, sformowano 30 Pułk Lotnictwa Marynarki Wojennej, jako Jednostka Wojskowa Nr 5576 według etatu Nr 35/118. Stało się to na mocy Rozkazu Nr 0235/Org. MON z dnia 22.11.1949 roku i Rozkazu Nr 01/Org. Dowódcy Marynarki Wojennej z dnia 12.01.1951 roku. Bazą do utworzenia nowego Pułku stała się Samodzielna Eskadra Lotnictwa Marynarki Wojennej. Pułk zlokalizowano na dwóch lotniskach. Jednym w Wicku Morskim z Eskadrą myśliwską i samolotami Jak-9. Drugim na lotnisku w Słupsku z dowództwem oraz Eskadrami; szturmową, bombowo-rozpoznawczą i łącznikową. W Słupsku stacjonowały samoloty bombowo-rozpoznawcze Pe-2 i Tu-2.

W 1950 roku, 30 PL MW otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo miasta Katowice.

W listopadzie 1950 roku, Eskadra myśliwska została przebazowana na lotnisko w Gdyni – Babie Doły. W maju 1951 roku, do Babich Dołów przybyły pozostałe Eskadry. Lecz już w lipcu 1951 roku, część samolotów, głównie bombowce, bazowały także na lotnisku Gdańsk – Wrzeszcz. Działo się to na podstawie Rozkazu Nr 041/Oper Dowódcy Marynarki Wojennej z dnia 13.04.1951 roku. W tym też czasie Pułk otrzymał na wyposażenie samoloty szkolne typu Jak-11.

Jak-11 nb 36 nr 64236. 2015 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Jak-11 nb 36 nr 64236. 2015 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Kolejne zmiany nastąpiły w 1951 roku. W grudniu 1951 roku, na bazie Eskadry myśliwskiej przystąpiono do formowania 34 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, jako Jednostki Wojskowej Nr 3651 według etatu Nr 6/100 na podstawie Rozkazu Nr 095/Org. MON z dnia 10.12.1951 roku, i Rozkazu Nr 066/Org. Dowódcy Marynarki Wojennej z dnia 31.12.1951 roku.

W okresie od 26.04.1954 roku do 10.08.1957 roku, Pułk stacjonował na lotnisku Gdańsk-Wrzeszcz, a następnie na lotnisku w Siemirowicach koło Słupska.

W marcu 1956 roku, Lotnictwo Marynarki Wojennej przyjęło na wyposażenia samoloty bombowo-rozpoznawcze Ił-28 R. Dlatego z dniem 1.09.1956 roku, na bazie eskadry z 30 Pułku Lotniczego Marynarki Wojennej sformowano 15 Eskadrę Specjalną Lotnictwa Rozpoznawczego Marynarki Wojennej, na lotnisku Gdynia Babie Doły, którą to już miesiąc później (październik 1956 rok) przeniesiono na nowe lotnisko w Siemirowicach.

30 Pułk Lotnictwa Szturmowego Marynarki Wojennej. 1957- 1960.

Z dniem 16.08.1957 roku, jednostkę (30 Pułk Lotnictwa Marynarki Wojennej) przeformowano na nowy etat i przemianowano na 30 Pułk Lotnictwa Szturmowego Marynarki Wojennej. Stało się to zgodnie z Zarządzeniem Nr 0137/Org. Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego z dnia 27.07.1957 roku i Rozkazu Dowódcy Marynarki Wojennej z dnia 16.08.1957 roku. W związku z tym, w sierpniu 1957 roku, do Pułku zaczęły docierać pierwsze samoloty myśliwsko-szturmowe typu Lim-2, a Pułk zaczął bazować na lotnisku w Siemirowicach razem z 15 ESLR MW. Pułk w tym czasie korzystał głównie z samolotów Lim-2 i Jak-11.

Lim-2 nb 1230. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Lim-2 nb 1230. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

30 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego. 1960–1967.

W grudniu 1960 roku, jednostkę przemianowano z 30 Pułku Lotnictwa Szturmowego na 30 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego. 1960–1967.

W 1960 roku, na wyposażenie wprowadzono pierwsze egzemplarze szturmowych samolotów Polskiej produkcji Lim-5 M. Lecz z powodu niedopracowania konstrukcji w Pułkach eksploatujących te samoloty wystąpiło kilka awarii i katastrof. Samoloty zaczęto eksploatować ze znacznymi ograniczeniami, a po kilku miesiącach maszyny zwrócono do Mielca, celem przeprowadzenia modernizacji.

W lutym 1963 roku, na wyposażenie Pułku dostarczono pierwsze samoloty Polskiej produkcji, szkolno-treningowe TS-8. Samoloty te znacznie poprawiły proces szkolenia młodych pilotów w jednostce, a doświadczonym pozwoliły na utrwalenie zdobytych nawyków.

TS-8 Bies rej. SP-TSS. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
TS-8 Bies rej. SP-TSS. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

W styczniu 1964 roku, Pułk otrzymał pierwsze nowoczesne samoloty szturmowe Polskiej produkcji Lim-6 bis. Lista znanych samolotów dostarczonych do 30 PLM-Sz.

Lista znanych samolotów dostarczonych do 30 PLM-Sz. Opracowanie Karol Placha Hetman
Lista znanych samolotów dostarczonych do 30 PLM-Sz. Opracowanie Karol Placha Hetman

W styczniu 1965 roku, Pułk otrzymał dodatkowo pierwszy samolot wielozadaniowy PZL An-2, który wcześniej był używany w 18 Eskadrze Lotnictwa Łącznikowego w Gdyni Babich Dołach.

W październiku 1966 roku, do Pułku przybyły pierwsze samoloty myśliwskie MiG-15 UTI. Dokładnie, samoloty te trafiły do 15 Samodzielnej Eskadry Lotnictwa Rozpoznawczego Marynarki Wojennej w Gdyni Babie Doły.

7 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego Marynarki Wojennej. 1967–1983.

W 1967 roku, Pułk przemianowano na 7 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego Marynarki Wojennej. (1967–1983). W maju 1967 roku, jednostka przejęła dziedzictwo i tradycje 7 Pułku Lotnictwa Szturmowego oraz numer i nazwę 7 PLM-Sz. Stało się to na mocy Rozkazu Nr 07/MON z dnia 4.05.1967 roku, w sprawie przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oddziałów frontowych oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek (Dz. Roz. Tjn. MON Nr 5, poz. 21).

W kwietniu 1977 roku, zakończono szkolenie na samolotach typu TS-8, a już w maju 1977 roku, przybyły pierwsze samoloty szkolno-treningowe TS-11 Iskra.

TS-11 Iskra nb 1919 w malowaniu morskim. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
TS-11 Iskra nb 1919 w malowaniu morskim. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

W dniu 1.10.1979 roku, do swojego ostatniego lotu wystartował samolot Ił-28. Był to jednocześnie ostatni lot tego typu samolotu w Wojsku Polskim. Celem lotu był poligon w Nadarzycach, gdzie samolot posłużył jako cel naziemny.

W dniu 15.06.1982 roku, wycofano z użycia ostatnie samoloty typu PZL Lim-2 z Lotnictwa Marynarki Wojennej.

7 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego Marynarki Wojenne. 1983–1988.

W 1983 roku, Pułk przemianowano na 7 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego Marynarki Wojenne. (1983–1988). Z dniem 15.02.1983 roku, Pułk stał się myśliwsko-bombowym. Było to związane z planami wyposażenia jednostki w nowy sprzęt. Podstawą było Zarządzenie Szefa Sztabu Generalnego z listopada 1982 roku.

W tym samym czasie, a dokładnie w dniu 1.12.1983 roku, nastąpiło przeformowanie 28 Eskadry Ratowniczej Marynarki Wojennej, stacjonującej w Darłowie na 16 Pułk Lotnictwa Specjalnego Marynarki Wojennej.

7 PLM-B posiadał w tym czasie na stanie; 36 Lim-6 bis, 8 SB Lim-2, 5 TS-11 Iskra, natomiast 15 SELR posiadała na stanie; 10 SB Lim-2 A, 2 SB Lim-2.

7 Pułk Lotnictwa Specjalnego Marynarki Wojennej. 1988–1995.

W 1988 roku, Pułk przemianowano na 7 Pułk Lotnictwa Specjalnego Marynarki Wojennej. (1988–1995.

W 1988 roku, nastąpiły bardzo istotne przeformowania w Lotnictwie Marynarki Wojennej. Z dniem 1.07.1988 roku, rozformowano; 7 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego, 16 Pułk Lotnictwa Specjalnego i 15 Samodzielną Eskadrę Lotnictwa Rozpoznawczego. Na ich bazie utworzono nowy 7 Pułk Lotnictwa Specjalnego Marynarki Wojennej. Pododdziały bazowały na dwóch lotniskach; Siemirowice i Darłowo.

Także w tym roku (1988 rok) zakończono uroczyście eksploatację samolotów typu Lim-6 bis.

Jednak to nie był koniec przemian. Już w dniu 1.04.1991 roku, pododdziały stacjonujące w Darłowie utworzyły odrębną jednostkę – 40 Eskadrę Zwalczania Okrętów Podwodnych i Ratownictwa.

W marcu 1991 roku, wycofano ze służby ostatnie samoloty typu SB Lim-2 A, a na uzbrojenie wprowadzono samoloty TS-11 Iskra R.

W dniu 25.10.1994 roku, na stan Pułku przekazano uroczyście w zakładach PZL Mielec pierwszego samolotu typu An-28, przeznaczonego do lotów patrolowo-rozpoznawczych. Dokładnie był to samolot M-28 B 1 R Bryza.

M-28 Bryza Bis nb 0810. 2011 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
M-28 Bryza Bis nb 0810. 2011 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

3 Dywizjon Lotniczy. 1995 rok.

Lata 1994–1995, były okresem przebudowy struktur lotnictwa Marynarki Wojennej. Z dotychczasowych jednostek utworzono trzy Dywizjony Lotnicze Marynarki Wojennej; 1 Pucki DL – MW w Babich Dołach (głównie z myśliwcami MiG-21 bis), 2 DL – MW w Darłowie (głównie ze śmigłowcami do ZOP) i 3 DL – MW w Siemirowicach (z TS-11 R i M-28).

Dnia 31.12.1995 roku, Pułk przeformowano na 3 Dywizjon Lotniczy i 5 Batalion Zabezpieczenia, podporządkowane dowódcy Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej.

W skład Dywizjonu weszły; Eskadra Rozpoznawcza z samolotami TS-11 Iskra R i TS-11 Iskra. Eskadra Patrolowo-Rozpoznawcza z samolotami An-2, M-28 Bryza. Samoloty TS-11 otrzymały nowy kamuflaż, nowe godła i białe napisy NAVY.

W dniu 12.10.1996 roku, (27.08.1997 roku) odbyło się uroczyste wręczenie sztandaru ufundowanego przez społeczeństwo Ziemi Kaszubskiej. Jednocześnie decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr 155/MON z dnia 2.09.1997 roku, Dywizjon otrzymał nazwę „Kaszubski”. Dowódca Marynarki Wojennej admirał Ryszard Łukasik wręczył sztandar dowódcy Dywizjonu komandorowi podporucznikowi dyplomowanemu pilotowi Mirosławowi Jankowskiemu. Sztandar ufundowało społeczeństwo kaszubskich gmin Bytów i Sierakowice.

W dniu 12.10.1996 roku, 5 Batalion Zabezpieczenia otrzymał nowy sztandar.

3 Dywizjon był samodzielną jednostką bojową Marynarki Wojennej przeznaczoną do; Prowadzenia rozpoznania operacyjno-taktycznego obiektów nawodnych. Naprowadzania na wykryte obiekty sił uderzeniowych MW. Wykonywania zadań transportowo-łącznikowych. Wykonywania zadań ratowniczych na lądzie i morzu.

W dniu 1.07.1997 roku, na stanie 3 Kaszubskiego Dywizjonu Lotniczego MW znajdowały się; 6 TS-11 R Iskra bis DF, 8 TS-11 Iskra bis DF, 2 An-28 RM przemianowane na M-28, 5 PZL An-2.

Sprzęt użytkowany przez pułk;

Iliuszyn Ił-2, Iliuszyn Ił-10, Jakowlew Jak-9, Jakowlew Jak-11, Pe-2, Tupoliew Tu-2, Po-2, Antonow An-2, PZL Lim-2, PZL Lim-6 bis, PZL SB Lim-2 A, PZL TS-8 Bies, TS-11 Iskra bis / R, PZL Mielec M-28 ( An-28 ).

Opracował Karol Placha Hetman