Malbork 2010-02-09
41 Eskadra Lotnictwa Taktycznego w Malborku.
2000 rok - 2010 rok.
Zobacz rozdział - 41 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku. 1952r.-1999r.
Na początku wyjaśnienie. Oficjalnie 41. ELT funkcjonowała w okresie 2000 - 2010. W 2010 roku, 41. ELT została włączona w struktury 22. Bazy Lotnictwa Taktycznego. Mimo to nazwa 41. Eskadra nadal funkcjonowała.
Historia - 41. Eskadra Lotnictwa Taktycznego.
W dniu 31.12.1999 roku, 41. PLM w Malborku został przeformowany w 41. Eskadrę Lotnictwa Taktycznego i 22. Bazę Lotniczą. Nowe jednostki rozpoczęły działalność z dniem 1.01.2000 roku. 1. ELT została podporządkowana pod 1. Brygadę Lotnictwa Taktycznego. Eskadra na swoim wyposażeniu mała wówczas samoloty myśliwskie typu MiG-21 bis i szkolno-bojowe MiG-21 UM.
Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej Nr 249 z dnia 17.10.2001 roku, 41. Eskadra przejęła tradycje następujących jednostek lotniczych; - 4. Eskadry Lotniczej 1919r.-1920r. - 4. Eskadry Wywiadowczej 1920r. - Eskadry Szkolnej Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotnictwa 1920r.-1924r. - 141. Eskadry Myśliwskiej 4. Pułku Lotniczego 1924r.-1939r. - 142. Eskadry Myśliwskiej 4. Pułku Lotniczego 1924r.-1939r. - 306. Dywizjonu „Toruńskiego” 1940r.-1946r. - 41. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego 1952r.-1999r.
41 ELT przejęła także po 41. PLM sztandar, odznakę pamiątkową oraz święto jednostki obchodzone rokrocznie w dniu 22 kwietnia, na pamiątkę sformowania 41. PLM w dniu 22.04.1952 roku.
W styczniu 2001 roku, po odpowiednim przeszkoleniu i przystosowaniu sprzętowym 41. ELT została zgłoszona do NATO jako eskadra myśliwska, pełniąc dyżury w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej NATO. W 2002 roku, Eskadra wzięła udział w prowadzonym na terenie Polski sojuszniczym ćwiczeniu „Strong Resolve 2002”. Eskadra działała tak do grudnia 2003 roku, gdyż wówczas wycofane zostały z eksploatacji samoloty MiG-21, ponieważ zakończył się ich resurs i nie było ekonomicznego uzasadnienia ich modernizacji.
W dniu 16.12.2003 roku, w Malborku do ostatniego lotu wzbił się w powietrze samolot MiG-21 z biało-czerwonymi szachownicami. W dniu 19.12.2003 roku, uroczyście pożegnano samoloty MiG-21 bis i MiG-21 UM.
Pożegnanie samolotów MiG-21. 2003 rok.
W dniu 19.12.2003 roku, na terenie 22. Bazy Lotniczej obyły się ostatnie loty szkolne samolotów MiG-21 w Wojskach Lotniczych i Obrony Powietrznej, połączone z ich uroczystym podżeganiem. Impreza była podniosła i smutna. Bo wówczas nie było wiadomo, czy 41. ELT otrzyma inny sprzęt. Symboliczne pożegnanie samolotów, które przez 43 lata były podstawą naszej obrony powietrznej, zgromadziło wiele osób związanych niegdyś zarówno z tymi samolotami, jak i z pułkiem w Malborku. Ostatni lot szkolny wykonali dowódca 41. eskadry lotnictwa taktycznego ppłk pil. Jan Rajchel i dowódca 22. BLot ppłk pil. Eugeniusz Gardas, na MiG-21 UM nb 9323 ( sparka, samolot o numerze fabrycznym 516999323 został przyjęty na stan 26.09.1980 roku). Meldunek po locie przyjął obecny na uroczystości dowódca 2. Korpusu Obrony Powietrznej gen. bryg. pil. Zbigniew Bielewicz, po czym również dawni piloci pożegnali się z samolotami, składając na skrzydle MiG-21 UM nb 9323 symboliczną wiązankę kwiatów.
Do Malborka sprowadzono samoloty TS-11 Iskra, aby piloci podtrzymali uprawnienia lotnicze. Piloci całkowicie przesiedli się na samoloty TS-11 Iskra bardziej dla podtrzymywania nawyków niż dla obrony granic.
MiG-29 w 41. ELT. 2005 rok.
W 2005 roku, dla 41. Eskadr nastał nowy czas. Zdecydowano o przezbrojeniu jednostki w pozyskane od germńców MiG-29, które jednak wymagały poważnych remontów i pewnej unifikacji. Remonty przeprowadzono w WZL Nr 2 w Bydgoszczy. Od lutego 2003 roku, piloci i technicy rozpoczęli szkolenie teoretyczne. Od lipca 2004 roku, technicy z 41. ELT przechodzili praktyczne szkolenie w obsłudze myśliwców frontowych MiG-29 w 1. ELT na Lotnisku Mińsk Mazowiecki. W 2005 roku, piloci z 41. ELT rozpoczęli pierwsze loty na MiG-29 w Mińsku Mazowieckim. Pierwszymi pilotami byli; major Mariusz Biajgo, kapitan Andrzej Adamski, kapitan Leszek Błach, kapitan Mirosław Zima.
Jako pierwszy do Malborka przyleciał w dniu 6.05.2005 roku, egzemplarz MiG-29 nb 4115. Dopiero kolejne egzemplarze po gruntownej kuracji odmładzającej pozwoliły Eskadrze na osiągnięcie gotowości bojowej. Na dzień 1.07.2005 roku, w 41. ELT na nowe samoloty było przeszkolonych 4 pilotów i 55 osób personelu technicznego.
Pierwsze samoloty MiG-29 weszły do służby w 41. ELT w dniu 7.06.2005 roku, podczas uroczystości rozpoczęcia szkolenia na nowym typie samolotu bojowego. W obecności dowódcy Sił Powietrznych generała broni pilota Stanisława Targosza oraz żołnierzy z 41. ELT i 22. BLot na macierzystym lotnisku zainaugurowano praktyczne szkolenie na samolotach MiG-29 UB. Gwoździem uroczystości był inauguracyjny lot samolotu MiG-29 UB w wykonaniu ppłk pilota Roberta Dziadczykowskiego będącego dowódcą 41. ELT i ppłk pilota Stefana Rutkowskiego będącego dowódcą 1. ELT w Mińsku Mazowieckim. Lot wykonano na pierwszym malborskim MiG-29 UB nb 4115.
Na uzbrojeniu 41. ELT początkowo znalazły się 4 myśliwce; 3 bojowe nb 4111, 4113, 4118 oraz szkolno-bojowy nb 4115. Oczywistym jest fakt, że były to maszyny pozyskane z niemiec, które przeszły w WZL 2 w Bydgoszczy tylko gruntowne przeglądy i otrzymały nowe malowanie i numery burtowe czterocyfrowe, z których pierwsze dwie oznaczają 41 Eskadrę. Na modernizację awioniki trzeba było poczekać. Na samolotach pojawiło się także zmodyfikowane godło 41. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, który jest poprzednikiem 41. ELT.
Normalne szkolenie rozpoczęto w dniu 24.06.2005 roku, a pierwszy etap szkolenia zakończono w październiku 2006 roku, kiedy jednostka weszła w struktury dyżurów bojowych. Wówczas to ponownie zgłoszono 41. Eskadrę do dyżurów w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej NATO.
W sierpniu i wrześniu 2006 roku, nastąpiło także wspólne szkolenie 1. i 41. ELT na Lotnisku Malbork. Było to spowodowane remontem prowadzonym na Lotnisku Mińsk Mazowiecki. Do Królewa przyleciało z Mińska Mazowieckiego 14 samolotów MiG-29 oraz dwa samoloty TS-11 Iskra. Samoloty TS-11 Iskra były na stanie obu jednostek bojowych.
Jeszcze latem 2006 roku, na Lotnisku Malbork prowadzono intensywne wspólne ( 1 i 41 ELT ) szkolenia i ćwiczenia. Przeprowadzono wówczas ćwiczenie pod kryptonimem „Lone Eider 2006”. W tych ćwiczeniach wzięły udział między innymi 6 samolotów Tornado F.3 z 43. Dywizjonu RAF z bazy Leuchars w Szkocji, 6 samolotów MiG-29 z 41. ELT i 2 samoloty MiG-29 z 1. ELT. Także w 2006 roku, na Lotnisku Malbork przeprowadzono ćwiczenia „Belgian Dancer 2006” z udziałem samolotów F-16 z Belgii. Oprócz tego wydzielone siły z 41. ELT wzięły udział w Polskim ćwiczeniu Anakonda 2006. Pierwszym od wielu lat wspólnym ćwiczeniu wszystkich rodzajów Wojsk Polskich z elementami układu pozamilitarnego.
Od 2006 roku, 41. Eskadra brała czynny udział w ćwiczeniach „Fruit Fly” z udziałem samolotu wczesnego wykrywania E-3 A. Kolejnym ćwiczeniem było „Renegate”, które polega na opanowaniu procederu po porwaniu cywilnego pasażerskiego samolotu przez terrorystów.
W 2007 roku, 41. Eskadra doskonaliła zdobyte umiejętności. Brała udział w ćwiczeniach „Orzeł 2007” oraz w międzynarodowym pokazie Air Show 2007 w Radomiu.
W 2008 roku, 41. Eskadra miała zaszczyt brać udział w misji PKW Orlik 2 na Litwie. Ta misja opisana jest w osobnym rozdziale.
W tym okresie ( 2008 rok ) Eskadra dysponowała 11 myśliwcami frontowymi, z których; dwa pochodziły z 1. ELT z dostaw z CCCP, jeden był ex-czeski i osiem ex-niemieckich. Uzupełnieniem było sześć samolotów TS-11 Iskra.
Jesienią 2008 roku, odbyło się przebazowanie 41. ELT do 23. BLot w Mińsku Mazowieckim. Wszystko spowodowane było pracami modernizacyjnymi na lotnisku w Malborku. Eskadra przybyła 29.09.2008 roku, na Lotnisko Mińsk Mazowiecki. Zwieńczeniem pobytu w Mińsku Mazowieckim były loty poligonowe z wykorzystaniem uzbrojenia. Przez 3 dni lotów na poligon Jagodne wykorzystywano między innymi bomby OFAB-100-120, a także użyto działka pokładowe GSz-30. Kilka dni po lotach poligonowych 41. ELT wróciła do Malborka.
Od 2009 roku, 1. Brygada Lotnictwa Taktycznego zmieniła nazwę na 1. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego.
W 2010 roku, na stanie 41. ELT było 16 maszyn MiG-29 w tym 12 samolotów MiG-29 12.9 i 4 samoloty MiG-29 UB.
Podstawowymi zadaniami Eskadry jest zwalczanie środków napadu powietrznego przeciwnika. Osłona wojsk lądowych i marynarki wojennej. Osłona obiektów na obszarze kraju. Działanie poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w ramach NATO. Dodatkowo, 41. Eskadra ćwiczy rozpoznanie powietrzne i zwalczanie celów naziemnych.
Obie Eskadry wyposażone w MiG-29 mają mieć na stanie po 16 maszyn. Rotacja maszyn jest stosunkowo duża, a dodatkowo ich ilość arytmetyczna jest większa niż deklarowane 32 sztuki. Samoloty MiG-29 są eksploatowane według stanu technicznego. Remonty wykonują WZL Nr 2 w Bydgoszczy. Przewidywana jest ich eksploatacja do 2017 roku.
Sprzęt użytkowany w 41 ELT;
MiG-21 bis, MiG-21 UM, TS-11 Iskra, MiG-29 12.9, MiG-29 UB.
Dowódcy 41. ELT:
Ppłk dr pilot Jan Rajchel - styczeń 2001r.- styczeń 2004r. Ppłk dypl. pilot Robert Dziadczykowski – styczeń 2004r. – październik 2006r. Ppłk dypl. pilot Robert Kozak – listopad 2006r. – październik 2007r. Ppłk mgr pilot Mariusz Biajgo – październik 2007r. – 2010r.
Opracował Karol Placha Hetman