Sikorsky-Mielec Black Hawk S-70i. 2019r.

Kraków 2020-01-12

Sikorsky-Mielec Black Hawk S-70i.

328a Rozdział 2019-12-20. Polska.

Historia. 

Black Hawk dla Wojsk Specjalnych.

Black Hawk USAF. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Black Hawk USAF. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Black Hawk USAF. 2018 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Black Hawk USAF. 2018 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Black Hawk USAF. 2018 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Black Hawk USAF. 2018 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

2016 rok.

Firma Sikorski twierdzi, że zainteresowanie uzbrojonym śmigłowcem Black Hawk, na świecie jest duże. Związane jest to z eskalacją walki Państwa Islamskiego. Zainteresowane kraje mają na swoim uzbrojeniu śmigłowce Black Hawk, ale nie uzbrojone. PZL Mielec może liczyć na większy udział w rozwoju uzbrojonego Black Hawk, jeżeli Polska wybierze ten śmigłowiec dla Polskich Sił Zbrojnych. Polski uzbrojony Black Hawk byłby testowany na poligonie w Nowej Dębie, w Polsce.

Z początkiem lipca 2016 roku, uzbrojony Black Hawk z Mielca był prezentowany na Air Show w angielskim Farnborough. Następnie śmigłowce wzięły udział w ćwiczeniach Anakonda 16 w Polsce.

W dniu 27 lipca 2016 roku, uzbrojony Black Hawk został zaprezentowany oficjalnie. Prezes PZL Mielec Janusz Zakręcki zaznaczył, że Black Hawk w uzbrojonej wersji jest wielką szansą na eksport dla mieleckiej firmy. Jego zdaniem zainteresowani takim produktem będą zarówno dotychczasowi klienci, którzy już mają śmigłowce Black Hawk, jak i nowi, którzy będą wymieniać stare maszyny na nowoczesne śmigłowce.

System awioniki śmigłowca Black Hawk sam rozpoznaje, co maszyna ma podwieszone na zaczepach i pomaga pilotowi sterować. Black Hawk nie boi się ani kurzu, ani wilgoci, a to jest ważne na misjach wojskowych. Ten śmigłowiec jest jak kameleon i można go bardzo szybko przygotować do konkretnej misji.

Polskie Zakłady Lotnicze Mielec produkują między innymi śmigłowce S-70i Black Hawk Do tej pory w zakładach powstało 39 maszyn i ponad 300 kabin tych śmigłowców. Fabryka w Mielcu zatrudnia ponad 1 500 pracowników, a Koncern Lockheed Martin zatrudnia 126 000 pracowników na całym świecie. PZL Mielec jest największym zakładem koncernu Lockheed Martin poza Stanami Zjednoczonymi.

Black Hawk S-70i dla Wojsk Specjalnych.

Jeszcze z końcem 2016 roku, ze strony rządzących padło kilka deklaracji dotyczących pozyskania nowych maszyn. Między innymi MON zadeklarował zakup 10 śmigłowców Black Hawk z Mielca (2 sztuki w 2016 roku i 8 sztuk w 2017 roku) dla Sił Specjalnych. Aby zwiększyć szansę na sfinalizowanie umowy Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz utajnił wszystkie działania w tej sprawie. Mimo to, postępowanie prowadzone w „całkowitej poufności, dla zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa”, zostało przez masonerię zablokowane.

W 2017 roku uruchomiono dwa postępowania na zakup śmigłowców dla Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych. Problem w tym, że zmiana na stanowisku Ministra Obrony Narodowej w dniu 9 stycznia 2018 roku, nie służyła utrzymaniu płynności postępowań. 

W 2018 roku Inspektorat Uzbrojenia prowadził procedury zakupu 8 maszyn dla Wojsk Specjalnych i takiej samej liczby maszyn ZOP (zwalczania okrętów podwodnych) z możliwością wykonywania misji ratowniczych w warunkach bojowych dla Marynarki Wojennej (CSAR). W dniu 18 stycznia 2017 roku Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz informował, że zakup śmigłowców w ramach pilnej potrzeby operacyjnej ma objąć osiem maszyn dla Wojsk Specjalnych i osiem dla Marynarki Wojennej (łącznie 16). Optymistyczne były prognozy, że umowa (umowy) zostanie zawarta w niespełna rok, a pierwsze maszyny będą najpóźniej w połowie 2018 roku, był nie do zrealizowania. Nie dlatego, że nie było woli, tylko dlatego, że układy biznesowe nadal funkcjonują. 

Z początkiem marca 2018 roku dokonano korekty w WTT. Chodziło o urealnienie terminów dostaw nowych śmigłowców, a także kwestii przeglądów, serwisowania i remontów. 

Wojska Specjalne to niemal Polska specjalność. Dysponujemy pięcioma jednostkami specjalnymi. Prawdopodobnie zakup śmigłowców specjalnie dla tych formacji wynika ze zobowiązań podjętych w ramach szczegółowych uzgodnień w NATO. Proponowane były śmigłowce Black Hawk (konsorcjum Sikorsky i PZL Mielec), AW.101 (PZL Świdnik) i H225 Caracal (konsorcjum Airbus Helicopters i Heli Ivest). 

W dniu 25 stycznia 2019 roku, piątek, podpisano umowę na dostawę czterech śmigłowców Black Hawk dla Wojsk Specjalnych. Według zapewnień szefa MON Mariusza Błaszczaka, to pierwsza partia. Śmigłowce zostały wyprodukowane w PZL Mielec, który to zakład od 2007 roku należy do amerykanów, a od 2015 roku jest własnością Lockheed Martin.

"Postępowanie zostało przeprowadzone w trybie negocjacji z jednym wykonawcą, zgodnie z Decyzją Nr 367/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 września 2015 roku, w sprawie zasad i trybu udzielania w resorcie obrony narodowej zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa. Na takie rozwiązanie pozwala Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo Zamówień Publicznych" – poinformował resort MON.

Umowę sygnował minister obrony Mariusz Błaszczak i prezes PZL Mielec Janusz Zakręcki. Odpowiedzialnym za dostarczenie maszyn jest firma PZL Mielec. Śmigłowce zostaną dostarczone do grudnia 2019 roku. Wartość kontraktu to 683,4 miliona złotych brutto. W cenie jest pakiet logistyczny, kompleksowe szkolenie pilotów i personelu technicznego oraz doposażenie maszyn w sprzęt specjalistyczny dla Wojsk Specjalnych. Wyposażenie specjalne zamówionych śmigłowców stanowi informację niejawną.

Minister ON Mariusz Błaszczak powiedział – „To ważny dzień. Wojsko Polskie kupiło Black Hawk, śmigłowce sprawdzone.” Podkreślił, że jest to konstrukcja wybrana przez ponad 20 państw, sprawdzona także w warunkach bojowych, między innymi w Iraku i Afganistanie.

W uroczystości podpisania kontraktu brał udział również premier Mateusz Morawiecki. Premier podkreślił, że – „Poprzez tego typu zakupy Polska wzmacnia nie tylko sojusz NATO i bezpieczeństwo polskiego nieba, ale również polski przemysł. Jest to połączenie strategii rozwoju ze strategią zapewnienia bezpieczeństwa. Niech te "czarne jastrzębie", Black Hawk strzegą polskiego nieba.”

Bez wątpienia, najsłabszą stroną kontraktu jest liczba zamówionych maszyn. W 2017 roku Rząd Zjednoczonej Prawicy mówił o zakupie 8 maszyn.

Cztery pierwsze wielozadaniowe śmigłowce Black Hawk International mają trafić do 7. Eskadry Działań Specjalnych stacjonującej w 33. Bazie Lotnictwa Transportowego w Powidzu. 7 Eskadra Działań Specjalnych została sformowana w 2010 roku. Śmigłowce 7. EDS są wykorzystywane do prowadzenia operacji powietrznych dla Wojsk Specjalnych jak desantowanie żołnierzy, rozpoznanie powietrzne i wsparcie ogniowe. W obecnie na jej wyposażeniu znajdują się transportowe Mi-17 i Mi-17-1W.

Dostawa pierwszych czterech śmigłowców Black Hawk S-70i dla Wojska Polskiego. 2019 rok.

W dniu 20 grudnia 2019 roku, w 1. Bazie Lotnictwa Transportowego na Lotnisku Okęcie w Warszawie odbyła się uroczystość przekazania czterech uzbrojonych śmigłowców dla Wojsk Specjalnych. W uroczystości wziął udział Prezydent Polski Andrzej Duda, ambasador USA Georgette Mosbacher, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, prezes PZL Mielec Janusz Zakręcki.

Prezydent Andrzej Duda podkreślił, - „Śmigłowce Black Hawk są nam doskonale znane i wypróbowane. Dodał, iż nasi żołnierze „wielokrotnie mieli możliwość w różnych częściach świata, w czasie wykonywania swoich zadań i w czasie ćwiczeń, korzystać z tych śmigłowców, które są na stanie armii sojuszniczych, przede wszystkim na stanie armii Stanów Zjednoczonych. Dzisiaj te śmigłowce, co dla nas także bardzo ważne, wyprodukowane w Mielcu, wyprodukowane w ramach współpracy z wielką firmą ze Stanów Zjednoczonych, ale wyprodukowane przez polskich pracowników w Dolinie Lotniczej, stają się elementem wyposażenia Polskich Wojsk Specjalnych.”

„Żołnierze Polskich Sił Specjalnych zasługują na najlepszy sprzęt, taki sprzęt właśnie dziś wchodzi do służby.” - powiedział szef MON Mariusz Błaszczak.

Jak powiedział prezes zarządu PZL Mielec Janusz Zakręcki – „Śmigłowce Black Hawk są już dziś operacyjne, ale to nie jest ich końcowa konfiguracja. Będą doposażone w najbliższym czasie.” Aktualnie śmigłowce są w pierwszej wersji i są przeznaczone głównie do szkolenia.

Śmigłowce Black Hawk uzbrojono w systemem do desantu linowego i wyciągarkami, karabinami maszynowymi M3 kalibru 12,7 mm oraz wielolufowymi karabinami M134 Minigun kalibru 7,62 mm. Mają zamontowane radiostacje łączności z systemem szyfrującym (kodowany system łączności i transmisji danych).

Takie elementy śmigłowca jak: głowica optoelektroniczna, system samoobrony, wyrzutniki flar będą zamontowane w drugim etapie.

Konstrukcja Sikorsky-Mielec  Black Hawk S-70i.

Black Hawk wersja medyczna. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Black Hawk wersja medyczna. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Black Hawk wersja medyczna. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Black Hawk wersja medyczna. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Black Hawk wersja medyczna. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Black Hawk wersja medyczna. 2019 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Konstrukcja S-70 / UH-60 Black Hawk.

Śmigłowiec S-70 / UH-60 Black Hawk zbudowany jest w układzie klasycznym - Sikorsky. Jest średnim, dwusilnikowym, całkowicie metalowym, śmigłowcem wielozadaniowym.

Płatowiec.

Płatowiec wykonany ze stopów aluminium z udziałem kompozytów (laminaty szklane i kevlar). Podłoga w kokpicie i ładowni wykonana z laminatu szklanego i nomexu. Także w belce ogonowej zastosowano kompozyty. Taka belka jest lżejsza o 10 % od tradycyjnej wykonanej wyłącznie z metalu. 

Śmigłowiec został opracowany pod względem zwiększonej odporności na zgniecenie podczas upadku. Przy zderzeniu z ziemią z prędkością pionową 11,5 m/s i prędkością poziomą 12,2 m/s, struktura śmigłowca powinna zachować się w 85 %. Powinien wytrzymać przyspieszenie poziome 20 g i przyspieszenie pionowe 10 g. 

Fotele załogi są opancerzone kewlarem. Wejście do kokpitu zapewniają drzwi typu samochodowego z lewej i prawej strony, o wysokości 1,37 m. Mogą być awaryjnie odstrzelone. Ładownia zabiera na pokład 11-14 w pełni uzbrojonych żołnierzy. Po demontażu środkowych siedzeń można zamontować 4-6 pary noszy lub ładunek. Ładownia jest ogrzewana i klimatyzowana. Dostęp do ładowni zapewniają duże przesuwane drzwi w lewej i prawej burcie, o wysokości 1,75 m. Śmigłowiec może zabrać na pokład haubicę 105 mm, 50 pocisków do niej i obsługę złożoną z 5 żołnierzy. Objętość kokpitu i ładowni to 10,90 m sześciennego.  System podwieszeń zewnętrznych o oznaczeniu ESSS składa się z kompletu zaczepów na stałe przytwierdzonych do kadłuba oraz czterech montowanych do nich wysięgników. Łączny udźwig podwieszeń zewnętrznych wynosi 4 536 kg.

Usterzenie pionowe to poszerzona końcówka belki ogonowej. W jego wnętrzu jest przekładnia pośrednicząca i przekładnia śmigła ogonowego umieszczonego z prawej strony. 

Usterzenie poziome ma dużą powierzchnię o obrysie trapezowym i zmiennym kącie zaklinowana. Ma on duży zakres zmiany; od +34 stopnie (podczas zawisu) do -6 stopni (przy autorotacji). Jego system sterowania uwzględnia prędkość lotu śmigłowca oraz pochylenia i przyspieszenia boczne. Sterowanie jest zdwojone elektryczny i dodatkowo ręczne, mechaniczne. 

Część belki ogonowej jest składana do hangarowania na prawo. 

Podwozie trójpodporowe z kołem ogonowym. Stałe. przednie, główne z potężnymi amortyzatorami firmy General Mechatronics. Pneumatyki kół podwozia głównego mają wymiary 26x10,00-11, zaś koła ogonowego 15x6,00. Rozstaw podwozia głównego: 2,70 m. Baza podwozia 8,83 m.

Wirnik nośny.

Wirnik nośny cztero-łopatowy o obrysie prostokątnym i profilu Sikorsky SC-1095 o grubości względnej 9,5 %. Szerokość łopat wirnika: 0,53 m. Środkowa część łopaty ma zwis krawędzi natarcia i klapę na krawędzi spływu dla pokonania zawirowań pochodzących od poprzedniej łopaty w locie poziomym. Kąt skręcenia łopaty wynosi 18 stopni. Końcówki łopaty skośne o kącie 20 stopni. Łopaty mają dźwigary o przekroju owalnym wykonane z tytanu. Spływ łopat wykonany w układzie ulowym z nomexsu z pokryciem z kompozytu epoksygrafitowego. Nasada łopaty wykonany także z kompozytu z włókien szklanych, dodatkowo pokryta osłoną z tytanu. Końcówki łopat wykonano z kevlaru. Łopata wytrzymuje przebicie pociskiem kalibru 23 mm. We wnętrzu łopata jest wypełniona gazem pod ciśnieniem i ma czujniki, które informują o trwałości struktury. Odladzanie krawędzi natarcia realizowane jest przy pomocy instalacji elektrycznej.  Elastomerowe łożyska głowicy wirnika nośnego firmy C/R Industries nie wymagają smarowania. W głowicy zamontowano tłumiki drgań. Głowica została tak zaprojektowana, aby można było ręcznie złożyć łopaty wirnika celem łatwiejszego hangarowania lub załadunku do samolotu transportowego. Średnica wirnika: 16,36 m (53 ft 8 cali). 

Śmigło ogonowe.

Śmigło ogonowe cztero-łopatowe o podobnej budowie jak łopaty wirnika nośnego. Także odladzane elektrycznie. Jest umieszczone z prawej strony belki ogonowej. Pracuje jako śmigło ciągnące. Jego płaszczyzna odchylona jest od pionu w lewo o kąt 20 stopni. Dzięki temu wytwarza niewielki ciąg do góry co ułatwia wyważenie śmigłowca i pozwala na większą wędrówkę środka ciężkości. Średnica śmigła ogonowego: 3,35 m.

Przekładnia główna.

Przekładnia główna w układzie konwencjonalnym. Dwa turbinowe silniki z wolną turbiną przekazują napęd poprzez przekładnie planetarne i układ kół zębatych do wału głównego wirnika nośnego oraz na wał napędowy śmigła ogonowego. Przekładnia główna ma konstrukcje złożoną z pięciu modułów. Możliwa jest jej praca po całkowitej utracie oleju przez 30 minut. Głowica wirnika może być kilkanaście centymetrów obniżona w dół dla hangarowania lub przewozu samolotem.

Napęd.

Zespół napędowy składa się z dwóch silników turbinowe General Electric T700-GE-700 o mocy 2 x 1 151 kW. Wersja cywilna silnika ma oznaczenie General Electric CT-7-2C. Ich łączna moc przekazywana do przekładni wynosi 2 109 kW. Nowsza wersja to General Electric T700-GE-701 A o mocy startowej 2 x 1 285 kW. 

Budowa silnika: 5-stopni osiowych, 1-stopień promieniowy, pierścieniowa komora spalania, 2-stopniowa turbina, wolna turbina. Spręż 5:1, przepływ powietrza 4,5 kg/s przy obrotach 44 720 obr/min. Wolna turbina o prędkości obrotowej 17 000 - 21 000 obr/min. Silnik wykonano głównie ze stali nierdzewnej AM-355. Wymiary 1,181 m x 0,635 m x 0,584 m. 

Silniki są od siebie znacznie oddalone co uniemożliwia zniszczenie ich obu jednym trafieniem. Dodatkowo mają między sobą przegrody ogniowe. Silniki są zdolne do pracy w ekstremalnych warunkach klimatycznych, wysoką wytrzymałość na środki ogniowe przeciwnika, prostą obsługę, niewielkie gabaryty w stosunku do osiąganej mocy. Silniki te są stosowane także w śmigłowcach bojowych AH-64 Apache.

Na wlotach powietrza można zamontować filtry pierścieniowe wychwytujące 85 % zanieczyszczeń powietrza: piasek i pył.  APU - typu Solar T-62T-40-1. Układ rozruchowy silników firmy Garret. Można zastosować dodatkową instalacje do rozruchu silników w ekstremalnie niskich temperaturach.

Instalacja paliowa składa się z dwóch zbiorników umieszczonych za ładownią o łącznej pojemności 1 340 litrów. Zbiorniki mają dużą wytrzymałość na zgniecenie i są samouszczelniające. Możliwy jest montaż dodatkowych zbiorników w ładowni lub na wysięgnikach zewnętrznych. 

Wyposażenie.

Instalacja elektryczna o napięciu 24/28 V. Generatory prądu firmy Bendix 30/40 kVA oraz 20/30 kVA. Akumulatory niklowo-kadmowe o pojemności 17 Ah. Instalacja przeciwpożarowa z gaśnicami zamontowanymi w przedziale napędowym i w kadłubie. Uruchamiana automatycznie lub ręcznie. 

Awionika (stan na 1985 rok).

Radiostacje E-system AN/ARC-114 VHF-MF, Sylvania AN/ARC-114 UHF-AM, Magnavox AN/ARC-164 UHF-AM, Colins AN/ARC-186 VHF-AM/FM, transponder IFF Bendix AN/APX-100, system utajniania korespondencji radiowej Magnovox TSEC/KT-28, telefon pokładowy, radiokompas Emerson AN/ARN-89, odbiornik sygnałów radiolatarni Bendix AN/ARN-123, girokompas Sperry AN/ASN-128, wysokościomierz radiowy Honeywell AN/APN-209, radiowy odbiornik ostrzegawczy Melpar-Memcor AN/APR-39, zestaw do obserwacji w podczerwieni Sanders AN/ALQ-144, automatyczny system sterowania lotem firmy Hamilton Standard z trój-osiowym pilotem automatycznym. 

Dane T-T Black Hawk S-70i:

Załoga: dwie osoby. Pojemność: 14-17 miejsc / 12 żołnierzy / 6 noszy. Ładowność: 4 072 kg (9 000 funtów). Długość: 19,76 m (64 ft 10 in). Długość kadłuba: 15,26 m. Długość po złożeniu łopat i belki ogonowej: 12,60 m. Szerokość kadłuba: 2,36 m. Rozpiętość statecznika poziomego: 4,38 m. Wysokość całkowita: 5,13 m. Średnica wirnika: 16,36 m (53 ft 8 cali). Średnica śmigła ogonowego: 3,35 m. Wysokość: 5,33 m (17 ft 6 in). Ciężar własny: 5347 kg (11,790 lb). Max. masa startowa: 9,979 kg (22 000 funtów). Paliwo wewnętrzne: 1360 l. Paliwo pomocnicze: wewnętrzne zbiorniki 2 x 700 litrów, zbiornik 1 705 litrów (450 US gal) na pokładzie oraz 872 litrów (230 US gal) w zbiornikach na każdym z pylonów lub 1 705 litrów (450 US gal). Zespół napędowy: 2 × turbosprężarka General Electric T700-GE-701D, 1 409 kW (1,940 KM). Maksymalna prędkość: 361 km/h (195 węzłów, 224 mph). Prędkość przelotu: 163 węzłów (301,8 km/h), maksymalny rejs (149 węzłów, normalny rejs). Zasięg: 463 km, (288 mi, 250 nm) z rezerwą 20 min. Pułap użyteczny: 6.096 m (20 000 ft). Prędkość wznoszenia: 11,43 m / s (2,250 ft / m).

Uzbrojenie.

Broń: M240, MAG-58, M3M, Gau-19. Pociski rakietowe niekierowane: Hydra. Pociski rakietowe kierowane: Hellfire (x16).

Zestawienie śmigłowców. 

W dniu 20 grudnia 2019 roku, Wojsko Polskie, (Siły Specjalne), 7. Eskadra Działań Specjalnych stacjonująca w 33. Bazie Lotnictwa Transportowego w Powidzu, otrzymała pierwsze cztery śmigłowce Black Hawk S-70i, w wersji do działań specjalnych.

Opracował Karol Placha Hetman