Lotnisko Słomczyn, powiat grójecki. 2021r.

Słomczyn 2021-02-11

Lotnisko wojskowe w Słomczynie.

Współrzędne geograficzne: 51.881N 20.931E. Elewacja 130 m. Byłe lotnisko wojskowe w Słomczynie w pobliżu Grójca.

Lotnisko w Słomczynie na mapie Polski. 2021 rok
Lotnisko w Słomczynie na mapie Polski. 2021 rok

Miejscowość Słomczyn to niewielka wieś położona koło Grójca. Ze Słomczyna do Grójca jest 6 km, a do Warszawy 50 km. Dawno temu w Słomczynie było lotnisko wojskowe. Teraz Słomczyn jest znany z największej w Polsce giełdy. Kiedyś to była giełda samochodowa, a obecnie (2021 rok) jest to największy „Pchli targ” („Tandeta”). Oprócz tego w Słomczynie jest profesjonalny tor wyścigów samochodowych „Autodrom Słomczyn” oraz "Giełda Rolna".

Słomczyn to wieś położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Grójec. Wieś powstała w XVI wieku, jako wieś szlachecka. W 2011 roku, Słomczyn zamieszkiwało 255 mieszkańców. Miejscowość Słomczyn leży przy drodze krajowej nr 50, a z północnej strony przepływa rzeka Molnica. Teren gminy jest nizinny i typowo rolniczy.

Lotnisko polowe Słomczyn. Wojna obronna.

W 1937 roku, w Słomczynie wyznaczono lotnisko polowe dla Polskich Eskadr Lotniczych, na wypadek wojny. W zasadzie lotnisko nazywano Drwalew koło Grójca, bo to była większa miejscowość i miała pocztę.

W dniu 1 września 1939 roku, armia niemiecka napadła na Polskę. Lotnisko polowe Drwalew (Słomczyn) stało się ważnym punktem w działaniach obronnych Warszawy. Korzystała z niego między innymi 161. Eskadra Myśliwska oraz 162. Eskadra Myśliwska. Obie eskadry miały na stanie samoloty PZL P.7a, które w 1937 roku, zamieniły na samoloty PZL P.11c. W połowie 1938 roku, samoloty PZL P.11c wyposażono w radiostacje łączności krótkofalowej typu N2L/M, o zasięgu do 50 km. W dniu 25 sierpnia 1939 roku, eskadry były gotowe do walki. W dniu 31 sierpnia 1939 roku, 161. Eskadra Myśliwska bazowała już na lotnisku alarmowym (polowym) Widzew - Ksawerów.

Pierwsze samoloty wroga pojawiły się nad powiatem Grójec już w dniu 1 września 1939 roku. Samoloty wroga ostrzelały także lotnisko w Drwalewie, nie czyniąc jednak dużych strat.

W dniu 5 września 1939 roku, 161. Eskadra Myśliwska otrzymała rozkaz, aby przebazować się na lądowisko Drwalew. Rzut kołowy, z Łodzi do Grójca przejechał w ciągu nocy, z 5/6 wrzesień 1939 roku.

W dniu 6 września 1939 roku, o świcie, pięć samolotów PZL P.11c i jeden samolot RWD-8 wylądowały na lotnisku Drwalew (Słomczyn) i niemal w ciągu kilku minut były w walce z trzema samolotami wroga typu Heinkel He-111. Niemieckie samoloty atakowały kolumnę Polskiego Wojska, a wcześniej zrzuciły bomby na stację kolejową w Grójcu. Polacy zestrzelili dwa samoloty, a jeden uszkodzony musiał awaryjnie lądować. Stacja kolejowa w Grójcu miała uszkodzone niektóre budynki kolejowe i zniszczonych parę wagonów.

W dniu 7 września 1939 roku, Grójec był ponownie bombardowany. Zniszczonych zostało ponad 50 budynków, w tym kościół św. Mikołaja. W tym samym dniu, na polowe lotnisko Drwalew (Słomczyn) został przebazowany X Dywizjon Bombowy uzbrojony w samoloty PZL-37 Łoś, wcześniej ewakuowany z lądowiska Kuciny - Dzierżanów, koło Łodzi. Wraz z przebazowaniem jednostki przerzucono rzut kołowy; obsługę techniczną oraz zaopatrzenie.

W dniu 8 września 1939 roku, przez lotnisko polowe Drwalew (Słomczyn) przerzucono 12 samolotów R-XIII i RWD-8 w kierunku Lublina na lotnisko Radawiec Duży i Jabłonna. Do 12 września 1939 roku, z lotniska prowadzono akcje bojowe i organizowano przeloty na Lubelszczyznę, czekając na dostawy nowych samolotów myśliwskich z Wielkiej Brytanii, które jednak nie przybyły.

Widocznym świadkiem walk w rejonie Słomczyna są co najmniej dwa groby w Słomczyńskim Lasku. Dwa z tych grobów są znane i zadbane.

Lotnisko polowe Słomczyn. Niemiecka okupacja.

W 1941 roku, bracia się pokłócili (Stalin nie chciał dać ropy Hitlerowi) i wojsko niemieckie napadło na CCCP. Już w 1940 roku, przy pomocy robotników przymusowych, wojsko niemieckie rozbudowało lotnisko w Słomczynie. Na terenie budowy utworzono obóz pracy przymusowej, do którego przywieziono grupę młodych żydów z getta grójeckiego. Obóz istniał do listopada lub grudnia 1942 roku. Pracownikami przymusowymi byli także okoliczni Polacy. Kiedy lotnisko zostało ukończone żydów zamordowali niemcy z komando SS, w lesie koło wsi Dębówka. Po wojnie dokonano ekshumacji zbiorowej mogiły, w której było około 80 szczątków doczesnych mężczyzn.

Lotnisko polowe Słomczyn. Po drugiej wojnie światowej.

Do 1956 roku, lotnisko w Słomczynie było nie używane. Na początku maja 1956 roku, 8. Eskadra Pilotażu Podstawowego z Oficerskiej Szkoły Lotniczej nr 5, została przebazowana z Sadkowa na lotnisko Słomczyn. Eskadra miała na stanie samoloty typu Junak-2, w liczbie 8 samolotów i Junak-3 w liczbie 12 samolotów. W tym czasie eskadra rozpoczęła proces przechodzenia na samoloty Jak-11. W dniu 5 lutego 1958 roku, 8 Eskadra Pilotażu Podstawowego, przeniesiona została z Grójca na lotnisko w Przasnyszu.

Ponownie lotnisko w Słomczynie opustoszało i wkrótce straciło swój charakter.

Junak-3. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Junak-3. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Jak-11. 2015 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Jak-11. 2015 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Byłe lotnisko w Słomczynie. 2021 rok. Zdjęcie satelitarne
Byłe lotnisko w Słomczynie. 2021 rok. Zdjęcie satelitarne

Opracował Karol Placha Hetman