Kraków 2020-03-26
00124a Rozdział 1924
CWL Mokotów, WWS „Samolot” Hanriot H-28
Polska
Samolot szkolny i sanitarny
Historia
Po zakończeniu wielkiej wojny światowej w Polsce do szkolenia wykorzystywano głównie trzy samoloty: Caudron G-3 z 1919 roku, Nieuport 23m z 1918 roku oraz Albatros B-II z 1918 roku. W 1923 roku, zdecydowano o podjęciu produkcji seryjnej nowego samolotu szkolnego. Wobec braku Polskich konstrukcji i szerokiej współpracy z Francją, zdecydowano o zakupie samolotu Hanriot HD-14.
Samolot Hanriot HD-14 to samolot dwumiejscowy, dwupłatowy, napędzany silnikiem rotacyjnym Le Rhône C, o mocy 59 kW (80 KM). Pierwszy lot wykonano w 1923 roku. Produkcję we Francji rozpoczęto w 1924 roku. Samolot Hanriot H(HD)-17 to wodnosamolot na pływakach.
W Polsce, początkowo produkcję samolotów Hanriot HD-14 umieszczono w Centralnych Warsztatach Lotniczych na Mokotowie. W Warszawie wykonano 75 egzemplarzy z podzespołów dostarczonych z Francji. Pierwszy samolot oblatano w grudniu 1924 roku.
Była także propozycja budowy samolotów w Lublinie. Ostatecznie produkcję samolotów Hanriot umieszczono w Wielkopolskiej Wytwórni Samolotów (WWS) „Samolot” w Poznaniu. Fabryka WWS „Samolot” zamówienie otrzymała w 1924 roku. Do budowy samolotów wykorzystywano półfabrykaty dostarczane z Francji. Także organizację produkcji wzorowano na metodach francuskich.
W dniu 1925-02-22 roku, pierwszy samolot Hanriot HD-14, zbudowany w Poznaniu został ochrzczony przez generał Włodzimierz Zagórski, odpowiedzialnego z rozwój Lotnictwa Polskiego. Samolot pierwszy lot wykonał dwa dni wcześniej, w dniu 1925-02-20 roku.
W okresie 1925-1926 roku, firma WWS „Samolot” zbudowała 120 maszyn, które początkowo były oznaczone HD-14, a nieco później Hanriot H-28. Samolot Hanriot H-28 był gwarowo nazywany „Motylek”.
Biuro konstrukcyjne WWS „Samolot”, na bazie Hanriot H-28 opracowało wersję sanitarną przeznaczona do przewozu jednego rannego na noszach. Samolot otrzymał oznaczenie H-28 S. W 1925 roku, zbudowano dwa samoloty, które dostarczono we wrześniu i październiku 1925 roku. Samoloty otrzymały numery 30.1 S i 30.2 S. W latach 1927-1928, zbudowano 16 H-28 S. Wyprodukowane w WWS „Samolot” samoloty H-28 S otrzymały liczbowe oznaczenie typu: 30 (numery 30.3 S do 30.18 S).
Zbudowano także 80 samolotów Hanriot H-19. był to samolot H-14 z innym silnikiem. Łącznie zbudowano około 200 samolotów. Polskie Wojsko z Francji otrzymało jeszcze 70 samolotów. Łącznie w Polsce było 295 samolotów Hanriot H-28 i pochodnych. Oprócz szkolenia wykorzystywano je do holowania szybowców i rękawów strzeleckich. W Wojsku Polskim samoloty wykorzystywano jako maszyny łącznikowe. W Warszawie jeden samolot otrzymał usterzenie typu Rudlickiego. Ostatecznie samoloty Hanriot H-28 wycofano pod koniec 1935 roku, przekazując ostatnie maszyny lotnictwu cywilnemu: Aeroklubom, LOPP i Cywilnej Szkole Pilotów na lotnisku Poznań-Ławica.
Opracował Karol Placha Hetman
Kraków 2020-03-26
00124a Rozdział 1924
CWL Mokotów, WWS „Samolot” Hanriot H-28
Polska
Samolot szkolny i sanitarny
Konstrukcja
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydła
Skrzydła dwudźwigarowe o jednakowej rozpiętości i cięciwie, miały taką samą konstrukcję, dającą możliwość zamiany między sobą. Górny płat, trójdzielny z baldachimem, dolny dwudzielny. Skrzydła są usztywnione słupkami i odciągami. Pokrycie wykonane płótnem. Lotki są na obu płatach.
Kadłub
Kadłub drewniany o konstrukcji kratownicowej, oprofilowany listwami, usztywnionej, wewnątrz naciągami z drutu. Osłona silnika i przednia część kryta blachą aluminiową, dalsze pokrycie wykonano z płótna. W kadłubie umieszczono zbiornik paliwa o pojemności 94 dm3 oraz bezpośrednio za silnikiem zbiornik oleju o pojemności 21 dm3.
W wersji sanitarnej kabina pilota otwarta. Dalej w przedziale sanitarnym znajdował się chory na noszach lub w pozycji siedzącej. Konstrukcja kabiny w wersji HD-14 S z blachy aluminiowej, w wersji H-28 S ze sklejki. Wnętrze kabiny było wyposażone w okna na grzbiecie. Nosze były wkładane przez duży otwór drzwiowy w prawej burcie.
Usterzenie drewniane, kryte płótnem.
Podwozie klasyczne stałe, z głównym przednim podparciem. Koła zdwojone typu rowerowego z osłonami. Między nimi są płozy, które zapobiegają ewentualnemu kapotażowi. Zamiast kół można montować narty. Z tyłu jest płoza.
Silnik- gwiazdowy, rotacyjny Le Rhône C o mocy nominalnej 59 kW (80 KM). Zastosowanie silnika rotacyjnego powoduje typowe zachowanie samolotu z takim napędem - efekt żyroskopowy.
Dane T-T Hanriot H-28
- Rozpiętość 10,26 m,
- Długość 7,25 m,
- Wysokość 2,95 m,
- Powierzchnia nośna 34,0 m2.
- Masa własna 525 - 575 kg,
- Masa użyteczna 255 kg,
- Masa całkowita 780-830 kg.
- Prędkość maksymalna 115 km/h,
- Czas wznoszenia na 1 000 m wynosi 10 minut,
- Pułap praktyczny 3200 m,
- Czas lotu 3 godziny.
Opracował Karol Placha Hetman
Kraków 2020-03-26
00124a Rozdział 1924
CWL Mokotów, WWS „Samolot” Hanriot H-28
Polska
Samolot szkolny i sanitarny
Zestawienie
Łącznie w Polsce było 295 samolotów Hanriot H-28 i pochodnych. W Warszawie w CWL zbudowano 75 samolotów, a w Poznaniu w WWS „Samolot” 120 samolotów. Samolotów sanitarnych Hanriot H-28 S było 18 egzemplarzy.
Opracował Karol Placha Hetman