Kraków 2019-06-21
49 Pułk Śmigłowców Bojowych
49 Pułk Śmigłowców Bojowych w Pruszczu Gdańskim
1967r.-2011r.
Historia
W Polsce pierwsze śmigłowce do zadań bojowych użyto w pierwszej połowie 60-lat XX wieku. W 1965 roku zapadły decyzje o sformowaniu bojowych pułków wyposażonych w śmigłowce. W 1965 roku zdecydowano o likwidacji 25. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, który bazował na lotnisku Pruszcz Gdański. Pułk był wówczas wyposażony w myśliwce typu PZL Lim-5 (MiG-17 F). W 1967 roku przystąpiono do tworzenia 49. Pułku Śmigłowców. Pierwszym dowódcą nowego oddziału był ostatni dowódca 25. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, podpułkownik Henryk Bajor. Już w dniu 19 lutego 1968 roku, nowym dowódcą 49. Pułku Śmigłowców został podpułkownik Jerzy Knyszewski.
Pierwsze śmigłowce dostarczono do Pruszcza Gdańskiego w lutym 1968 roku. były to śmigłowce PZL Mi-2, które produkowano w Świdniku. W czerwcu 1968 roku 49. Pułk wziął udział w pierwszych ćwiczeniach wojskowych. 49. Pułk Śmigłowców wziął udział w inwazji na Czechosłowację. Śmigłowce bazowały na lotnisku w Hradcu Kralove.
49 Pułk Śmigłowców brał udział we wszystkich ćwiczeniach organizowanych przez Wojsko Polskie i Układ Warszawski.
W dniu 14 października 1969 roku 49. Pułk otrzymał sztandar.
W dniu 1 lipca 1971 roku Pułk przeniesiono w struktury Lotnictwa Wojsk Lądowych, jako 49. Pułk Lotnictwa Wojsk Lądowych.
W 1977 roku śmigłowce PZL Mi-2 zostały uzbrojone w przeciw-pancerne pociski kierowane 9M14 Malutka. Śmigłowce z tymi pociskami oznaczono PZL Mi-2URP.
Umieszczenie śmigłowców bojowych Mi-24 w Leźnicy Wielkiej, gdzie stacjonowały śmigłowce transportowe, było nielogiczne. Dlatego eskadrę przebazowano do 49. Pułku Śmigłowców Bojowych (Pruszcz Gdański). Pułk jednocześnie zmienił nazwę na 49. Pułk Śmigłowców Bojowych. Liczba śmigłowców Mi-24 rosła, do 16 śmigłowców w 1985 roku.
Na początku 90-lat XX wieku Pułk zreorganizowano, zmniejszając liczbę eskadr i kluczy. W tym czasie, Pułk miał na stanie śmigłowce Mi-24 D, Mi-24 W, Mi-8, Mi-2.
W dniu 15 czerwca 1996 roku Pułk otrzymał nowy sztandar.
W latach 2005-2008 żołnierze pułku brali udział w misji wojskowej w Iraku (IV, V i VIII zmiana), a w latach 2007-2008 w misji w Afganistanie (III zmiana).
Z dniem 31 grudnia 2011 roku 49. Pułk został rozformowany, a z dniem 1 stycznia 2012 roku rozpoczęła funkcjonowanie 49. Baza Lotnicza w składzie 1. Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych.
Dowódcy: ppłk pil. Henryk Bajor (listopad 1967 – 19 lutego 1968), płk dyp.pil. Jerzy Knyszewski (19 lutego 1968 – 5 września 1972), ppłk dyp.pil. Aleksander Szeluk (5 września 1972 – 14 maja 1976), płk dyp.pil. Józef Gomółka (14 maja 1976 – 10 grudnia 1983), płk dyp.pil. Waldemar Szlachta (10 grudnia 1983 – 20 czerwca 1990), płk dyp.pil. Zbigniew Nawrocki (20 czerwca 1990 – 14 czerwca 1996), płk dyp.pil. Jerzy Świs (14 czerwca 1996 – 1999), płk dyp.pil. Dariusz Wroński (1999 – 2006), płk dyp.pil. Adam Trzeciak (2007-2011) do chwili przeformowania w 49. Bazę Lotniczą w 1. Brygadzie Lotnictwa Wojsk Lądowych), płk dypl. pil. Piotr Saniuk (2012 - ...) Pierwszy dowódca 49. Bazy Lotniczej 1 BLWL.
Opracował Karol Placha Hetman