WSK LZR Bydgoszcz SB Lim-1/2. 1958r.

Kraków 2007-03-20

153b Rozdział 1958-01-01

OKB Mikojan MiG-15 UTI 1953-01-23

LZR Bydgoszcz SB Lim-1/2 1958-01-01

Polska

Historia

SB Lim-2 nb 018. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
SB Lim-2 nb 018. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

SB Lim-2 nb 197. Pod skrzydłem zbiornik 400 litrowy. 2012 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
SB Lim-2 nb 197. Pod skrzydłem zbiornik 400 litrowy. 2012 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

SB Lim-2 nb 2004. Pod skrzydłem zbiornik 600 litrowy. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
SB Lim-2 nb 2004. Pod skrzydłem zbiornik 600 litrowy. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

SB Lim-2 nb 7039. 2012 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
SB Lim-2 nb 7039. 2012 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Historia MiG-15 UTI

Z końcem lipca, prawdopodobnie w dniu 1951-07-30, na warszawskim lotnisku Bemowo wylądowały pierwsze 4 samoloty szkolno-treningowe MiG-15 UTI, a ich numery to; 104-11, 104-23, 104-24, 104-25. Do końca 1952 roku, otrzymaliśmy z CCCP około 20 egzemplarzy MiG-15 UTI. Kilka sztuk samolotów otrzymaliśmy także z Czechosłowacji. Początkowo umieszczono te samoloty w pułkach wyposażonych w MiG-15, ale później zgromadzono je w bazie szkoleniowej w Krzesinach, w 62 Pułku Szkolno-Treningowym Lotnictwa Myśliwskiego.

MiG-15 UTI razem z jednomiejscowymi MiG-15 trafiły do OSL-5 (Oficerska Szkoła Lotnicza) w Radomiu w 1954 roku. Do OSL-4 w Dęblinie samoloty MiG-15 UTI trafiły dopiero w 1955 roku.

W związku z podjęciem produkcji seryjnej samolotów Lim-1, a następnie Lim-2 w ogromnej ilości, nieodzowne okazało się pozyskanie większej liczby dwusterów.

SB Lim-1. 1958 rok

Około 1956 roku, okazało się, że niebawem na uzbrojeniu Polskiego Lotnictwa Wojskowego wejdą nowe myśliwce typu MiG-17 wyposażone w SR, dzięki którym będą mogły operować niemal w każdych warunkach atmosferycznych. Dlatego nieuchronne okazało się powolne wycofywanie z pułków lotnictwa myśliwskiego myśliwców typu Lim-1, które w służbie pozostały do końca 50-tych lat. Wywołało to kolejne działania. W związku z bardzo małą ilością posiadanych dwusterów do szkolenia typu MiG-15 UTI, narodziła się sposobność przeróbek samolotów Lim-1 na SB Lim-1.

Ponieważ zakład produkcyjny WSK PZL-Mielec nie miał możliwości wykonania tych przeróbek w odpowiednim czasie, dlatego zdecydowano zadanie to powierzyć LZR (Lotnicze Zakłady Remontowe) w Bydgoszczy. Wszystkie Polskie dwumiejscowe samoloty Lim powstały w LZR w Bydgoszczy, poprzez przebudowę istniejących już jednomiejscowych samolotów Lim-1, Lim-2. Polskie dwustery różniły się znacznie od radzieckich. Inne było wyposażenie radio-elektroniczne i uzbrojenie. Przeróbki były wykonywane według projektów racjonalizatorskich personelu technicznego Wojsk Lotniczych. Dlatego konstrukcja także była inna.

Możliwe były sytuacje, że powstały egzemplarze dwumiejscowe samolotów zbudowane z dwóch różnych maszyn. Np. przednia część z Lim-1, a tylna z Lim-2. Sytuacja ta bardzo utrudnia przedstawienie w miarę rzetelnego zestawienia eksploatowanych samolotów. Od 1958 roku do 1960 roku, konwersji na SB Lim-1 podano co najmniej 100 maszyn.

SB Lim-2. 1960 rok

Z początkiem 60-tych lat przebudowie na dwusteru zaczęto poddawać myśliwce Lim-2. Samoloty otrzymały oznaczenie SB Lim-2. Konwersji poddano około 200 sztuk.

SB Lim-1 A (1965 rok) / 2 A (1968 rok)

Od 1958 roku, pozostałe samoloty Lim-1 / 2 przesuwano do jednostek lotnictwa myśliwsko – szturmowego. Należało je przystosować do wsparcia, rozpoznania i kierowania ogniem artylerii. Samoloty SB Lim-1 i SB Lim-2, zaczęto przebudowywać na tak zwane Artyleryjskie oznaczone SB Lim-1 A, (od 1965 roku) i SB Lim-2 A. (od 1968 roku ) Początkowo nosiły oznaczenie zamiast litery A, skrót Art. Konwersję dokonano w LZR (Lotniczych Zakładach Remontowych) w Bydgoszczy.

W celu dostosowania samolotów do nowych zadań, z drugiej kabiny wyjęto sterownice i zamontowano pulpit nawigatora. Uzbrojenie zwiększono do 2 działek NR-23. Na niektórych samolotach, pod środkową częścią kadłuba zamontowano aparat fotograficzny, a także peryskop dla pilota. Aby zwiększyć zasięg, zbiorniki dodatkowe o pojemności 2 x 400 litrowych, zamieniono na zbiorniki 2 x 600 litrowe. Załoga składa się z pilota i nawigatora. W kabinie nawigatora nie było sterownic. Zabudowano natomiast oprzyrządowanie niezbędne do wykonania zadań. Lim-1 A został wyposażony w aparat fotograficzny AFA-21, natomiast Lim-2 A oprócz aparatu fotograficznego AFA-21 otrzymał drugi AFA-39.

Samoloty Lim-2 A otrzymały charakterystyczne malowanie w barwy ochronne tzw. kamuflaż dwu- lub trój-barwny.

Ostatnie egzemplarze SB Lim-1 wycofano z eksploatacji w 1975 roku, natomiast SB Lim-2 latały jeszcze po 2000 roku.

SB Lim-2 M

Kilkanaście egzemplarzy SB Lim-2 A przeszło kolejną przemianę. Na powrót zamontowano drugie sterownice i przeprowadzono modernizację. Nowe samoloty oznaczono SB Lim-2 M. Służyły w wojsku do pierwszych lat XXI wieku. Samoloty służyły głównie jako maszyny treningowe i rozpoznawcze.

Konstrukcja SB Lim-1/2

Konstrukcja MiG-15 UTI, SB Lim-1 /2 / 1 A / 2 A / 2 M.

Zobacz Lim-1, Lim-2.

SB Lim-2 nb 304. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
SB Lim-2 nb 304. 2010 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Samoloty SB Lim-2. 2011 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
Samoloty SB Lim-2. 2011 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

SB Lim-2 to wielozadaniowy samolot myśliwski. Przeznaczony do szkolenia, zadań bojowych (zwalczania celów powietrznych i naziemnych w warunkach widoczności celów), rozpoznania łącznie z wykonywaniem zdjęć lotniczych, korygowania ognia artylerii.

Samolot wyposażono w kabinę dwuosobową w układzie tandem. Pierwszą kabinę w zależności od wersji zajmuje pilot (pilot-uczeń), tylną kabinę zajmuje instruktor lub nawigator. Nawigator obsługuje aparaty fotograficzne i przy pomocy łączności radiowej koryguje ogień artylerii na cele naziemne przeciwnika.

Lim-1 A został wyposażony w aparat fotograficzny AFA-21, natomiast Lim-2 A oprócz aparatu fotograficznego AFA-21 otrzymał drugi AFA-39.

Samoloty Lim-2 A otrzymały charakterystyczne malowanie w barwy ochronne tzw. kamuflaż dwu- lub trój-barwny.

Wyposażenie MiG-15 UTI, SB Lim-1, SB Lim-2

Urządzenie UTI MiG-15 SB Lim-1 SB Lim-2
Radiostacja RSIU-3 M R-800 R-800
Automatyczny radiokompas ARK-5 ARK-5 ARK-5
Sygnalizator przelotu nad radiolatarnią MRP-48 P MRP-48 P MRP-48 P
radiowysokościomierz - RW-2 RW-2
Identyfikator rozpoznawczy SRU-0 SRU-0 SRU-0
Rozmównica pokładowa SPU-2 P SPU-2 P SPU-2 P

Uzbrojenie strzeleckie wersji dwumiejscowej

Lewa strona kadłuba

Typ broni Ilość Kaliber Strzałów / min Zapas amunicji
UTI MiG-15 UBK-E 1 12,7 1 000 150
UTI MiG-15 A-12,7 1 12,7 1 000 150
SB Lim-1 NS-23 1 23 550 80
SB Lim-2 NS-23 1 23 550 80

Dane T-T SB Lim-1, SB Lim-2

Dane T-T SB Lim-1, SB Lim-2.
Dane T-T SB Lim-1, SB Lim-2.

SB Lim-2 rysunek. 1980 rok.
SB Lim-2 rysunek. 1980 rok.

Zestawienie

MiG-15 UTI. Pierwsza partia 4 samolotów dostarczona 1951-07-30, na lotnisko w Bemowie. Były to samoloty używane. Miały numery 104-11, 104-23, 104-24, 104-25.

MiG-15 UTI. Kolejne 16 samolotów MiG-15 UTI dostarczono do końca 1952 roku. Większość z tych maszyn zgromadzono w 62 Pułku Szkolno-Treningowym Lotnictwa Myśliwskiego. W 1954 roku, część z nich przekazano do szkoły do Radomia, a w 1955 roku, kilka sztuk przekazano do szkoły do Dęblina.

SB Lim-1. W latach 1958-1960, około 100 samolotów Lim-1 przebudowano na samoloty SB Lim-1. Przebudowę wykonano w Lotniczych Zakładach Remontowych w Bydgoszczy. Ostatnie egzemplarze zakończyły służbę w 1975 roku.

SB Lim-1 nr 1A 06-010 / 6010. Po służbie (około 1980 roku) trafił do muzeum w Warszawie (Fort Czerniakowski).

SB Lim-1 nr 1A 06-034 / 634. W 1970 roku, samolot był w kamuflażu.

SB Lim-2. W latach 1960-1962, około 200 samolotów Lim-2 oraz SB Lim-1 przebudowano na samoloty SB Lim-2. Wszystkie te samoloty miały silniki Lis-2 (WK-1).

Znane samoloty SB Lim-2:

SB Lim-2 nr 1B 02-005 / 205.

SB Lim-2 M nr 1B 03-004 / 304. W 2005 roku, był w muzeum w Krakowie.

SB Lim-2 nr 1B 05-097 / 597.

SB Lim-2 nr 1B 06-006 / 006. Samolot pokazano na pikniku w Góraszce w 2006 roku.

SB Lim-2 nr 1B 06-018 / 018. W 2006 roku, w muzeum w Krakowie.

SB Lim-2 M nr 1B 07-061 / 761. W 2005 roku został odrestaurowany. W 2006 roku, demonstrowany w Krzesinach.

SB Lim-2 nr 1B 07-071 / 771. Użytkowany w Radomiu w 1960 roku.

SB Lim-2 nr 1B 08-020 / 8020. W 2006 roku, był w muzeum.

SB Lim-2 nr 1B 11-035 / 1135. W 1970 roku, był w muzeum w Krakowie.

SB Lim-2 A nr 1B 20-004 / 2004. W 2005 roku, był w muzeum w Krakowie.

Opracował Karol Placha Hetman