Słupsk 2012-04-06
Byłe lotnisko wojskowe w Słupsku.
Ciąg dalszy z poprzedniego rozdziału.
MiG-21 w 28. PLM. 1973 rok.
W 1973 roku, wprowadzono do eksploatacji w pułku samoloty MiG-21 MF, wyposażając w te samoloty I i II eskadrę. Samoloty były fabrycznie nowe. Pułk przyjął ich na stan w okresie 1973 - 1974, 22 lub 24 egzemplarze. Są rozbieżności w źródłach. Przyjęto na wyposażenie także 2 nowe egzemplarze szkolno-bojowych MiG-21 UM. Dzięki tym nowym maszynom Pułk mógł całkowicie spisać ze stanu myśliwce MiG-19. Jednak okres eksploatacji myśliwców MiG-21 MF w 28. Pułku był bardzo krótki, gdyż w 1979 roku, przyjęto do służby nowy typ myśliwca MiG-23.
MiG-23 w 28. PLM. 1979 rok.
Zakup przez Wojsko Polskie samolotów MiG-23 był kontrowersyjny. Samoloty oprócz zmiennej geometrii skrzydeł nie wyróżniały się niczym szczególnym. Ich wartość bojowa była porównywalna z samolotami MiG-21 bis. W dodatku samoloty trapiły różne usterki. Ich konstrukcja była oparta na wewnętrznych zbiornikach paliwa, które były spawane i stanowiły główny element siłowy płatowca. Ponieważ ten element płatowca był wykonywany w CCCP niestarannie, dlatego dochodziło do pęknięć i wycieku paliwa. W podobnej technologii był zbudowany samolot myśliwski MiG-25, o prędkości maksymalnej Ma-3. Z uwagi na problemy eksploatacyjne, Wojsko Polskie kupiło Samoloty MiG-23 tylko dla jednego pułku, a kolejne pułki otrzymały samoloty MiG-21 bis.
Ale w 1979 roku, nie można było otwarcie krytykować sowieckiej techniki. Należało technikę sowiecką chwalić i się nią zachwycać. I tak czyniono oficjalnie. Dlatego, o problemach z samolotami MiG-23 społeczeństwo Polskie nie było informowane.
Rok 1979 był przełomowym w historii pułku. Grupa 13 pilotów, oraz 28 osób personelu technicznego odbyła szkolenie w Ługawoje w CCCP na samolotach MiG-23 MF/UB. W szkoleniu tym uczestniczyli następujący piloci: ppłk. pil. Janusz Dorożyński, ppłk. pil. Waldemar Piegza, mjr pil. Bogdan Sokołowski, mjr pil. Mieczysław Walentynowicz, kpt. pil. Andrzej Jasiński, kpt. pil. Tadeusz Potaczała, kpt. pil. Zbigniew Różalski, kpt. pil. Stanisław Szafruga, por. pil. Jerzy Bekus, por. pil. Ryszard Drzymała, por. pil. Marian Krzemiński, por. pil. Janusz Rybicki, por. pil. Czesław Zabiełło (nie ukończył szkolenia).
W tym czasie lotnisko w Redzikowie przechodziło kapitalny remont, mający na celu przygotowanie głównej RWY oraz DK dla przyjęcia nowych samolotów. Już w dniu 4.06.1979 roku, na lotnisku w Mińsku Mazowieckim wylądowało pierwszych 11 samolotów MiG-23 MF/UB. Natomiast w dniu 11.06.1979 roku, odbyły się pierwsze loty szkoleniowe. Jako pierwsi, na samolocie MiG-23UB nr boczny 845 lot wykonali: ppłk. pil. J. Dorożyński, oraz mjr pil. B. Sokołowski. W dniu 4-7.01.1980 roku, 14 samolotów MiG-23 UB/MF przebazowało się do Redzikowa, inaugurując szkolenie pilotów z macierzystego lotniska.
Do 1990 roku, jednostka w Redzikowie dysponowała najlepszym sprzętem, obsługiwanym przez najlepszych specjalistów. Dla wielu było zaszczytem służenie w tym Pułku. MON wielokrotnie wyróżniał jednostkę. W czasach prosperity pracę znalazło tu ponad 200 pracowników cywilnych i 650 żołnierzy zawodowych.
Od 1.07.1991 roku, Pułk wykonywał zadania w ramach Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej. W dniu 1.09.1995 roku, Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 94/MON z dnia 11.07.1995 roku, Pułk przyjął nazwę wyróżniającą "Słupski", i odtąd jego pełna nazwa brzmiała: 28 "Słupski" Pułk Lotnictwa Myśliwskiego. Od tego samego roku, rocznica pierwszej zbiórki Pułku - dzień 17.09. - została Decyzją MON nr 94 uznana jako "Święto Pułku". W końcu roku, dnia 9.12.1995 roku, Pułk otrzymał nowy sztandar ufundowany przez społeczeństwo miasta Słupska i Ziemi Słupskiej. Przewodniczącym Społecznego Komitetu Fundatorów był Prezydent Słupska, Pan J. Mazurek. W imieniu Prezydenta RP, sztandar Dowódcy 28. PLM, ppłk. pil. R. Bruździakowi, wręczył gen. dyw. pil. Henryk Pietrzak - Szef Sztabu WLiOP.
Od początku istnienia Pułku pełniony był dyżur bojowy minimum parą samolotów, z kilkuminutowym czasem gotowości do startu. Wielokrotnie, szczególnie w 50-latach i 60-latach samoloty dyżuru bojowego startowały i przechwytywały obce statki powietrzne, weryfikowały dane o okrętach rozpoznawczych działających na Bałtyku, przeciwdziałały innym obiektom latającym - np. balonom. Dyżurne siły i środki stanowisk dowodzenia, oraz samoloty udzielały również pomocy innym statkom powietrznym.
W miarę doskonalenia struktur organizacyjnych, wprowadzania nowego sprzętu i uzbrojenia zmieniała się treść zadań szkoleniowych Pułku, systematycznie weryfikowana w ćwiczeniach, w trakcie których niejednokrotnie działania prowadzono jednocześnie z dwóch lotnisk i drogowego odcinka lotniskowego ( DOL ). Wielokrotnie Pułk brał udział w ćwiczeniach organizowanych na szczeblu Wojska Polskiego, a do 1988 roku, w ćwiczeniach Układu Warszawskiego, współdziałając z lotnictwem CCCP i NAL NRD (Narodowa Armia Ludowa Wschodnich Niemiec).
Po wprowadzeniu na uzbrojenie samolotów MiG-23 MF/UB, Pułk w latach 1980, 1982, 1984, 1985 brał udział w ćwiczeniach na terytorium CCCP połączonych ze strzelaniem do celów powietrznych. Postawione zadania za każdym razem wykonano na ocenę bardzo dobrą.
Osiągnięcia 28. PLM.
Mistrzowskie opanowanie techniki lotniczej piloci Pułku prezentowali społeczeństwu po raz pierwszy w defiladzie lotniczej 8.09.1957 roku, w Warszawie. Ponadto Pułk brał udział między innymi w defiladach w 1959 roku, gdzie zaprezentowano ugrupowanie 3 rombów po 16 samolotów; 1960 roku, - w 550 rocznicę bitwy pod Grunwaldem piloci brali udział w locie tzw. "tafli"; 1966 roku, - Udział w defiladzie 1000-lecia Państwa Polskiego; 1969 roku, - w defiladzie XXV-lecia PRL.
Za całokształt wyszkolenia i wzorową realizację zadań, Pułk był wielokrotnie wyróżniany przez przełożonych. Najważniejszym wyróżnieniem było nadanie w latach 1975, 1981, 1985 medalu "Za osiągnięcia w służbie wojskowej”.
W 90-latach podstawowe zadania Pułku nie uległy zasadniczym zmianom. Priorytetem pozostało bezpieczne szkolenie lotnicze, którego wynik weryfikowały odbyte ćwiczenia, w tym corocznie od 1992 roku, strzelania rakietowe na poligonie w Ustce, oraz ćwiczenia połączone z lądowaniem na drogowym odcinku lotniskowym ( DOL ).
Kunszt pilotażu piloci Pułku na samolotach MiG-23 MF prezentowali w licznych pokazach lotniczych, m.in. Air Show'91 w Poznaniu, w 1993 roku, w Gdyni i Dęblinie ( symulowana walka powietrzna 4 MiG-23 MF z 4 MiG-29 z 1. PLM ), a w 1996 roku, w Bydgoszczy.
Wszystkie zadania w powietrzu w 90-latach piloci wykonywali bezpiecznie. Dowódca WLiOP za lata 1992, 1993, 1995, 1996 wyróżnił Pułk dyplomem i Pucharem Przechodnim za Bezpieczeństwo Lotów. W 1997 roku, Pułk otrzymał na własność Puchar Dowódcy WLiOP za Bezpieczeństwo Lotów.
W 1992 roku, Pułk był trzykrotnie poddany kontroli inspektorów KBWE z Francji, Norwegii, Belgii. W okresie 1992 - 1996, Pułk odwiedziło wiele delegacji zagranicznych w tym m.in.: piloci USAF - uczestnicy operacji Pustynna Burza (1992), Dowódca 3 Armii USAF i 48 TFW z Lakenheath (1993), szef Sztabu Sił Powietrznych Francji (1994), przedstawiciele 4 Dywizji Lotniczej z Niemiec (1995), Dowódca Sił Powietrznych Królestwa Szwecji (1996).
Szczególna była wizyta pilotów i obsługi naziemnej 493FS/48TFW USAF na 2 samolotach F-15 C/D we wrześniu 1994 roku. Goście, wraz z Dowódcą WLiOP gen. Dyw. J. Gotowałą wzięli udział w obchodach 42 rocznicy powstania Pułku. Odbyły się również wspólne loty samolotów MiG-23 MF/UB i F-15 C/D. W dniu 25.11.1996 roku. Pułk gościł gen. Michaela E. Ryana - dowódca USAF Europie, wraz z dowódcą 52 TFW USAF w Spangdahlem. Celem wizyty było nawiązanie współpracy pomiędzy 52 TFW i 28. PLM.
Po raz pierwszy w historii w dniach 2-13.10.1995 roku, grupa 4 samolotów MiG-23 MF/UB wraz z pilotami i obsługą naziemną wzięła udział w ćwiczeniach p.k. Cooperative Jaguar'95 operując z bazy NATO Karup w Danii. We wrześniu 1996 roku, odbyły się ćwiczenia p.k. Amber Express, w których między innymi piloci brali udział we wspólnych lotach z maszynami SP RFN. Przedsięwzięcie było realizowane w ramach programu "Partnerstwo dla Pokoju". W 1997 roku, piloci i obsługa naziemna uczestniczyli w polsko-amerykańskim ćwiczeniu "Orli Szpon", tocząc m.in. symulowane walki powietrzne z maszynami USAF. W 90-latach XX wieku gościli piloci na samolotach z innych krajów. Byli tu także czesi z samolotami MiG-21 i MiG-23.
Koniec służby samolotów MiG-23.
W związku z kończeniem resursów przez kolejne egzemplarze samolotów MiG-23, oraz z polityką oszczędnościową MON, postanowiono wycofać z uzbrojenia maszyny tego typu. Ostatnie loty szkolne odbyły się w dniu 2.11.1999 roku. Wzięło w nich udział 5 samolotów MiG-23 MF i 2 MiG-23 UB. Natomiast ostatni lot MiG-23 UB w barwach WLiOP odbył się w dniu 30.11.1999 roku. Część samolotów skreślonych z inwentarza WLiOP przekazano do AMW ( Agencja Mienia Wojskowego ) w celu sprzedaż kolekcjonerom, natomiast kilka najmłodszych egzemplarzy ( samoloty 24 serii ), mających jeszcze spory zapas resursu przetransportowano na poligon lotniczy w Nadarzycach i tam "rozstrzelano".
Rozformowanie 28. Pułku. 31.12.2000 roku.
W wyniku powyższych działań, Ministerstwo Obrony Narodowej decyzją nr MON PF24/ORG z dnia 3.10.2000 roku, podjęło decyzję o rozformowaniu jednostki. 28 "Słupski" Pułk Lotnictwa Myśliwskiego zakończył działalność, oraz przeszedł do historii z dniem 31.12.2000 roku.
Przede wszystkim musimy pamiętać o 19 Polskich pilotach, którzy ponieśli śmierć pełniąc służbę na straży Polski w 28 SPLM. Cześć Ich Pamięci!
Samoloty używane w 28 PLM w Słupsku: Mikojan i Guriewicz MiG-15, Mikojan i Guriewicz MiG-15 UTI ( UTI MiG-15 ), WSK PZL Lim-2, WSK PZL SB Lim-1, WSK PZL Lim-5, Mikojan i Guriewicz MiG-17 PF, Mikojan i Guriewicz MiG-19 P, Mikojan i Guriewicz MiG-19 PM, WSK PZL TS-8 Bies, WSK PZL TS-11 Iskra, Mikojan i Guriewicz MiG-21 MF, Mikojan i Guriewicz MiG-21 UM, Mikojan i Guriewicz MiG-23 MF, Mikojan i Guriewicz MiG-23 UM.
19 Lotnicza Eskadra Holownicza.
Jednostka wojskowa 28. PLM nie był jedyną jednostką lotniczą użytkującą bazę w Słupsku. Z lotniska korzystali także lotnicy morscy. W sierpniu 1954 roku, na bazie klucza holowniczego operującego na Lotnisku Świdwin sformowano 19. Lotniczą Eskadrę Holowniczą. Z powodu lepszego zaplecza na Lotnisku Słupsk 19. LEH postanowiono tu przebazować. Stało się to w 1956 roku.
19 ELH użytkowała w tym czasie głównie samoloty typu Tu-2, Li-2 ( DC-3 ), Po-2, Lim-2. Wykonywała zadania dla potrzeb artylerii przeciw lotniczej, lotnictwa myśliwskiego, a także usługi transportowe, zabezpieczała też strzelania powietrzne i nawodne Marynarki Wojennej. W kolejnych latach pojawiły się Ił-14, Lim-5, SB Lim-2, Ił-28.
W 60-latach Lotnictwo Marynarki Wojennej miała w swoim składzie 19 LEH i 15 SELR, których macierzystym lotniskiem było Lotnisko Siemirowice, to jednak głównie operowały z Lotniska Słupsk. W 1962 roku, rozpoczęto szkolenie załóg na samolotach Ił-28 na potrzeby 19 Lotniczej Eskadry Holowniczej. W sierpniu 1962 roku, obydwie siemirowickie jednostki lotnicze ( działając jednak z lotniska Słupsk – Redzikowo ) uczestniczyły w dwustronnych ćwiczeniach sojuszniczych flot.
W 1973 roku, samoloty Ił-28 i Li-2 wycofano z eksploatacji, więc 19. LEH powróciły całkowicie na Lotnisko Siemirowice. Eskadra została rozformowana 31.03.1999 roku.
Ciąg dalszy w następnym rozdziale.
Opracował Karol Placha Hetman