Kraków 2022-05-18
EZT Pesa EN99 = 41WE Acatus Plus.
Elektryczny Zespoły Trakcyjny Pesa Elf EN99 = 41WE Acatus Plus.
Pociągi znane są pod potocznymi nazwami Pesa Elf, Pesa Acatus II i Pesa Acatus Plus.
Pociągi Pesa Elf to polskie elektryczne zespoły trakcyjne przystosowane do ruchu regionalnego. Pociągi są budowane od 2010 roku, w polskiej fabryce Pesa w Bydgoszczy. „Elf” to akronim angielskiego zwrotu electric low floor, czyli pojazd elektryczny niskopodłogowy. Pociągi Pesa Elf produkowane są z różną liczbą wagonów od dwóch do sześciu. Różne jest też wyposażenie, układ foteli, liczba toalet itp.
W skład rodziny pociągów Elf wchodzą modele: Typ EN62 = 21WE, Typ EN76 = 22WE, Typ EN96 = 34WE i 27WE dla SKM Warszaw. Oprócz nich budowano pociągi ETZ oznaczone Acatus II i Acatus Plus. Typ EN77 = 32WE Acatus II - 4-wagonowe. Typ EN64 = 40WE Acatus Plus - 3-wagonowe. Typ EN99 = 41WE Actus Plus - 2-wagonowe. Do 2020 roku, zostało wyprodukowanych ponad 120 pociągów Pesa Elf. Pociąg oznaczony Elf II to jest skład Elf dostosowany do nowych przepisów, czyli technicznych specyfikacji interoperacyjności.
Pociągi Pesa Elf są zasilane trakcją elektryczną o napięciu 3 kV DC. Szerokość pociągu wynosi 2,88 m, wysokość 4,28 m, długość zależy od ilości wagonów. Prędkość konstrukcyjna pociągów Elf wynosi 160 km/h.
Pesa Acatus II.
Pesa Acatus II jest określany jako uboga wersja pociągu ETZ Elf, choć podróżni nie są w stanie tego zauważyć. Mimo nazwy, pociąg ma niewiele wspólnego z pierwszym pociągiem Acatus Pesa. Pociąg Acatus II był produkowany w okresie 2010 - 2011, tylko dla województwa małopolskiego. Pesa Acatus II nosi oznaczenie typ 32WE oraz oznaczony jest serią typu EN77. Jest to 4-wagonowy skład.
W dniu 28 stycznia 2010 roku, została podpisana umowa na dostawę 5 nowych pociągów ETZ typu Acatus II z samorządem województwa małopolskiego. Acatus II to były pierwsze EZT kupione przez województwo małopolskie. W dniu 28 stycznia 2011 roku, pierwsze 2 pociągi zostały dostarczone do Krakowa i ruszyły w pierwszy kurs w barwach Przewozów Regionalnych do Tarnowa i do Krynicy przez Tarnów i Nowy Sącz. Kolejne dwa składy zostały dostarczone w dniu 29 marca 2011 roku. Ostatni, piąty Acatus II, został dostarczony w maju 2011 roku. We wrześniu 2011 roku, pociągom nadano imiona własne: EN77-001 Pawie Pióro, EN77-002 Jaskółka, EN77-003 Jura, EN77-004 Nikifor, EN77-005 Tischner.
Początkowo pociągi były eksploatowane przez Przewozy Regionalne, a od grudnia 2015 roku, przez powstałe Koleje Małopolskie, które od 2018 roku, są właścicielami pojazdów. W 2012 i 2013 roku, pojawiły się problem ze zbyt szybki zużywaniem zespołów kołowych. Problem rozwiązano. Pociągi systematycznie przemalowywano w nowe barwy. W 2021 roku, pociągi zostały skierowane na naprawę poziomu P4.
Pesa 40WE, EN64 Acatus Plus.
Pociąg Acatus Plus był produkowany w okresie 2014 - 2016. Pociągi te są eksploatowane przez Koleje Małopolskie i PolRegio. Pociągi noszą oznaczenie typu EN64. Wyprodukowano łącznie 13 pociągów: 9 pojazdów 3-wagonowych i 4 pojazdy 2-wagonowe.
W dniu 4 września 2013 roku, podpisano kontrakt na dostawę 2 EZT typu 40WE dla UM województwa podkarpackiego. W dniu 18 października 2013 roku, podpisano umowę na dostawę 6 ETZ Acatus Plus typu 40WEa 3-wagonowe oraz 4 ETZ 41WE 2-wagonowe dla województwa małopolskiego. W dniu 25 sierpnia 2015 roku, podpisano umowę na jeden ETZ 40WE dla województwa świętokrzyskiego. W lipcu 2014 roku, pierwszy ETZ Actus Plus przeszedł testy i otrzymał certyfikat.
W dniu 14 grudnia 2014 roku, rozpoczęły działalność Koleje Małopolskie. W województwie małopolskim pociągi były przekazywane między Przewozami Regionalnymi (PolRegio), a Kolejami Małopolskimi.
Podstawowe różnice pomiędzy Acatus Plus, a Acatus II polegają na zastosowaniu innych wózków napędowych i tocznych. Wózki napędowe to typ 27MN o rozstawie osi 2,70 m. Wózki napędowe zostały przystosowane do zabudowy silników firmy VEM oraz przekładni firmy Gmeinder. Wózki toczne to typ 42AN, o rozstawie osi 2,60 m. Wózki toczne mają zmieniony sposób podparcia pudeł na ramie wózka, z wykorzystaniem tylko jednej pary sprężyn pneumatycznych. Acatus Plus spełniają także wyższe normy zderzeniowe.
Acatus Plus typu 40WEa 3-wagonowe, mają 157+13 miejsc siedzących. Waga 109 ton. Długość 58,95 m. Pociąg ma 4 silnik o mocy 360 kW każdy. Prędkość maksymalna 160 km/h. W pociągu jest klimatyzacja, toaleta w systemie zamkniętym, miejsce dla rowerów i dla wózków dziecięcych i inwalidzkich, WiFi, gniazdka 230 V, biletomaty.
- EN77 = 32WE Actus II - 4-wagonowe.
- EN64 = 40WE Actus Plus - 3-wagonowe.
- EN99 = 41WE Actus Plus - 2-wagonowe.
Pesa EN99 = 41WE Actus Plus - 2-wagonowe.
EN99-001.
Pociąg EN99-001 = 41WE Actus Plus jest dwuwagonowy. Ma numery ewidencyjne EVN: 94 51 2 130 319-8 (PL-PREG A), EVN: 94 51 2 130 320-6 (PL-PREG B). Został wyprodukowany w październiku 2014 roku. W październiku 2014 roku, producent wykonał testowe jazdy na trasie Bydgoszcz - Inowrocław. W październiku 2014 roku, w lokomotywowni Kraków Prokocim odbyły się próby statyczne na stanowisku TENSAN. W dniu 2 stycznia 2015 roku, pociąg został przyjęty przez Urząd Marszałkowski województwa Małopolskiego. Pociąg jest eksploatowany przez Przewozy Regionalne Sp. z o.o. oraz Koleje Małopolskie Sp. z o.o. Najczęściej pociąg ten można spotkać na szlaku Wieliczka - Kraków Główny - Port Lotniczy Kraków oraz Kraków Główny - Zakopane. We wrześniu 2020 roku, pociąg przeszedł naprawę poziomu P4.
W dniu 11 czerwca 2018 roku, podczas kursu Zakopane - Sucha Beskidzka, na przejeździe drogowo-kolejowym doszło do zderzenia z samochodem osobowym, którego kierowca nie zachował ostrożności. Uszkodzenia pociągu umożliwiały kontynuowanie jazdy. Po remoncie pociąg powrócił na szlaki.
EN99-004.
Pociąg EN99-004 = 41WE Actus Plus jest dwuwagonowy. Ma numery ewidencyjne EVN: 94 51 2 130 325-5 (PL-PREG A), EVN: 94 51 2 130 326-3 (PL-PREG B). Został wyprodukowany w lutym 2015 roku. W marcu 2015 roku, producent wykonał jazdy testowe na trasie Bydgoszcz - Zbąszynek. W dniu 6 marca 2015 roku, pociąg został przyjęty przez Urząd Marszałkowski województwa Małopolskiego. Pociąg jest eksploatowany przez Przewozy Regionalne Sp. z o.o. oraz Koleje Małopolskie Sp. z o.o. Najczęściej pociąg ten można spotkać na szlaku Wieliczka - Kraków Główny - Port Lotniczy Kraków oraz Kraków Główny - Zakopane.
W dniu 23 sierpnia 2018 roku, około godziny 11;20, podczas kursu Nowy Trag - Zakopane, na przejeździe kolejowo-drogowym, doszło do tragicznego zderzenia z samochodem osobowym „Lekcja”. 18-letniej kursantce na torowisku zgasł samochód, którego dziewczyna nie potrafiła uruchomić. Egzaminator uciekł z samochodu zostawiając dziewczynę w samochodzie. Dziewczyna zginęła na miejscu. Pociąg po naprawie powrócił na szlaki. W lipcu 2020 roku, pociąg przeszedł naprawę poziomu P4.
Pociąg EN99-002 włączono do eksploatacji w dniu 6 lutego 2015 roku. Pociąg EN99-003 włączono do eksploatacji w dniu 20 lutego 2015 roku.
Konstrukcja Pesa EN99 = 41WE Actus Plus - 2-wagonowe.
W okresie 2014 - 2015, zbudowano cztery pociągi dwu-wagonowe. Wszystkie pociągi były przeznaczone dla Małopolski. Pociągi jest normalnotorowym ETZ, który jest zasilany trakcją elektryczną o napięciu 3 kV DC. Szerokość pociągu wynosi 2,88 m, wysokość 4,28 m, długość wynosi 42,65 m. Prędkość konstrukcyjna pociągów Elf wynosi 160 km/h. Masa służbowa pociągu wynosi 84 600 kg.
Pociągi są niskopodłogowe i przeznaczone do ruchu regionalnego. Dostęp do pociągu zapewnia jedna para drzwi dla każdego wagonu. Podłoga w strefie drzwi znajduje się na wysokości 760 mm nad poziomem główki szyn. Dodatkowo, przy niskich peronach wysuwany jest dodatkowy stopień dla ułatwienia wsiadania i wysiadania. Drzwi automatyczne są odskokowo-przesuwne. W pociągu są 92 miejsca siedzące, a pociąg może zabrać maksymalnie 190 pasażerów. W pociągu jest klimatyzacja i toaleta w systemie zamkniętym dostosowana także dla inwalidów. Pociągi są wykonywane jako 2 Klasa. W pociągu można przewozić rowery i wózki dziecięce oraz inwalidzkie. Jest dostęp do gniazdek elektrycznych 230 V i bezprzewodowego Wi-Fi. Pociąg ma klimatyzację, której główne elementy są zamontowane na dachu wagonów.
Pudła wagonów mają konstrukcję przestrzenną, wykonaną ze stali z profili zamkniętych. Poszycie ma grubość 1,5 mm i wykonane jest ze stali, natomiast czoło pojazdu wykonano z tworzyw sztucznych. Czoła pociągów mają aerodynamiczny kształt. Reflektory nie wystają z obrysu czoła.
Pociąg wsparty jest na trzech wózkach. Skrajne wózki są napędne. Wózek środkowy jest typu Jacobsa, tylko toczny. Każdy wózek napędny ma po dwa silniki elektryczne. Każdy z wózków ma podwójne usprężynowienie. Pierwszy stopień to sprężyny stalowe. Drugi stopień to poduszki pneumatyczne. Dla dodatkowego tłumienia drgań zamontowano amortyzatory hydrauliczne. Wózki napędowe i toczne są konstrukcji i produkcji firmy Pesa. Zastosowano asynchroniczne silniki TMF 50-29-4 (4 x 340 KW). Silniki są produkcji austriackiej. Silniki elektryczne są sterowane falownikiem. Odbieraki prądu Stemmann. Na każdym wagonie jest jeden odbierak prądu. System hamulcowy Knorr-Bremse. Pociągi można łączyć w trakcje wielokrotną.
Opracował Karol Placha Hetman