Warszawa 2013-04-20
Boeing B.787.
Pierwsze loty B.787.
W dniu 15.12.2009 roku, B.787 odbył swój pierwszy lot. Była to wersja B 787-8 nr ZA001 rejestracja N787BA, z silnikami Rolls-Royce. Masa startowa 176 900 kg. Samolot wystartował z lotniska Snohomish County Airport w Everett, Waszyngton, o godzinie 10;27, a lądowanie nastąpiło na lotnisku Boeing Paine Field w King County, Washington, o godzinie 13;35. Pierwotny lot miał trwać 4-5 godziny, ale z uwagi na złą pogodę został skrócony. Pilotowała go doświadczona załoga: kapitan Mike Carriker i kapitan Randy Nerville. Lot odbywał się w eskorcie samolotów T-33 Shooting Star i T-38 Talon. Przebiegał nad wschodnią częścią cieśniny Juan de Fuca. Początkowo utrzymywano wysokość lotu 762 m, a następnie zwiększono ją do 4 572 m. Prędkość przelotowa wynosiła około 333 km/h. Wszystkie parametry lotu na bieżąco byłe przekazywane do centrum monitoringu na lotnisku.
Próby w locie prototypów trwały przez 8,5 miesięcy i wykorzystano 6 maszyn. Przypomnijmy, iż podobne testy samolotu B 777 trwały 11 miesięcy i wykorzystano 10 egzemplarzy. W programie lotów testowych B.787 wykorzystano 6 maszyn; ZA001 - ZA006. Cztery z nich napędzały silniki Rolls-Royce Trent 1000 i dwa silniki z GE silników GEnx-1B64. Samolot B 787 ZA002 w barwach All Nippon Airways został włączony do programu.
W dniu 23.04.2010 roku, egzemplarz B 787 nr ZA003, rozpoczął próby klimatyczne w McKinley Climatic Laboratory w Eglin Air Force Base, na Florydzie. Znajduje się tam hangar klimatyczny mogący symulować warunki w zakresie od +115 do -45 stopni C. Samolot poddano testom w temperaturze +46 stopni C i -43 stopnie C, po czym samolot startował.
B 787 nr ZA005, pierwszy z silnikami General Electric GEnx, rozpoczął testy silnika na ziemi, w maju 2010 roku. Samolot pierwszy lot wykonał w dniu 16.06.2010 roku. Jeden z egzemplarzy przeszedł także próby uderzeń pioruna. W ich efekcie samolot otrzymał dodatkowe elementy przewodzące, dla złagodzenia efektu uderzenia pioruna i aby maszyna spełniła normy zawarte w dyrektywach FAA.
B 787 w Europie zadebiutował na wystawie międzynarodowej lotniczego w Farnborough Airshow w Wielkiej Brytanii, w dniu 18.07.2010 roku.
Nieoczekiwanie wystąpiły problemy z silnikami Trent 1000. Firma Rolls-Royce została zmuszona do przeprowadzenia dodatkowych prób, a firma Boeing dołączyła kolejne dwa egzemplarze do prób. Łącznie 8 maszyn.
W dniu 9.11.2010 roku, samolot B 787 nr ZA002 odbywał lot testowy. Podczas tego lotu w kabinie pojawił się dym. Maszyna lądowała awaryjnie. Nikomu nic się nie stało. Rzecznik Boeing powiedział – „Samolot wylądował bezpiecznie, a załoga została ewakuowana po wylądowaniu w Laredo International Airport, w Teksasie.” Szybko ustalono, że przyczyną był obcy element przy wiązce elektrycznej. Loty wznowiono w dniu 23.12.2010 roku.
W dniu 4.07.2011 roku, All Nippon Airways rozpoczął tydzień operacji lotniczych przy użyciu testowych B 787 w Japonii. Samolot wykonał 1 707 lotów w czasie 4 828 godzin. Odwiedził 14 krajów w Azji, Europie, Ameryce Północnej i Południowej Ameryce.
W dniu 26.08.2011 roku, silniki Rolls-Royce napędzające B.787-8 otrzymał certyfikat FAA i Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego, podczas ceremonii w Everett.
W dniach 6-8.12.2011 roku, samolot testowy szósty B 787-8 zbudowany nr ZA 006 ustanowił dwa nowe rekordy światowe dla tej klasy maszyn, w zakresie dystansu nieprzerwanego lotu oraz jego prędkości. Samolot napędzały silniki General Electric GEnx. Na pokładzie było 13 osób (6 osób załogi, obserwator z ramienia National Aeronautic Association oraz 6 pracowników zakładów Boeing). Samolot wystartował w dniu 6.12.2011 roku, o godzinie 11;02 z lotniska Boeinga w Seattle. Przeleciał 10 710 mil morskich (19 835 km) non-stop do Shahjalal w Dhaka, Bangladesz, wyznaczając nowy świat rekord odległości dla samolotów o wadze między 440 000 kg (200 000 kg) i 550 000 funtów (250 000 kg). Ten lot pobił poprzedni rekord 9 127 mil morskich (16 903 km), ustalony w 2002 roku, przez Airbusa A 330. Po dwugodzinnym postoju i uzupełnieniu paliwa, samolot odleciał w drogę powrotną do Seattle, kierując się wciąż na wschód. Pokonał tym razem dystans 9 734 mil morskich (18 027 km) lądując ponownie na lotnisku fabrycznym Boeing Field w Seattle 8.12.2011r., o godzinie 5:29 rano, ustanawiając światowy rekord okrążenia Ziemi w powietrzu 42 godzin, 27 minut.
Pod koniec 2011 roku, B.787 rozpoczął światową trasę koncertową w celu promowania samolot.
W dniu 26.09.2011 roku, (poniedziałek) firma Boeing i linie lotnicze ANA (Japonia) podpisały dokumenty, finalizujące dostawę pierwszego B 787-8 Dreamliner. Główne uroczystości odbyły się w Everett. Do zwiedzania został wystawiony inny B 787 nr ZA002 pomalowany w barwy linii ANA. Samolot do Japonii odleciał w dniu 27.11.2011 roku, o godzinie 06;35 ( 15;35 czasu Polskiego ). Było to o tyle ważne, gdyż odlot można było śledzić za pomocą internetu. Samolot wylądował w Tokio Haneda Airport.
Pierwszy lot komercyjny samolotem przeznaczonym dla linii ANA odbył się już w dniu 26.10.2011 roku. Był to lot na trasie z Tokyo, lotnisko Narita do Hongkongu i z powrotem. Bilety były sprzedawane poprzez internet na zasadzie licytacji. Minimalna cena 2 000 jenów japońskich. Pierwsze miejsce wylicytowano za 35 000 jenów japońskich.
Pierwsze informacje uzyskane od przewoźnika ANA okazały się bardzo dobre. Samolot w trasie zużywa mniej paliwa niż 20% obiecane przez Boeing w stosunku do B.767. Na trasie Tokio-Frankfurt oszczędności paliwa wynosiła 21%. Pochlebne były także opinie pasażerów. Dziewięciu na dziesięciu pasażerów powiedziało, że podróż przerosła ich oczekiwania, a jedna czwarta powiedziała, że ponownie polecą samolotem B.787 unikając innych maszyn. Jakość powietrza i ciśnienie w kabinach osiągnęły lub przekroczył oczekiwania dziewięć na dziesięć osób, a 92 % stwierdziło, że atmosfera w kabinie była tak dobra lub lepsza niż się spodziewali. ANA ankietowanych 800 pasażerów, którzy lecieli B.787 na trasie Tokio - Frankfurtu.
Pierwszy B 787 montowane w zakładzie w Południowej Karolinie został zbudowany w dniu 27.04.2012 roku.
Początkowo zamówień na samoloty było niewiele. W 2005 roku, zaledwie 56 z opcją na kolejne 70 maszyn. Jednak w połowie 2007 roku, było już znacznie lepiej. Boeing zebrał 677 zamówień, co było swoistym rekordem w czasie, kiedy samolot ma ceremonię rollout. Z końcem 2011 roku, były już 873 zamówienia.
W pierwszych miesiącach eksploatacji B.787 nie sprawiały większych problemów. Problem był z wypuszczaniem podwozia. W dniu 8.11.2011 roku, linia ANA podała informację, że piloci zmuszeni byli do wypuszczenia podwozia za pomocą awaryjnego systemu ręcznego, po tym, gdy lampka sygnalizująca wskazała, że koła nie wyszły prawidłowo na zewnątrz. Podobny problem pojawił się w innych maszynach i wymagał tylko odpowiedniej regulacji. W jednym z samolotów należących do Etiopii, trzeba było wymienić silnik.
Wersje B.787.
Do 2013 roku, opracowano następujące wersje:
B.787-3 (300) – była to pierwsza wersja, która jednak nie została opracowana do końca i nie weszła na wyposażenie żadnej linii lotniczej. Powodem był zasięg wynoszący zaledwie 6 500 km. Samolot miał przewozić 290 pasażerów w dwóch klasach i maksymalnie ścieśnionych miejsc. Wyliczony zasięg okazał się jeszcze mniejszy; 2 500 do 3 050 mil morskich (4 650 do 5 650 km). Dodatkowo samolot miał mieć mniejszą o 25 stóp (7,6 m) rozpiętość (około 52 m), aby się mieścił w starego typu hangarach, takich jak się jeszcze używa w Japonii. Końcówki skrzydeł byłyby także inne. Z typowymi winglety. Kolejnym problemem było ograniczenie maksymalnej masy startowej do 364 000 funtów (165 100 kg), a to przekładało się na ograniczenie dopuszczalnego bagażu przypadającego na jednego pasażera.
Boeing sądził, że samolot o zasięgu 4 500-6 500 km będzie chętnie zamawiany przez firmy przewozowe, w miejsce samolotów B.757-300 i B.767-200. Przyjął już nawet zamówienie od dwóch Japońskich przewoźników na 43 maszyny. Ponieważ zdecydowano nieco wcześniej, iż podstawowym modelem będzie B.787-8, który w dodatku miał opóźnienia w stosunku do harmonogramu, dlatego wstrzymano prace na B.787-3. Stało się to w kwietniu 2008 roku. Z początkiem 2010 roku, wszystkie dotychczas zamówione maszyny B.787-3, zamawiający przemienili na wersje B.787-8. Ponieważ Boeing opracowywał B.787-3 właściwie specjalnie dla Japonii, dlatego w dniu 13.12.2010 roku, program całkowicie anulowano.
B.787-8 – najbardziej popularna bazowa wersja w pierwszych latach produkcji. Standardowo przeznaczona dla 210-250 pasażerów. Wersja B 787-8 stała się podstawową. Ma długość 186 stóp (57 m) i rozpiętości skrzydeł 197 stóp (60 m). Zasięg wynosi 7 650 do 8 200 mil morskich (14 200 do 15 200 km), w zależności od konfiguracji.
B.787-9 – wersja przedłużona, przeznaczona dla 250-290 pasażerów w trzech klasach. B 787-9 jest pierwszym wariantem wydłużonym. Zasięg 8 000 do 8 500 mil morskich (14 800 do 15 750 km). Skrzydła pozostały prawie bez zmian (zbierają tylko więcej paliwa). Początkowo B.787-9 miał zabierać tyle paliwa co B.787-8. Lecz po konsultacjach z przyszłymi użytkownikami dodano w skrzydłach dodatkowe przednie zbiorniki. Pierwszym klientem będzie Air New Zealand. Dostawy rozpoczną się z początkiem 2014 roku.
B.787-10 – wersja najdłuższa, przeznaczona dla 290-310 pasażerów. Do końca 2012 roku, nie było istotnych informacji o postępie programu tej wersji. Firma Boeing stwierdziła, iż będzie zapotrzebowanie na wersje powiększoną. Proponowana wersja ma konkurować z planowanym A 350-900 i zastąpić B.777-200 ER. Już w marcu 2006 roku, szef programu B.787 Mike Bair powiedział – „To nie jest kwestia czy, ale kiedy mamy zamiar to zrobić …”
Opracował Karol Placha Hetman