Warszawa 2023-04-12
Samolot szkolno-bojowy BAE Systems Hawk.
BAE Systems Hawk to jest samolot szkolno - bojowy opracowany w UK w 1974 roku, i użytkowany do chwili obecnej (2023 rok). Pierwszy lot został wykonany w dniu 21 sierpnia 1974 roku. Wyprodukowano ponad 1 000 egzemplarzy. Samolot był kilkukrotnie oferowany Wojsku Polskiemu, ale nigdy nie wszedł na uzbrojenie w Polsce. Samolot Hawk został opracowany przez firmę Hawker Siddeley. W 1977 roku, projekt został przejęty przez koncern British Aerospace, a od 1999 roku, właścicielem programu jest BAE Systems MAI division. Samolot wszedł do służby w 1976 roku. Samolot jest eksploatowany w 18 krajach, między innymi przez: RAF, Finlandia, Indie, Indonezja, Oman, Malezja.
Historia konstrukcji Hawk.
W 1964 roku, Królewskie Siły Powietrzne opracowały wymagania (Air Staff Target, AST, 362) na nowy samolot szkolny, który miał zastąpić samolot Folland Gnat. Projektowany w tym czasie samolot SEPECAT Jaguar był pierwotnie przeznaczony do tej roli, ale zdano sobie sprawę, że byłby to zbyt skomplikowany samolot do szkolenia. W związku z tym, w 1968 roku, firma Hawker Siddeley Aviation (HSA) rozpoczęła badania nad prostszym samolotem, początkowo jako projekt specjalny (SP) 117. Zespołem konstruktorów kierował inżynier Ralph Hooper. Projekt ten został sfinansowany przez firmę, jako prywatne przedsięwzięcie, w oczekiwaniu na ewentualne zainteresowanie RAF. Na początku 1970 roku, RAF wydał Air Staff Target (AST) 397, który sformalizował zapotrzebowanie na nowy samolot szkolno-treningowy.
Kontrakt na 175 samolotów został podpisany w marcu 1972 roku. Pierwszy prototyp oznaczony XX154, pierwszy lot wykonał w dniu 21 sierpnia 1974 roku, w bazie Dunsfold. Pilotem był Duncana Simpsona. Wersja Hawk T1 wszła do służby w RAF w 1976 roku. Pierwszy eksportowy Hawk 50 został oblatany w dniu 17 maja 1976 roku. Był to samolot, który miał możliwość wykonywania zadań szturmowych. Potem opracowano wiele wariantów samolotów Hawk; z noktowizorem, z nawigacją GPS, z radarem, z różnym uzbrojeniem, z różnym systemem łączności i identyfikacji, z glass cockpit. Wszystko w zależności od życzeń zamawiającego.
W 1981 roku, pochodna wersja Hawk została wybrana przez Marynarkę Wojenną Stanów Zjednoczonych (US NAVY), jako nowy samolot szkolno-treningowy, oznaczony jako McDonnell Douglas T-45 Goshawk. Projekt został przystosowany do służby w marynarce wojennej i wzmocniony, aby operować bezpośrednio z pokładów lotniskowców. Ten samolot T-45 wszedł do służby w 1994 roku.
Hawk 200 to jednomiejscowa wersja samolotu szkolno - bojowego Hawk. Samolot został opracowany przez British Aerospace, a pierwszy lot wykonano w dniu 19 maja 1986 roku. Produkcja trwał w okresie 1990 - 2002. Zbudowano 62 egzemplarze. Samolot wyposażony jest w radar, ma możliwość zabierania zróżnicowanego uzbrojenia, jest możliwość tankowania w powietrzu. Samoloty Hawk 200 zostały kupione przez: Indonezja, Malezja, Oman.
Dane T-T Hawk:
Załoga dwóch lotników, za wyjątkiem wersji Hawk 200. Długość 12,43 m (40 stóp 9 cali). Rozpiętość 9,94 m (32 stopy 7 cali). Wysokość 3,98 m (13 stóp 1 cal). Powierzchnia skrzydeł 16,70 m2 (179,64 ft2). Masa własna 4 480 kg (9 880 funtów). Ładowność 3 000 kg (6 600 funtów). Masa maksymalna 9 100 kg (20 000 funtów). Silnik jeden Rolls-Royce Turbomeca Adour Mk. 951 turbowentylator z FADEC, 29,00 kN (6 500 funtów siły). Prędkość maksymalna 0,84 Macha (1 028 km/h, 639 mph, 555 kN). Zasięg 2 520 km (1 360 mil morskich, 1 565 mil). Pułap 13 565 m (44 500 stóp). Prędkość wznoszenia: 47 m/s (9 300 stóp/min).
Uzbrojenie: Działko 1 × 30 mm ADEN w centralnej kapsule. Masa uzbrojenia do 6 800 funtów (3 085 kg) umieszczonego na 5 zaczepach. Wersja treningowa ma 3 zaczepy i masę uzbrojenia do 1 500 funtów (680 kg).
Opracował Karol Placha Hetman