Michaił Mil Mi-8, Mi-17. Konstrukcja. 1967r.

Kraków 2018-03-02

Konstrukcja

205b Rozdział 1967-07-13. Michaił Leontjewicz Mil Mi-8.

Konstrukcja - Śmigłowiec Mi-8, Mi-17.

Mi-17-1V nb 6112. 2013 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Mi-8 to dwusilnikowy śmigłowiec o konstrukcji półskorupowej, wykonany z duraluminium w układzie klasycznym (Sikorskiego). Mi-8 to średni śmigłowiec o masie startowej maksymalnej do 13 000 kg. Udźwig użyteczny około 4 000 kg. Załoga 3 osoby (pilot, drugi pilot, mechanik). Na pokład zabiera maksymalnie 28 pasażerów, ale są przypadki, że na pokład zabiera się 32 pasażerów. Śmigłowiec na pokład zabiera 20 żołnierzy z pełnym wyposażeniem. Pierwotny certyfikat był wydany na maksymalną masę startową na 12 000 kg, później został podwyższony do 13 000 kg.

Płatowiec jako półskorupowy wykonany jest z duraluminium, o konstrukcji półskorupowej. Składa się z wręg, podłużnic i przynitowanego poszycia. Kadłub z przodu zajmuje kokpit załogi, która w zależności od wersji mieści 2-4 lotników. W przejściu z kokpitu do ładowni umieszczono szafy z elektroniką. Ładownia w zależności od wersji jest różnie wyposażona. Dwie podstawowe wersje; towarowa lub pasażerska. Zwykle w końcu ładowni są wrota do niej.

Wymiary kabiny to; długość 5,34 m, szerokość 2,20 m, wysokość, 1,82 m. Wymiary bocznych drzwi odsuwanych; wysokość 1,40 m, szerokość 0,83 m. Tylne wrota po otwarciu mają światło; szerokość 2,34 m, wysokość 1,82 m.

Belka ogonowa o konstrukcji półskorupowej. Ma ona kształt ściętego stożka, wykonanego z podłużnic i żeberek. Pracujące pokrycie belki wykonano z gładkiej blachy duralowej. W tylnej części belki ogonowej znajduje się statecznik i płoza ogonowa. Belka końcowa konstrukcji nitowanej. Jest ona zamontowana pod kątem 43 stopnie względem osi belki ogonowej i składa się z podłużnie oraz wręg.

Zbiorniki paliwa umieszczono początkowo w górnej sekcji płatowca. Główne zbiorniki paliwa umieszczono przy bokach kadłuba.

Statecznik poziomy (przestawialny podczas postoju na ziemi) zamocowany w tylnej części belki ogonowej. Krawędź natarcia statecznika pokryła jest blachą duralową, pozostałe części płótnem.

Przekładnia główna.

Przekładnia główna ma oznaczenie WR-8 i została opracowana specjalnie dla śmigłowca W-8 A, przyszłego Mi-8. Ma przełożenie 62,6:1, a jej elementem głównym jest przekładnia trójstopniowa, planetarna. Śmigłowce Mi-8 MT z silnikami TW3-117 otrzymały udoskonaloną przekładnię, którą oznaczono WR-14. Przenosi ona większe siły.

Wirnik.

Wirnik pięcio-łopatowy wykonany ze stopów aluminium. Składa się z 5-ciu łopat, piasty, tłumików, przegubów oraz instalacji przeciwoblodzeniowej. Łopata ma obrys prostokątny. Elementem nośnym łopaty jest dźwigar wykonany ze stopu aluminiowego w postaci belki, profilu zamkniętego, o stałym przekroju. Na dźwigar nasunięte są sekcje z wypełniaczem ulowym, które w liczbie 21 sztuk tworzą część spływową łopaty. Na końcu łopaty zamocowana jest owiewka. Łopata jest wyposażono w specjalną instalację sygnalizacji uszkodzenia dźwigara. Działa ona na tej zasadzie, że wewnętrzna przestrzeń dźwigara wypełniona jest powietrzem pod ciśnieniem. W przypadku powstania w dźwigarze pęknięcia lub naruszenia szczelności z jakiegokolwiek innego powodu, ciśnienie w jego wnętrzu spada. Powoduje to odkształcenie sprężystego mieszka, który wypycha na powierzchnię łopaty czerwony kołpaczek ostrzegający, widoczny z miejsca pilota. Na krawędzi natarcia łopaty zabudowane są elementy grzejne, wchodzące w skład instalacji przeciwoblodzeniowej śmigłowca. Piasta wirnika nośnego przeznaczona jest do mocowania łopat, przekazywania momentu obrotowego z przekładni głównej na łopaty, jak również do przejmowania i przenoszenia sił aerodynamicznych z wirnika na kadłub śmigłowca. Zasadniczymi elementami piasty są: korpus piasty, jarzma pośredniczące, czopy przegubów przekręceń, korpusy przegubów przekręceń, dźwignie obrotu łopat oraz tłumiki hydrauliczne przegubów odchyleń. Piasta wykonana jest z wysoko-wytrzymałej stali. W środku korpusu piasty wykonany jest otwór z wielowypustem, za pomocą którego łączy się ona z wałem wirnika nośnego. Łopaty mocuje się do piasty za pomocą przegubów wahań, odchyleń i przekręceń. Przeguby umożliwiają łopatom wykonywanie wahań w płaszczyźnie pionowej i płaszczyźnie obrotu wirnika. Średnica wirnika nośnego 21,288 m. Powierzchnia wirnika nośnego 356 m kwadratowego.

Śmigło ogonowe.

Śmigło ogonowe jest typu pchającego, składa się z piasty i trzech łopat. Łopata ma konstrukcję całkowicie metalową, której głównym elementem jest dźwigar wykonany z odkuwki aluminiowej. Część spływową łopaty tworzy pojedyncza sekcja z wypełniaczem ulowym, przyklejona do tylnej ścianki dźwigara. Zewnętrzna powierzchnia takiego elementu oklejona jest dwoma warstwami tkaniny szklanej. Na krawędzi natarcia łopaty naklejony jest element grzejny elektrycznej instalacji przeciwoblodzeniowej. Średnica śmigła ogonowego 3,908 m.

Podwozie.

Podwozie trójpodporowe z kołem przednim, stałe. Przednia goleń ze zdwojonymi kołami. Podwozie główne z pojedynczymi kołami. W tylnej części belki zamocowana jest płoza ogonowa zabezpieczający od uderzenia o ziemię.

Napęd.

Silniki TW3-117. 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Silnik TW2-117A to konstrukcja specjalnie opracowana dla śmigłowca Mi-8. Silnik początkowo miał oznaczenie Izotow TW2-117, które później zmieniono na Klimow TW2-117. Jest to tak zwany silnik z wolną turbiną, z której moc jest przenoszona do przekładni głównej. Został zaprojektowany i zbudowany w pierwszych latach 60-lat XX wieku, w burze projektowym Izotowa. Produkcja seryjna trwał od 1962 roku do 1997 roku. Zbudowano około 23 000 silników typu TW2-117.

Silnik TW2-117 ma sprężarkę osiową 10-stopniową, komorę spalania złożoną z ośmiu dzbanów, turbina 2-stopniowa oraz 2-stopniowa wolna turbiną mechanicznie połączona z przekładnia główną WR-8.

Dane silnika TW2-117 - długość 2,835 m, masa bez osprzętu 335 kg. Spręż 6,6:1 przy 21 000 obrotów na minutę.

TW2-117A o mocy 1 104 kW (1 500 KM).

TW2-117AG o mocy 1 250 kW (1 700 KM).

Silnik TW3-117 to daleka modernizacja silnika TW2-117. Pierwsze jego uruchomienie nastąpiło w 1974 roku. Jego produkcja trwa nadal. Do chwili obecnej (2018 rok) zbudowano około 25 000 sztuk silników TW3-117. Silnik te oprócz śmigłowców Mi-14, Mi-17, Mi-24 są używane w wielu śmigłowcach Klimowa. 95 % budowanych obecnie śmigłowców w państwie moskiewskim ma montowane silniki TW3-117.

Dane silnika TW3-117 - długość 2,055 m, średnica 0,728 m, masa bez osprzętu 294 kg. Spręż 9,4:1 przy 21 000 obrotów na minutę. Przepływ powietrza przez silnik wynosi 8,7 kg/s. Temperatura przed turbiną wynosi 920-990 stopni Celsjusza. TW3-117 o mocy 1 397 kW (1 900 KM) - 1 417 kW (1 927 KM).

TW3-117MT o mocy 1 641 kW (2 200 KM), jest to moc nadzwyczajna.

TW3-117WM to wersja przeznaczona do działań w warunkach dużych wysokości i w gorącym klimacie. Prace nad silnikiem ruszyły w chwili, kiedy armia czerwono wkroczyła do Afganistanu w 1979 roku. Silnik tem ma moc 2 200 KM czyi tyle samo co TW3-117MT, ale na wysokości lotniska wysokogórskiego 1 000 m npm, przy temperaturze 40 stopni Celsjusza, daje moc 1 268 kW (1 700 KM), podczas gdy silnik TW3-117MT już tylko 1 059 kW (1 420 KM).

Wyposażenie.

Wyposażenie pilotażowo-nawigacyjne to: zestaw przyrządów pilotażowo-nawigacyjnych, przyrządów kontroli pracy silników, przekładni oraz instalacji umożliwiających lot śmigłowca w dzień, w nocy oraz trudnych warunkach pogodowych. W jego skład wchodzi : cztero-kanałowy pilot automatyczny AP-34B. Wyposażenie radiowe i radionawigacyjne składa się z radiostacji krótkofalowej, służącej do łączności radiotelefonicznej dwustronnej, radiostacji o zasięgu 100 km, średniofalowego radio-kompasu automatycznego, wysokościomierza radiowego małych wysokości z sygnalizacją dźwiękową i świetlną niebezpiecznej wysokości lotu. Zestaw wyposażenia jest bardzo różny w zależności od konkretnego zamówienia. Typowe urządzenia łączności śmigłowca Mi-8T to radiostacje R-842 (w wersjach cywilnych Jadro-1), R-860 (wcześniej R-833, w wersjach cywilnych Bakłan-20) oraz odbiornik R-852 współpracujący z radiokompasem ARK-U2 rozmównica pokładowa SPU-7. Wyposażenie nawigacyjne składa się z radiokompasów ARK-9 i ARK-U2, radiowysokościomierza RW-3 (w najnowszych seriach A-037) oraz dopplerowskiego miernika prędkości DIW-1. Wersje specjalistyczne są doposażone w inne wyposażenie specjalistyczne.

Dane T-T Mil Mi-8 T:

Długość 18,30 m (60,04 ft). Długość całkowita 25,244 m (82,82 ft). Szerokość bez bocznych zbiorników 2,50 m (8,20 ft). Wysokość 5,65 m (18,54 ft). Wysokość bez śmigła ogonowego 4,70 m (15,42 ft). Średnica wirnika nośnego 21,288 m (69,84 ft). Powierzchnia wirnika nośnego 356 m² (3 832 ft²). Średnica śmigła ogonowego 3,908 m (12,82 ft). Masa własna 6 535 kg (14407,21 lb). Masa startowa 11 130 kg (24537,45 lb). Masa maksymalna 13 000 kg (28660,09 lb). Masa ładunku maksymalna 4 713 kg (10390,39 lb). Masa ładunku wewnętrznego 4 000 kg (8818,49 lb). Masa ładunku podwieszanego 3 000 kg (6613,87 lb), początkowo 2 500 kg (5511,56 lb). Paliwo 1 970 - 3 700 litrów (520,42 - 977,44 gal). Prędkość maksymalna 250 - 260 km/h (155,34 - 161,56 mph). Prędkość maksymalna wersji bojowej, uzbrojonej i obciążonej wynosi 220 km/h (136,70 mph). Prędkość przelotowa 225 - 230 km/h (139,81 - 142,92 mph). Prędkość przelotowa wersji bojowej, uzbrojonej i obciążonej wynosi 180 km/h (111,85 mph). Zasięg maksymalny 360-610 km (194,38 - 329,37 nmi). Zasięg do przebazowania 960 km (518,36 nmi). Pułap zawisu 1 800 m (5905,51 ft). Pułap operacyjny 4 500 m (14763,78 ft). Długotrwałość loty 2 godziny 35 minut.

Dane T-T Mil Mi-8 P:

Dane T-T Mil Mi-17:

Długość 18,424 m (60,45 ft). Długość całkowita 25,244 m (82,82 ft). Szerokość 2,50 m (8,20 ft). Wysokość 5,60 m (18,37 ft). Wysokość bez śmigła ogonowego 4,75 m (15,42 ft). Średnica wirnika nośnego 21,288 m (69 ft 10 in). Powierzchnia wirnika nośnego 356 m² (3 832 ft²). Średnica śmigła ogonowego 3,908 m (12,82 ft). Masa własna 7 124 - 7 260 kg (15705,73 - 16005,56 lb). Masa maksymalna 13 000 kg (28660,09 lb). Masa ładunku wewnętrznego 4 000 kg (8818,49 lb). Masa ładunku zewnętrznego 3 000 kg (6613,87 lb). Paliwo 2 615 - 3 700 litrów (690,81 - 977,44 gal). Prędkość maksymalna 250 - 260 km/h (155,34 - 161,56 mph). Prędkość przelotowa 225 - 230 km/h (139,81 - 142,92 mph). Zasięg maksymalny 360-610 km (194,38 - 329,37 nmi). Zasięg do przebazowania 950 km (512,96 nmi). Pułap zawisu 1 800 m (5905,51 ft). Pułap operacyjny 4 500 m (14763,78 ft).

Zestawienie

Pierwsze pięć egzemplarzy zostały zbudowane w Moskwie w Zakładzie Nr 23. Zlecenie na produkcję śmigłowców Mi-8 jako pierwsza otrzymała fabryka Nr 387 w Kazaniu w republice Tatarskiej, która wcześniej produkowała śmigłowce Mi-4. Pierwszy Mi-8 P opuścił linię produkcyjną w dniu 26 października 1965 roku. Kilka lat później, w 1970 roku, produkcję podjął również Zakład nr 99 w Ułan Ude, za Bajkałem. Produkcję silników TW2-117 oraz przekładni głównych WR-8 zlecono Zakładowi Nr 19 w Permie.

Do 1985 roku zbudowano około 6 500 śmigłowców Mi-8 i pochodnych. W 1989 roku zakład w Kazaniu produkował 30 maszyn Mi-8, Mi-17 miesięcznie, a zakład w Ułan Ude do 20 śmigłowców miesięcznie. Był to szczyt produkcji tych śmigłowców. Po załamaniu gospodarki państwa moskiewskiego w 90-latach XX wieku nie zamówiono ani jednego śmigłowca Mi-8 / 17. Produkcja trwała wyłącznie na eksport. Śmigłowce Mi-17 kupowały między innymi: Ruanda, Myanmar, Korea Komunistyczna, Iran, Indie i Chiny. W nowym wieku sytuacja uległa poprawie. W pierwszej dekadzie XXI wieku oba zakłady produkowały łącznie do 50 maszyn w ciągu roku, a od 2011 roku produkcja sięgała nawet do 200 maszyn. Było to spowodowane nowymi zamówieniami poczynionymi przez ministerstwo obrony rosji, a także kontraktom zagranicznym, które napłynęły głównie z Indii i Chin.

Do 2000 roku w Kazaniu zbudowano około 4 100 śmigłowców Mi-8 z silnikami TW2-117, z czego 1 750 sztuk na eksport oraz 2 800 śmigłowców Mi-8 MT (Mi-17) z silnikami TW3-117, z tego około 1 000 sztuk na eksport. Z kolei do 2000 roku w Ułan Ude zbudowano około 3 000 śmigłowców Mi-8 z silnikami TW2-117 i około 120 z silnikami TW3-117. Łącznie zbudowano około 10 020 śmigłowców.

Ożywienie nastało z chwilą wybuchu wojny w Gruzji w 2008 roku. Wówczas to złożono zamówienie na 270 maszyn Mi-8 MTW-5 oraz Mi-8 AMTSz. Cena jednego śmigłowca wynosiła około 215 milionów rubli, czyli około 6,6 miliona dolarów. Także w 2008 roku Indie złożyły zamówienie na 80 śmigłowców Mi-17 W-5. Za jeden śmigłowiec zapłacono 17 milionów dolarów. Kontrakt ukończono w 2014 roku. Ale już w 2012 roku Indie podpisały kontrakt na kolejne 71 śmigłowców. Został on ukończony w 2015 roku. Chiny w 2009 roku kupiły 32 śmigłowce Mi-171E z Ułan Ude. Kolejny kontrakt zawarto w 2012 roku na dostawę 52 śmigłowców.

Od 2011 roku podpisano kilka kontraktów z administracją USA na dostawę około 63 śmigłowców Mi-17 W-5 dla wojska Afgańskiego. Za jeden śmigłowiec zapłacono około 17-18 milionów dolarów.

Mniejsze kontrakty zawarto: z Angolą na 8 maszyn Mi-171 Sz, z Peru na 24 maszyny Mi-171 SzP. Kolejne zamówienia popłynęły z Azerbejdżanu, Bangladeszu, Indonezji, Iraku, Korei Południowej, Kuby, Sri Lanki i Zambii.

W 2016 roku minęło 55 lat od czasu oblotu prototypu. Do 2016 roku obie fabryki (Kazań i Ułan Ude) zbudowały 12 200 śmigłowców wszystkich wersji, w tym około 7 800 z silnikami TW2-117 i 4 400 z silnikami TW3-117. Latem 2014 roku Zakład w Kazaniu świętował wyprodukowanie swojego 7 500 śmigłowca. Do chwili obecnej (2018 rok) powstało około 40 wersji wojskowych śmigłowca Mi-8. Śmigłowce Mi-8 były i są eksploatowane w ponad 57 krajach.

Opracował Karol Placha Hetman