Kraków 2022-11-03
Katastrofy samolotów Tupolew Tu-154.
Statystyki dla samolotów Tu-154 są nielitościwe. Według dostępnych informacji na 1 015 (inne źródła 926) zbudowanych Tu-154 rozbiło się 66 maszyn. Produkcja tej maszyny trwała do 2001 roku. Na świecie do 2010 roku latało koło 200 samolotów Tu-154. Przede wszystkim w państwie moskiewskim i Chinach.
Zgodnie z kodem NATO stosowanym dla oznaczania samolotów i śmigłowców używanych w CCCP, Tu-154 jest określony jako „Careless” – niedbały, nierozważny, niestaranny, beztroski, nieostrożny. Dlatego też nie dziwi decyzja prezydenta Bułgarii Georgija Pyrwanowa, z 2011 roku, który nie zamierzał już latać Tupolewem. W Bułgarii zdecydowano o wycofaniu nie tylko prezydenckiego Tupolewa, ale wszystkich tego rodzaju maszyn, latających na terenie tego kraju. Bułgaria była ostatnim krajem Europy, który użytkował te samoloty.
Jak podała Informacyjna Agencja Radiowa, do Tu-154 nie zgodzili się również wsiąść pasażerowie na lotnisku w Bordeaux ( 2010 roku). Tupolew należący do egipskiej kompanii lotniczej Cairo Aviation odbył pierwszą część lotu z Deauville na północy Francji do Bordeaux. Tam mieli wsiąść dodatkowi pasażerowie, by odlecieć do miasta Taba w Egipcie. Na lotnisku w Bordeaux stan techniczny samolotu został zbadany przez francuską Dyrekcję do spraw Lotnictwa Cywilnego. Okazało się, że trzy opony były już mocno zużyte i trzeba je było wymienić, by samolot otrzymał zezwolenie na ponowny start. Gdy jednak pasażerowie dowiedzieli się, że start jest opóźniony ze względu na konieczność dokonania naprawy, zbuntowali się i odmówili wejścia na pokład maszyny. Poza tym stan wnętrza Tu-154 również był zły. Fotele nie były dobrze umocowane, a z sufitu kapała woda.
Lista największych awarii i katastrof Tu-154 ( tylko wersja Tu-154 M );
23.05.1991 roku - podczas podejścia do lądowania na lotnisku Pułkowo w Leningradzie rozbił się samolot Tu-154. Na pokładzie było 164 pasażerów. Zginęło 12 osób, w tym dwoje dzieci. Hospitalizowano 34 osoby.
20.07.1992 roku - w pobliżu lotniska w Tbilisi rozbił się samolot Tu-154. W wypadku zginęło 30 osób. Wśród ofiar było siedmiu członków załogi i sześć osób, które transportowały ładunek. Pozostałe ofiary to mieszkańcy Alekseeyka, na których domy spadł samolot. Możliwe przyczyny katastrofy to przeciążenie samolotu.
8.02.1993 roku - w Teheranie zderzyły się dwa samoloty: Tu-154 oraz Su-24 Sił Powietrznych Iranu. Pilot wojskowy wystartował bez zgody dyspozytora. Zginęły 132 osoby.
3.01.1994 roku - w Irkucku spadł samolot Tu-154. Po starcie, w odległości 30 km od RWY, kapitan, po raz pierwszy zasygnalizował zapłon silnika, a następnie, po podjęciu decyzji, o powrocie na lotnisko w Irkucku utracił kontrolę nad maszyną. Samolot spadł ok. 11 km od lotniska, w pobliżu wsi Momona. 9 członków załogi ( w tym 4 stewardesy ) i 111 pasażerów ( w tym jedno dziecko i 17 cudzoziemców, obywateli Niemiec, Chin, Austrii, Indii i Japonii) zginęło.
6.06.1994 roku - w pobliżu miejscowości Xian w Chinach rozbił się chiński samolot pasażerski Tu-154. Zginęło 160 osób.
7.12.1995 roku - na sowieckim Dalekim Wschodzie rozbił się Tu-154. Zginęło 96 osób.
29.08.1996 roku - podczas lądowania na lotnisku Longiyr, na norweskim archipelagu Syalbard, rozbił się Tu-154, na pokładzie, którego lecieli m.in. rosyjscy górnicy powracający z urlopu. Zginęło 141 pasażerów i członków załogi.
15.12.1997 roku - podczas lądowania na lotnisku w Sharjah ( Zjednoczone Emiraty Arabskie ) nastąpił wybuch na pokładzie Tu-154 linii lotniczych Tadżykistanu. Z 86 pasażerów, głównie turystów z Tadżykistanu, przeżyła tylko jedna osoba.
31.08.1998 roku - podczas startu z lotniska w stolicy Ekwadoru Quito rozbił się Tu-154 kubańskich linii lotniczych Cubana de Ayison. W katastrofie zginęło 70 osób.
24.02.1999 roku - w Chinach w wyniku katastrofy Tu-154 należący do chińskich regionalnych linii lotniczych, zginęły 64 osoby. Samolot eksplodował w powietrzu.
3.07.2001 roku - w pobliżu Irkucka około pięć kilometrów od wsi Burdakoyka, 20 km od lotniska, rozbił się Tu-154 lecący na trasie Jekaterinburg-lrkurck-Władywostok. Na pokładzie maszyny było 136 osób, wśród nich sześcioro dzieci i 9 członków załogi.
4.10.2001 roku - w Noworosyjsku w wyniku eksplozji rozbił się i spadł do Morza Czarnego, około 185 km od Soczi, pasażerski Tu-154. Samolot wykonywał lot na trasie: Tel Awiw - Nowosybirsk. Zginęło 78 osób, w tym 51 obywateli Izraela. Według ustaleń Państwowej Komisji do zbadania przyczyn wypadku samolot został zestrzelony przez pocisk rakietowy C-200, wystrzelony podczas ćwiczeń Obrony Ukrainy. Była to głośna katastrofa.
25.10.2001 roku - w mieście Norylsk awaryjne lądował Tu-154. Podczas lądowania awaryjnego nie było ofiar.
12.02.2002 roku - w katastrofie Tu-154 w Iranie zginęło 117 osób. Samolot rozbił się w prowincji Lorestan, 400 km na południowy zachód od Teheranu.
24.02.2002 roku - samolot Tu-154 z ponad setką pasażerów na pokładzie awaryjnie lądował na lotnisku w Krasnojarsku.
1.07.2002 roku – w nocy w Europie w pobliżu Jeziora Bodeńskiego, na wysokości 12 000 m doszło do katastrofy rosyjskiego samolotu Tu-154 i samolotu transportowego Boeing-757 firmy DHL. Na pokładzie Tu-154 było 12 członków załogi i 57 pasażerów, więcej niż połowa z nich to dzieci. Na pokładzie Boeing było dwóch pilotów. Wszyscy zginęli. Główna przyczyną był błąd kontrolera lotów. Głośna sprawa, a dodatkowo samosąd na kontrolerze.
15.07.2002 roku - w Surgut, odbyło się awaryjne lądowanie samolotu Tu-154 na trasie lotu Surgut-Kijów. Przyczyną awaryjnego lądowania był brak sprawnego prawego podwozia. Na pokładzie było 55 pasażerów i dziewięciu członków załogi.
30.07.2002 roku - na lotnisku Rainbow Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego załoga samolotu Tu-154 ze 150 pasażerami na pokładzie podjęła próbę awaryjnego lądowania. Podczas lądowania samolotu jeden z silników odmówił posłuszeństwa. Żaden z pasażerów i członków załogi nie zostało rannych.
31.07.2002 roku - podczas startu z lotniska w Irkucku nastąpiło uszkodzenie jednego z silników samolotu. Pilot zdecydował się na powrót na lotnisko w Irkucku. Awaryjne lądowanie zakończyło się powodzeniem. Nikt nie odniósł obrażeń.
16.08.2002 roku - Tu-154 wykonał awaryjne lądowanie na lotnisku w Nowosybirsku Tolmacheyo. Na pokładzie statku, którego właścicielem linii lotniczych „Sybir”, było 135 pasażerów i 10 członków załogi. Nikt nie został ranny.
25.08.2002 roku - w Chanty-Mansyjskim Okręgu Autonomicznym miało miejsce awaryjne lądowanie Tu-154. Na pokładzie było 163 pasażerów (29 z nich dzieci) i 8 członków załogi. Nie było ofiar.
4.09.2002 roku - na lotnisku w Surgut awaryjne lądował Tu-154. Na pokładzie było 82 pasażerów i 10 członków załogi. Nikt nie odniósł obrażeń.
8.09.2002 roku - na lotnisku w Nowosybirsku rozbił się samolot Tu-154. Leciał z Nowosybirska w rosji do Sankt Petersburga.
16.09.2002 roku - na lotnisku w Nowosybirsku awaryjne lądował samolot pasażerski Tu-154. Na pokładzie samolotu było 160 pasażerów i 10 członków załogi. Nikt nie odniósł obrażeń.
26.11.2002 roku - na lotnisku w Nowosybirsku Tolmacheyo przymusowo lądował samolot Tu-154, który leciał z Nowosybirska do Jakucka. Przez ponad dwie godziny samolot krążył nad miastem, aby wypalić paliwo. Lądowanie powiodło się. Nikt z 69 pasażerów i 11 członków załogi na pokładzie nie został ranny.
2.12.2002 roku - w Petersburgu lądował awaryjnie samolot Tu-154, Ural Airlines lecący do Jekaterynburga. Nie było ofiar.
12.02.2003 roku - w Sankt Petersburgu awaryjne lądował Tu-154, któremu w powietrzu jeden z silników odmówił posłuszeństwa. Na pokładzie było około 150 osób, w tym 10 członków załogi.
19.02.2003 roku - na lotnisku w Nowosybirsku Tolmacheyo odbyło się awaryjne lądowanie samolotu pasażerskiego Tu-154 należącego do linii lotniczych „Syberia”. Samolot wylądował bezpiecznie.
6.03.2003 roku - Tu-154 wykonał z powodu technicznej niesprawności awaryjne lądowanie na lotnisku w Jakucku. Nie było rannych.
27.03.2003 roku - na lotnisku w Władywostoku awaryjnie lądował Tu-154. Samolot wylądował bezpiecznie. Żaden z pasażerów i członków załogi nie zostało rannych.
5.04.2003 roku - na lotnisku w Niżnym Nowogrodzie odbyło się awaryjne lądowanie Tu- 154 Sibir Airlines ze 133 pasażerami na pokładzie. Podczas lądowania samolot wpadł w poślizg.
27.08.2003 roku - na lotnisku w lrkucku wpadł w poślizg Tu-154. Na pokładzie samolotu było 9 członków załogi i 138 pasażerów. Nikt nie odniósł obrażeń.
4.09.2003 roku - Na lotnisku moskiewskim Surgut wykonano awaryjne lądowanie samolotu pasażerskiego Tu-154 należącego do linii lotniczych Kogalymayia. Powodem miała awaria jednego z silników. Na pokładzie było 9 członków załogi i 70 pasażerów. Nikt nie odniósł obrażeń.
17.12.2003 roku – w nocy na lotnisku w Ałmaty (Kazachstan) rozbił się samolot pasażerski Tu-154. Powodem było wadliwe przednie podwozie. Na pokładzie było 106 pasażerów. Nikt nie odniósł obrażeń.
24.08.2004 roku - w regionie Rostoy eksplodował w powietrzu samolot pasażerski Tu-154 SibirAirlines, lecący na trasie Moskwa-Soczi. Przypuszczalnie na pokładzie dokonano samobójczego ataku terrorystycznego. Wszyscy zginęli.
9.07.2006 roku - w Irkucku samolot pasażerski Tu-154, lecący na trasie: Władywostok, Irkuck, Jekaterinburg lądował awaryjnie ze 139 osobami na pokładzie. Nikt nie odniósł obrażeń.
22.08.2006 roku - na terenie wschodniej Ukrainy rozbił się rosyjski Tu-154. Samolot spadał z bardzo dużej wysokości.
Polskie Tu-154 „ostrzegały” już wcześniej.
Nieprzyjemny epizod z rządowymi samolotami miała była marszałek Senatu Alicja Grześkowiak. W 1999 roku, Tu-154 M awaryjnie wylądowała na pustyni w Arabii Saudyjskiej.
W 2004 roku, rządowy Tu-154 M, którym podróżował premier Marek Belka, miał kłopoty na lotnisku w chińskim Kunming. Usterkę miał agregat rozruchowy jednego z silników, z którego zaczęły się wydobywać kłęby dymu. By kontynuować podróż, wyczarterowano inny samolot.
W 2005 roku, prezydent Aleksander Kwaśniewski z delegacją musiał czekać w Wiedniu na przysłanie z Polski drugiego samolotu, gdy w Tu-154 M zawiodły akumulatory.
W 2005 roku, poważna usterka wymagała sprowadzenia techników do Kabulu, gdzie z oficjalną wizytą przebywał minister obrony narodowej.
W czerwcu 2007 roku, delegacja na obchody rocznicy bitwy o Narwik wracała samolotami transportowymi, wysłanymi po awarii rządowego Tu-154 M.
W marcu 2008 roku, Prezydent Lech Kaczyński z oficjalną wizytą na Węgry udał się wyczarterowanym samolotem, ponieważ obydwa Tu-154 znajdowały się w naprawie.
W grudniu 2008 roku, samolot, którym Prezydent podróżował po Bliskim Wschodzie, miał kłopoty ze sterowaniem klapami. Także tę usterkę stwierdzono na ziemi. Z Mongolii do Japonii Prezydent poleciał z kilkugodzinnym opóźnieniem wyczarterowanym samolotem.
W styczniu 2010 roku, stwierdzona na ziemi usterka układu sterowania prezydenckiego Tupolewa Tu-154 M nb 101, opóźniła odlot Polskich ratowników z Haiti do Polski. Problem jednak jest poważny, bo nastąpiło to już po słynnym, ostatnim, generalnym remoncie na terenie Rosji.
Opracował Karol Placha Hetman