Szkolenie lotnicze w Polsce. 1990-2010.

Kraków 2017-06-07

Szkolenie lotnicze w Polsce. 1990-2010.

W 1989 roku, w Polsce nastąpiły przemiany społeczno-gospodarcze. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Wałęsą wyprowadził armię rosyjską z Polski, ale nie zlikwidował agentury moskiewskiej. Nie było lustracji i dekomunizacji. Gospodarka została rozgrabiona. 

Dęblin Szkoła Orląt.

W 1989 roku, 58. Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy został przekształcony w 58. Lotniczy Pułk Szkolny. Zmiana nie maiła wpływu na system szkolenia, lecz Pułk nie był już przewidywany do użycia w sytuacji „W”. Na wyposażeniu Pułku były samoloty TS-11 Iskra, których na stanie (1991 roku) było 66 egzemplarzy. Taką samą ilość maszyn posiadał siostrzany 60. Lotniczy Pułk Szkolny bazujący na Lotnisku Radom.

W 1991 roku, Szkoła Orląt dysponowała następującymi podległymi jednostkami lotniczymi;

23 Lotnicza Eskadra Szkolna: miejsce bazowania- Dęblin-Irena, samoloty: 8 An-2.

47 Szkolny Pułk Śmigłowców: miejsce bazowania- Nowe Miasto nad Pilicą, śmigłowce: 46 Mi-2.

58 Lotniczy Pułk Szkolny: miejsce bazowania- Dęblin-Irena, samoloty: 66 TS-11.

60 Lotniczy Pułk Szkolny: miejsce bazowania- Radom-Sadków, samoloty: 66 TS-11.

61 Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy: miejsce bazowania- Biała Podlaska, samoloty: 42 TS-11.

Zmiany społeczno-polityczne w Polsce zapoczątkowane w 1989 roku, doprowadziły do rozpad Układu Warszawskiego, wymarszu armii rosyjskiej z Rzeczypospolitej Polskiej (1993 roku) i redukcja zbrojeń; musiały doprowadzić do przemian w Wojsku Polskim. Pierwszymi zmianami była likwidacja stanowisk oficerów politycznych, a następnie renesans Ordynariatu Polowego.

Szkolnictwo także musiało przejść konieczne zmiany. W dniu 1 październik 1994 roku, Szkoła zmieniła nazwę na Wyższą Szkołę Oficerską Sił Powietrznych. Główny nacisk położono na opanowanie nowoczesnych rozwiązań konstrukcyjnych i technicznych oraz na naukę języka angielskiego. Zmieniono również harmonogram studiów. Zaplanowano na przemian semestry teoretyczne i praktyczne, czyli już po pierwszym semestrze teoretycznym następował semestr szkolenia praktycznego w powietrzu. Skrócono też czas trwania studiów o 6 miesięcy, a promocje absolwentów przeniesiono z listopada na czerwiec.

Szkoła przejęła, po rozwiązanym Centrum Doskonalenia Lotniczego, prowadzenie kursów przeszkalających i doskonalących kadrę oficerską. Znaczenie tego zadania systematycznie wzrastało i przy malejącej liczbie kształconych podchorążych, stało się głównym obciążeniem dydaktycznym.

Od momentu powstania WSOSP nawiązała ścisłą współpracę z wyższymi uczelniami cywilnymi, między innymi z: Politechniką Warszawską, Politechniką Rzeszowską, Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim, Politechniką Lubelską, Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej oraz z wyższymi uczelniami wojskowymi, między innymi z Akademią Obrony Narodowej, Akademią Marynarki Wojennej, Wojskową Akademią Techniczną. Nawiązano także kontakty z; Ecole de l’air z Francji czy Akademią Lotniczą w Koszycach na Słowacji. Znamiennym było także zerwanie kontaktów z uczelniami na terenie byłego CCCP.

Oprócz zmian w samej Szkole w Dęblinie nastąpiły zmiany w komponencie obsługi lotniska i szkoły. Został rozformowany 4. Pułk Zabezpieczenia, a w jego miejsce powołano 6. Bazę Lotniczą. Baza jako JW. 3823 swoją działalność rozpoczęła z dniem 6 grudnia 1994 roku. I chociaż zasadnicze zadania nowej jednostki nie uległy dużym zmianom, to dla jej pracowników była to bez wątpienia nobilitacja. Do głównych zadań Bazy było zabezpieczenie logistyczne działania jednostek stacjonujących w obrębie bazy oraz zabezpieczenie działalności 1. Ośrodka Szkolenia Lotniczego, który stacjonował na terenie 6. Blot.

Pierwszym dowódcą 6. Bazy Lotniczej był płk dr Andrzej Szmania. Następnie w 1996 roku, obowiązki dowódcy objął ppłk nawig. dr Aleksander Garbacz, który dowodził jednostką do lutego 1998 roku. Jego następcą na lata 1998-2002, został płk dypl. Ryszard Rybczyński. Od maja 2002 roku do 2006 roku, dowódcą 6. Bazy Lotniczej był płk dypl. pil. Stanisław Wesołowski. W okresie od 02 sierpnia 2006 roku do 11 listopada 2007 roku. 6. Bazą Lotniczą dowodził płk mgr inż. Zbigniew Zaręba, a od dnia 12 listopada 2007 roku do 08 listopada 2010 roku, bazą dowodził płk nawig. mgr inż. Bogumił Znojek.

Wyrazem dziedziczenia tradycji 315. Dywizjonu Myśliwskiego Dęblińskiego jest także przejęcie przez 6. Bazę Lotniczą, a potem 41. Bazę Lotnictwa Szkolnego, pewnych elementów jego symboliki. Odznaka „walczącego czarnego koguta”, która swą historią sięga do 112. Eskadry Myśliwskiej (walczącej podczas kampanii wrześniowej 1939 roku).

6 Baza Lotnicza formalnie i praktycznie podlegała pod Dowództwo Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych. Lecz od 2008 roku, kiedy utworzono 4. Skrzydło Lotnictwa Szkolnego Baza przeszła pod jej dowództwo. W 2000 roku, 6. Baza Lotnicza otrzymała własny sztandar, ufundowany przez Społeczny Komitet.

W drugiej połowie 80-lat Wojsko Polskie zamówiło krótką serię samolotów PZL-130 Orlik z silnikami tłokowymi i z opcją na łącznie 25 sztuk. Pierwszy PZL-130 nr 005 otrzymał silnik tłokowy AI-14. Samolot pierwszy lot wykonał w dniu 19 luty 1988 roku. MON jednak, po próbach, zrezygnowało z przyjęcia tych samolotów. Samolot otrzymał w 1990 roku, silnik turbośmigłowy Walter. Oznaczenie PZL-130 TM. Samolot były wykorzystywany do lotów łącznikowych w 23. EL (eskadrze lotniczej) w Dęblinie i 45. ELD (eskadra lotnicza doświadczalna) w Modlinie. Samolot PZL-130 Orlik stał się podstawowym samolotem śmigłowym, szkolnym w Szkole Orląt.

PZL-130 Orlik Turbo nb 005 jeden z prototypów. Dęblin 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
PZL-130 Orlik Turbo nb 005 jeden z prototypów. Dęblin 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

W dniu 12 marzec 1999 roku, Rzeczypospolita Polska przystąpiła (razem z Czechami i Węgrami) do sojuszu NATO. Fakt ten potwierdził kierunek polityczny ku USA, ku wolnemu światu. Oprócz przywilejów, ta przynależności nałożyła na nas obowiązki, miedzy innymi unifikacji systemu szkolenia. W dniu 1 lipca 2004 roku, weszła w życie ustawa pragmatyczna określająca nowe wymagania stawiane kadrze oficerskiej. Zakupiono także nowoczesne wielozadaniowe samoloty bojowe typu Lockheed (poprzednio General Dynamica) F-16 Jastrząb. To wszystko wymusiło zmiany w dęblińskiej Szkole. Okres studiów wydłużono do 5 lat. Podjęto współpracę z Wydziałem Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej, aby absolwenci uzyskiwali wykształcenie II stopnia i tytuł magistra.

Dwie kolejne Decyzje Ministra Obrony Narodowej: nr 105/MON z 22 kwietnia 2002 roku, w sprawie reorganizacji szkolnictwa wojskowego oraz nr 362/MON z 3 grudnia 2004 roku, w sprawie procesu kształcenia i doskonalenia zawodowego w poszczególnych korpusach i grupach osobowych, zobligowały Siły Powietrzne do prowadzenia we WSOSP i komponentach jej podległych kształcenia i przygotowania do objęcia pierwszego stanowiska służbowego kandydatów na oficerów spośród: absolwentów szkół średnich (głównie Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego) na kierunku pilotażu; absolwentów wyższych uczelni cywilnych i akademii wojskowych w specjalnościach: lotniczych (oprócz pilotażu, tj. nawigator, obsługa urządzeń pokładowych, zabezpieczenie lotów, uzbrojenie lotnicze i naziemnej obsłudze statków powietrznych NOSP), ubezpieczenia lotów, meteorologii, we współpracy z Centrum Szkolenia Sił Powietrznych (w zakresie szkolenia specjalistycznego), radiolokacji, rozpoznania i zakłóceń radiolokacyjnych, działań przeciwlotniczych.

Ustalenia zawarte w decyzjach MON zdeterminowały sposób organizacji kształcenia kadr oficerskich jako procesu dwukierunkowy. Absolwenci szkół średnich kształceni byli wyłącznie na kierunku lotnictwo i kosmonautyka w specjalnościach pilot samolotu oraz pilot śmigłowca. W pozostałych specjalnościach zasadniczy trzon kadr oficerskich stanowili absolwenci uczelni wyższych (z cywila) legitymujący się wykształceniem II stopnia (magister) oraz II stopniem znajomości języka angielskiego wg STANAG 6001, którzy po odpowiednim przeszkoleniu, odbytym we WSOSP, byli promowani na pierwszy stopień oficerski i powołani do pełnienia zawodowej służby wojskowej. W programie studiów WSOSP uwzględniono standardy programowe, jakie obowiązują na kierunku lotnictwo i kosmonautyka. Do systemu oceniania pracy studenta wprowadzono system punktów kredytowych ECTS (Europejski System Transferu Punktów), co umożliwia wymianę studentów między uczelniami.

Ramowy plan studiów I stopnia kształcenia pilotów (7 semestrów) zakładał realizację 3 006 godzin zajęć teoretycznych na Wydziale Lotnictwa WSOSP, a plan studiów II stopnia (4 semestry) przewidywał 939 godzin zajęć teoretycznych na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej. Realizacja planu pozwoliła pilotom uzyskać nalot: dla pilota samolotu - 230 godzin; dla pilota śmigłowca - 180 godzin.

Mimo iż 58. LPSzk niezmiennie wchodził w skład Szkoły Orląt, rozkazem Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 083/Org z dnia 09 sierpnia 1999 roku, z dniem 01 stycznia 2001 roku, 58. LPSzk został przeformowany w 1. Ośrodek Szkolenia Lotniczego. Jego patronem został mjr pil. Eugeniusz Horbaszewski. Miało to zapewnić lepszą efektywność w realizacji głównego zadania jednostki, jakim od lat pozostaje szkolenie lotnicze podchorążych. Do priorytetowych zadań 1. OSzL należało także utrzymywanie w pełnym treningu zespołu akrobacyjnego, stałe doskonalenie umiejętności pilotażowych oraz szkolenie pilotów-instruktorów.

W 2003 roku, 1. OSzl przejął eskadrę śmigłowców Mi-2 z rozformowanego 3. OSzL w Białej Podlaskiej oraz klucz samolotów transportowych 23. Lotniczej Eskadry Specjalnej w Dęblinie.

Dowódcy 58. Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy.

ppłk pil. Piotr Rojek 1958 - 1963

ppłk pil. Zbigniew Różowicz 1963 - 1969

płk pil. Janusz Kowalski 1969 - 1971

płk pil. Zenobiusz Bieniaś 1971 - 1973

płk pil. Stanisław Konopiński 1973

ppłk pil. Edmund Gorzkowski 1973 - 1976

płk pil. Józef Zduńczyk 1976 - 1979

ppłk pil. Piotr Szałaśnik 1979 - 1980

ppłk pil. Jan Fryta 1980 - 1982

płk pil. Krzysztof Żuk 1982 - 1985

ppłk pil. Andrzej Winiewski 1985 - 1987

płk pil. Maciej Nowaczyk 1987 - 1989

Dowódcy 58. Lotniczy Pułk Szkolny.

płk pil. Maciej Nowaczyk 1989 - 1991

ppłk pil. Janusz Karpowicz 1991

ppłk pil. Zenon Skop 1991 - 1995

płk pil. Waldemar Jaruszewski 1995 – 2000

2005 rok.

W pierwszej dekadzie XXI wieku, dęblińska Szkoła weszła w bardzo trudny okres, mogący nawet zakończyć się jej likwidacją. Ciosem okazał się także nie najlepiej wynegocjowany kontrakt na wielozadaniowe samoloty bojowe F-16 Jastrząb. Praktycznie całkowite szkolenie pilotów tych maszyn przeprowadzono w USA. Dodatkowym błędem okazało się całkowite zaniechanie programu samolotu szkolno-bojowego I-22 Iryda, a przez to prowadzenie szkolenia wstępnego dla przyszłych pilotów F-16 Jastrząb także w USA na maszynach Northrop T-38 Talon. Przypomnijmy, że w 70/80-latach w Polsce funkcjonowało 11 wyższych uczelni i 4 akademie. Większość z nich zostało w 90-latach rozformowana. Obecnie (2009 rok) mamy 4 uczelnie wojskowe, w tym jedną akademię.

PZL I-22 Iryda nb 104. Dęblin 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
PZL I-22 Iryda nb 104. Dęblin 2017 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

Warto napisać parę słów o niedoszłym następcy samolotu PZL TS-11 Iskra, a mianowicie o PZL I-22 Iryda. Na tej stronie internetowej jest wiele artykułów tyczących tej dobrej Polskiej konstrukcji. Teraz wspomnieć należy tylko, że wycofanie samolotów PZL I-22 Iryda to były tylko decyzje polityczne. Zarówno część wojskowych, jak i polityków opcji masońsko-liberalnej doprowadziło do rozsprzedania i zniszczenia Polskiego Przemysłu Lotniczego. Katastrofa samolotu, jaka wydarzyła się w dniu 24 stycznia 1996 roku, nie była spowodowana wadą konstrukcji. Lotnicy z Dęblina, jak i lotnicy Marynarki Wojennej, którzy mieli przejąć te samoloty wypowiadali się o nich pozytywnie. Dwusilnikowy napęd na Morzem Bałtyckim był nie do przecenienia. Obecnie (2017 rok) w Świdwinie latałyby szturmowe PZL I-22 Iryda, które pociskiem niekierowanym trafiały w cel dokładniej niż samoloty Su-22 pociskiem kierowanym. A tak teraz (2017 rok) jeszcze wydajemy fundusze na zupełnie przestarzałe, mało zwrotne, zbyt szybkie na małej wysokości samoloty Su-22, malując je w kamuflaż F-16 Jastrząb.

Z powodu ogólnych trudności społeczno-politycznych, w 2005 roku, były dowódca Sił Powietrznych Rzeczypospolitej Polskiej generał brygady pilot Ryszard Olszewski zaproponował powołania na bazie Szkoły Orląt WSOSP Międzynarodowego Ośrodka Szkolenia Lotniczego. Pomysł ten został zaprezentowany na zorganizowanej w Dęblinie, w dniach 25-27 styczeń 2005 roku, międzynarodowej konferencji, w której uczestniczyli przedstawiciele 12 państw. Pomysł ten był jak najbardziej realny i możliwy do realizacji. Szczególnie w organizacji państw Grupy Wyszehradzkiej. Niestety systematyczne niszczenie powiązań między państwami grupy środkowo-wschodniej Europy, nie wypracowanie wspólnych planów szkoleniowych, a przede wszystkim różne podstawowe samoloty bojowe w tych krajach, doprowadziły, że pomysł nie został zrealizowany. A wręcz przeciwnie w polskojęzycznych mediach był stale wyśmiewany.

1 Ośrodek Szkolenia Lotniczego zaczął wprowadzać na wyposażenie nowoczesne Polskie śmigłowce SW-4 Puszczyk. Jednocześnie jeszcze kontynuowano szkolenie na śmigłowcach Mi-2. W tym czasie Ośrodek zgromadził wszystkie pozostałe w wojsku samoloty typu An-2 i nadal kontynuował szkolenie na tym samolocie, jeszcze kilkanaście miesięcy. Ośrodek nadal szkolił na maszynach TS-11, M-28 B Bryza TD. Należy dodać, że ośrodek nadal jako jedyny szkolił pilotów dla wszystkich rodzajów sił zbrojnych.

SW-4 Puszczyk nb 6613. Radom 2015 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman
SW-4 Puszczyk nb 6613. Radom 2015 rok. Zdjęcie Karol Placha Hetman

2008 rok.

Jesienią 2008 roku, zostało utworzone 4. Skrzydło Lotnictwa Szkolnego. O ile 1., 2., 3. Skrzydło powstały poprzez przekształcenie brygad, to 4. Skrzydło zostało utworzone od podstaw. Jest to zupełnie nowa organizacja lotnictwa szkolnego w Polsce.

Generalnie Szkolne Wojskowe w Polsce pozostało tylko na dwóch lotniskach; Lotnisko Dęblin i Lotnisko Radom. Lotniska jako jednostki wojskowe zostały zorganizowane w bazy lotnicze (od 2010 roku); 41. Baza Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie i 42. Bazę Lotnictwa Szkolnego w Radomiu. Na stanowisko 41. Bazy Lotnictwa Szkolnego wyznaczony został płk pil. dr inż. Waldemar Gołębiowski – były zastępca dowódcy 4. SLSz.

Zadaniem tych baz jest między innymi prowadzenie praktycznego szkolenia w powietrzu podchorążych Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie (na samolotach PZL-130 Orlik, TS-11 Iskra, An-2, M-28 Bryza oraz śmigłowcach Mi-2 i SW-4 Puszczyk, a w przyszłości na nowym samolocie szkolno-treningowym) oraz zabezpieczenie logistyczne tego szkolenia. Do ich zadań jest też utrzymanie w gotowości do pokazów dwóch zespołów akrobacyjnych Sił Powietrznych – dęblińskich „Biało-Czerwonych Iskier” oraz radomskiego „Orlika”.

Z uwagi na ograniczenia finansowe Szkoła w 2008 roku, podjęła próbę rekrutacji absolwentów cywilnych uczelni wyższych do Studium Oficerskiego na rok akademicki 2008/2009, otwierając im drogę do kariery między innymi, pilota samolotów wojskowych. Grupa kandydatów na; pilotów samolotów transportowych miała liczyć 8 osób (szkolenie 20 miesięcy), pilotów śmigłowców 22 osób (szkolenie 20 miesięcy), nawigatorów statków powietrznych 15 osób, kontrolerów ruchu lotniczego 7 osób, radiolokacja 15 osób (szkolenie 12 miesięcy), przeciwlotnicze zestawy rakietowe 27 osób, obsługi technicznej statków powietrznych 6 osób.

Od kandydatów (mężczyzn i kobiet) wymagano; świadectwa dojrzałości, nie byli karani sądownie, posiadają wyłącznie obywatelstwo Polskie, w roku wcielenia mają co najmniej 18 lat, posiadają odpowiednią zdolność fizyczną i psychiczną do zawodowej służby wojskowej ustaloną w orzeczeniu wojskowej komisji lekarskiej, uzyskają właściwe orzeczenie Wojskowej Komisji Lotniczo-Lekarskiej o zdolności do służby w powietrzu, złożą pisemne zobowiązanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej po ukończeniu WSOSP, uiszczą opłatę za postępowanie kwalifikacyjne. Do tego doszły szczegółowe wymagania związane z wybraną specjalnością.

W tym czasie podstawowym wydziałem w Szkole był Wydział Lotnictwa. Jako jednostka organizacyjna funkcjonuje od końca 1994 roku. Była utworzona na bazie rozformowanych ówczesnych zakładów i cykli przedmiotowych. Placówka koordynuje działalność dydaktyczno-wychowawczą odnoszącą się do przygotowania kadr w specjalnościach pilotażu i nawigacji lotniczej. Pracą naukowo-badawczą rozwiązuje problemy nawigacji lotniczej i eksploatacji techniki w czasie pokoju i na polu walki. Na wydziale wyznacza się także kierunki prac naukowo-badawczych. Wprowadza się także odpowiednie przygotowania kadry do działań w strukturach NATO. Wydział Lotnictwa miał wówczas sześć katedr; nawigacji lotniczej, nauk ogólnokształcących, awioniki i systemów sterowania, taktyki, uzbrojenia oraz płatowca i silnika.

Kolejną ważna komórką w Szkole była Pracowania Urządzeń Treningowych. Pracownia Urządzeń Treningowych była jednostką organizacyjną Wydziału Lotnictwa Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych i wykonywała zadania związane z kształceniem podchorążych i kadry zawodowej z wykorzystaniem kompleksowych symulatorów lotu i innych urządzeń treningowych w trzech zespołach: zespół symulatorów lotu, zespół szkolenia wysokościowo-ratowniczego, zespół nawigatorskich urządzeń treningowych.

Zespół Symulatorów Lotu realizował proces kształcenia podchorążych w zakresie: wdrażania podchorążych do właściwego, samodzielnego przygotowywania się do lotów; treningi podchorążych na kompleksowym symulatorze lotu samolotu PZL-130 Orlik obejmujące procedury przedstartowe, zadania pilotażowe oraz sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych; treningi podchorążych na kompleksowym symulatorze lotu samolotu TS-11 Iskra obejmujące procedury przedstartowe, zadania pilotażowe, zadania związane z użyciem uzbrojenia pokładowego oraz sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych; treningi z pilotami - instruktorami Ośrodków Szkolenia Lotniczego WSOSP.

Zespół Szkolenia Wysokościowo-Ratowniczego realizował zadania związane z przygotowaniem podchorążych i personelu latającego pod względem wysokościowo - ratowniczym do wykonywania lotów oraz przygotowanie personelu technicznego Służby Wysokościowo - Ratowniczej dla potrzeb Lotnictwa Sił Zbrojnych RP. Zespół prowadził następujące zajęcia teoretyczne i treningi z zakresu ratownictwa wysokościowego: skoki spadochronowe ze statków powietrznych; treningi z opuszczania statków powietrznych w sytuacjach niebezpiecznych; treningi z posługiwania się sprzętem wysokościowo - ratowniczym; treningi z wodowania z użyciem lotniczego sprzętu ratowniczego; ćwiczenia na symulatorze katapultowania; treningi z katapultowania z ziemi na urządzeniu UTKZ z użyciem ładunków pirotechnicznych; kształcenie kursowe personelu latającego zakresu ratownictwa wysokościowego; przeszkalanie personelu technicznego na stanowiska w służbie wysokościowo- ratowniczej; przeszkalanie żołnierzy zawodowych na instruktorów spadochronowych służby wysokościowo-ratowniczej.

Zespół Nawigatorskich Urządzeń Treningowych realizował zadania szkolenia kontrolerów ruchu lotniczego i nawigatorów naprowadzania dla potrzeb Lotnictwa Sił Zbrojnych RP w zakresie: naprowadzanie statków powietrznych na cele powietrzne; naprowadzanie statków powietrznych na cele naziemne; rozformowanie grup statków powietrznych przed lądowaniem; doprowadzenie statków powietrznych do lądowania; udzielenie pomocy załogom w sytuacjach szczególnych w locie.

WSOSP dysponuje bogatą bazą dydaktyczną i kulturalno-oświatową. Szkoła posiada 70 sal wykładowych, w tym; 4 aule (910 miejsc: 530+250+60+70), 31 ogólnych sal wykładowych, 30 sal specjalistycznych, 3 laboratoria specjalistyczne, 4 laboratoria językowe, laboratorium komputerowe, laboratorium Obiektywnej Kontroli Lotu, 3 symulatory lotów.

Szkoła posiada również strzelnice pełnowymiarowe z wyposażeniem do kształcenia słuchaczy oraz kadry. Na terenie uczelni znajduje się również: stadion z ośrodkiem sprawności fizycznej, zespół kortów tenisowych, basen kryty i otwarty, siłownia, 3 sale gimnastyczne, 9 boisk (do piłki siatkowej - 3, do piłki koszykowej - 4, do piłki nożnej - 2). Są sekcje sportowe; lekkoatletyczna, pływacka, samoobrony, OSF, piłki siatkowej, koszykowej, nożnej, tenisa stołowego i ziemnego. Główna baza dydaktyczna uczelni zlokalizowana jest w garnizonie Dęblin. Praktyczne szkolenie lotnicze realizowane jest w podległych ośrodkach w Dęblinie i Radomiu.

2009 rok.

Uwłaszczenie uczelni, które nastąpiło 30 czerwca 2009 roku, stworzyło możliwości intensyfikacji przedsięwzięć w zakresie zadań inwestycyjnych, w tym inwestycji budowlanych. W 2009 roku, Szkoła złożyła dwa wnioski o dofinansowanie inwestycji budowlanych ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego. Dzięki środkom Unii Europejskiej i z budżetu MON mogli w 2010 roku, rozpocząć modernizację Domu Studenckiego z możliwościami lokalowymi dla 470 studentów i Stołówki Studenckiej. Koszt tych dwóch inwestycji to ponad 20 mln. zł., z czego 13.070.000,00 zł pochodzi ze środków Unii Europejskiej. Podjęte w 2010 roku, działania przygotowawcze w zakresie realizacji inwestycji budowlanych i prac remontowych umożliwiły intensyfikacje działań mających na celu dalszą poprawę stanu bazy dydaktycznej i socjalno-bytowej. Rozpoczęto remont pałacu. Budynek ma być centrum dydaktyczno-administracyjny z siedzibą Rektoratu Uczelni. Planowane inwestycje to koszt 35 milionów złotych. Prace te mają zapewnić spełnienie obecnych norm bezpieczeństwa przeciw-pożarowego. W 2011 roku, uzyskano następne dofinansowanie na kolejne projekty. Projekt złożony we współpracy z Urzędem Miasta Dęblin pt. „Rewitalizacja centrum miasta Dęblina wraz z zespołem pałacowo-parkowym Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych” w ramach Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego został wysoko oceniony. Ogółem projekt otrzymał dofinansowanie w wysokości 10 mln. zł, z czego część projektu realizowana przez WSOSP uzyskała dofinansowanie około 2 mln. zł. Uczelnia na rewitalizację zespołu pałacowo-parkowego, wraz z już realizowanymi inwestycjami, poniesie nakłady ze środków własnych w wysokości około 8.500.000,00 zł.

Rozwój uczelni, jej bazy dydaktycznej i socjalno-bytowej to znaczący wkład w rozwój Miasta Dęblina i regionu. Ambicją władz uczelni jest by z obiektów sportowych i kulturalno oświatowych uczelni mogli korzystać nie tylko studenci i pracownicy uczelni ale również społeczność Miasta i okolic.

W 2009 roku, dęblińska „Szkoła Orląt” wzbogaciła się o nowo utworzony Akademicki Ośrodek Szkolenia Lotniczego FTO. Zwieńczeniem tych starań było wręczenie w dniu 21 grudnia 2009 roku, przez Naczelnika Inspektoratu Certyfikacji i Nadzoru Urzędu Lotnictwa Cywilnego Pana Tomasza Pietrzaka certyfikatu dla AOSL. Dokument ten potwierdza, że jakość prowadzonego szkolenia lotniczego w Ośrodku realizowana jest zgodnie z międzynarodowymi przepisami lotniczymi normującymi szkolenie lotnicze. Był to pierwszy, krok w kierunku nadawania licencji cywilnej pilota studentom Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych.

Na stanowisko kierownika Akademickiego Ośrodka Szkolenia Lotniczego wyznaczony został ppłk pil. Maciej Wilczyński, natomiast na stanowisko kierownika szkolenia – ppłk rez. pil. Tomasz Stefaniak.

Szkołę czekały ogromne zmiany. Wiązały się one z wprowadzeniem nowej ustawy przyjętej przez Parlament Polski. Co miała zmienić ustawa? Z uwagi na malejącą liczbę szkolonych lotników wojskowych miała otworzyć bramy dla szkolenia lotników cywilnych. Po drugie, miała zostać połączona z Wojskowym Instytutem Medycyny Lotniczej w Warszawie. Przez to stałaby się najmocniejszym ośrodkiem edukacji lotniczej w Polsce. Kiedy nowa ustawa nabierała kształtu wszyscy posłowie byli „za”. Kierunek zmian popierał także Senat i MON. Cała społeczność Dęblina była „za”. W uczelni oprócz lotników kształcono by także; kontrolerów ruchu lotniczego, lekarzy ze specjalnością medycyny lotniczej i innych. Uczelnia stanęłaby otworem dla słuchaczy z zagranicy z podstawowym językiem angielskim, jako wykładowym. Nabór miano zapoczątkować jesienią 2011 roku.

Problem jednak w tym, że w 2011 roku, Prezydent Rzeczypospolitej Bronisław Komorowski zawetował ustawę o utworzeniu Akademii Lotniczej, a Rząd Premiera Donalda Tuska zerwał program pozyskania nowoczesnych samolotów szkolno-bojowych, który to program sam zainicjował w 2010 roku. Ogłoszone w sierpniu 2011 roku, veto Prezydenta Bronisława Komorowskiego poparło PO (platforma obywatelska – liberałowie i masoneria), ta która sama opracowała ustawę. Veto także poparło SLD (sojusz ludowo demokratyczny – komuniści). Za przyjęciem ustawy byli; PiS (Prawo i Sprawiedliwość – narodowa-prawica), PJN (Polska Jest Najważniejsza – odłam PiS) oraz PSL (Polskie stronnictwo ludowe). Argumentacja Prezydenta Bronisława Komorowskiego niestety była nijaka, a co gorsza rozmijała się ze stanem faktycznym. Mówił, że Polska ma więcej szkół oficerskich niż np. niemcy, Francja czy Wielka Brytania (!), że to wyciągnięcie dęblińskiej uczelni na rynek cywilny, który nie jest pewny (?) oraz chciał vetem skłonić do refleksji nad reformą całego szkolnictwa wojskowego (?). Wcześniej dał do zrozumienia, że Rzeczypospolitej ze 100 000 armią nie jest potrzebna taka uczelnia (?). Sprawa była prostsza, niż by mogło się wydawać. Po zamachu Smoleńskim w Rzeczypospolitej odżyły uśpione struktury wywiadu ruskiego i mają coraz większe wpływy. Sam Prezydent Bronisław Komorowski proponował na stanowisko swojego doradcy Generała Wojciecha Jaruzelskiego, komunistycznego zbrodniarza, który wprowadził w Polsce Stan Wojenny. Nastąpił reset w stosunkach z kremlem, a jednocześnie odwrót od USA. W tym okresie, wszystko zmierzało do likwidacji Szkoły.

Centrum Szkolenia Inżynieryjno-Lotniczego, które powstało na początku 2009 roku, i zajmuje się szkoleniem żołnierzy w specjalnościach SIL, też czekają zmiany. Po integracji obu szkół podoficerskich Sił Powietrznych – w Dęblinie i Koszalinie – planuje się utworzenie takiej szkoły właśnie w strukturze CSIL.

Struktura Szkoły WSOSP (Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych) wyglądała następująco; Sztab, Wyższa Szkoła Oficerska, Ogólnokształcące Liceum Lotnicze, Szkoła Młodszych Specjalistów, Kurs Doskonalenia Zawodowego, Kurs kandydatów na żołnierzy zawodowych, Kurs Szkolenia Rezerw, 41 ( 6 ) Baza Lotnicza, 1. Ośrodek Szkolenia Lotniczego w Dęblinie ( samoloty; TS-11 Iskra, M-28 Bryza, An-2 oraz śmigłowce; Mi-2, W-3, SW-4 ), 2. Ośrodek Szkolenia Lotniczego w Radomiu ( samoloty PZL-130 Orlik ), 1. Komenda Lotniska Radom, Klub Garnizonowy w Dęblinie, Klub Garnizonowy w Radomiu.

2010 rok.

41 Baza Lotnictwa Szkolnego ( JW. 4929 ) powstała w dniu 1 lipca 2010 roku. W jej skład weszły dwie jednostki, 1. Ośrodek Szkolenia Lotniczego oraz 6. Baza Lotnictwa. Na stanowisko dowódcy mianowano płk pil. dr inż. Waldemara Gołębiowskiego. W związku z reorganizacją w Siłach Powietrznych polegającą na skupianiu jednostek w formie dużych baz, 6. Baza Lotnicza została rozformowana w terminie do 31 grudnia 2010 roku i stała się bazą do sformowania 41. Bazy Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie.

41 BLSz przejęła chlubne tradycje stolicy Polskich Skrzydeł. 58. lotniczy pułk szkolno-bojowy ( przeformowany później w 1. Ośrodek Szkolenia Lotniczego ) jest kontynuatorem pamięci 315. Dywizjonu Myśliwskiego Dęblińskiego utworzonego podczas drugiej wojny światowej w Wielkiej Brytanii.

Z tej okazji w dniu 14.12.2010 roku, o godzinie 12;00, odbyła się uroczysta zbiórka, przed pomnikiem Bohaterskich Lotników Dęblińskiej Szkoły Orląt. Żołnierze 1. Ośrodka Szkolenia Lotniczego oraz 6. Bazy Lotniczej uroczyście pożegnali swoje sztandary. Uroczystości na placu przed pomnikiem "Bohaterskim Lotnikom Dęblińskiej Szkoły Orląt", poprzedziła Msza Święta w Kościele Garnizonowym pod wezwaniem Matki Boskiej Loretańskiej, którą odprawił ks. prał. dr płk Tadeusz BIENIEK. W uroczystościach wzięli udział m.in. pełniący obowiązki Dowódcy 4. Skrzydła Lotnictwa Szkolnego płk dypl. pil. Lesław DUBAJ, ostatni Dowódca 6. Bazy Lotniczej płk nawig. mgr inż. Bogumił ZNOJEK oraz 1. Ośrodka Szkolenia Lotniczego ppłk dypl. pil. Roman MENDREK, Dowódca 41. Bazy Lotnictwa Szkolnego płk pil. dr inż. Waldemar GOŁĘBIOWSKI, Zastępca Rektora WSOSP płk pil. dr Marek BYLINKA, Burmistrz Miasta Dęblin Stanisław WŁODARCZYK, przedstawiciele Policji, byli i obecni żołnierze oraz pracownicy 1. Ośrodka Szkolenia Lotniczego oraz 6. Bazy Lotniczej, żołnierze z jednostek Garnizonu Dęblin, organizacje kombatanckie oraz mieszkańcy Dęblina. Jednym z ostatnich akcentów uroczystości było złożenie wieńców przed „Pomnikiem Bohaterskim Lotnikom Dęblińskiej Szkoły Orląt”. Uroczystość zakończyła defilada pododdziałów.

Struktura Lotniska Dęblin; dowództwo i sztab, Wojskowy Port Lotniczy – Dęblin, Grupa Zabezpieczenia Medycznego, dywizjon zabezpieczenia, dywizjon techniczny, dywizjon dowodzenia.

Poczet dowódców:

płk dr Andrzej Szmania (XII.1994 – XII.1996)

płk naw. dr Aleksander Garbacz (XII.1996 – II.1998)

płk dypl. Ryszard Rybczyński (II.1998 – V.2002)

płk dypl. pil. Stanisław Wesołowski (V.2002 – I.2006)

płk mgr inż. Zbigniew Zaręba (I.2006 – XI.2007)

płk naw. mgr Bogumił Znojek (XI.2007 – 8.XI.2010)

cz. p.o. mjr mgr inż. Grzegorz Skorek (8.XI.2010 - 31.XII.2010)

Podporzadkowanie służbowe:

Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych (1994 – 17.XII.2008)

4 Skrzydło Lotnictwa Szkolnego (17.XII.2008 – 31.XII.2010)

Dane adresowe: 41 ( 6 ) Baza Lotnicza, ul. Brygady Pościgowej 5, 08-521 Dęblin, 6 Baza Lotnicza - JW 3823.

Tradycje 1. OSzkL: Decyzją nr 236/MON z 27.08.2003 roku, 1. OSzL dziedziczy tradycje; 315. dywizjon Myśliwski „Dębliński” ( 1941r.-1945r. ). Ośrodek posiadał własną odznakę pamiątkową nadaną decyzją nr 199/MON z 16.07.2002 roku. Patronem jednostki jest mjr pil. Eugeniusz Horbaszewski – decyzja nr 236/MON z 27.08.2003r., tą samą decyzją ustalono dzień święta 1 OSzL na 14 sierpnia. 

Poczet dowódców 1. OSzkL:

płk dr pil. Waldemar Jaruszewski (1.I.2001 – XII.2002)

płk dypl. pil. Wiesław Sokołowski (I.2003 – VII.2007)

p.o. ppłk dypl. pil. Roman Mendrek (VII.2007 – XI.2007)

płk mgr pil. Krzysztof Walczak (XI.2007 – 29.IV.2010)

cz. p.o. ppłk dypl. pil. Roman Mendrek (29.IV.2010 – 31.XII.2010)

Podporządkowanie służbowe 1. OSzkL: Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych (1.VII.2004 - 17.XII.2008). 4. Skrzydło Lotnictwa Szkolnego (17.XII.2008 – 31.XII.2010).

Dane adresowe: 1. Ośrodek Szkolenia Lotniczego, 08-521 Dęblin ul. Dywizjonu 315, tel. 0-81 883-73-20 CA MON 51-73-20, faks 51-73-25.

Dane historyczne. Komendanci szkół i ośrodków szkolenie lotniczego:

Ośrodek Szkolenia Lotniczego w Grudziądzu: 1 listopada 1925 - 13 kwietnia 1927 - płk pil. Roman Florer.

Ośrodek Szkolenia Lotniczego w Dęblinie: 14 kwietnia 1927 - 1928 - płk pil. Roman Florer.

Szkoła Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie: 1928-1929 - płk pil. Roman Florer. 1929-1933 - mjr pil. Stefan Kałęcki. 1933-1935 - ppłk pil. Jerzy Garbiński. 1936 - 1938 - płk pil. Wacław Iwaszkiewicz. 1938- 1939 - mjr pil. Andrzej Kładko. 1939 - ppłk dypl. pil. Jerzy Bajan.

Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie: 1929-1933 - płk dypl. obs. Stanisław Ujejski. 1933-1936 - płk pil. Franciszek Wiedeń. 1936-1939 - ppłk obs. Stefan Sznuk.

Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie: 1937-1939 - mjr pil. Alfons Beseliak. 1939 - ppłk dypl. obs. Modest Rastawiecki.

Wojskowa Szkoła Lotnicza Wojska Polskiego w Zamościu: 1944-1945 - gen. bryg. pil. Józef Smaga.

Wojskowa Szkoła Pilotów w Dęblinie: 1945-1946 - płk pil. Władysław Madejski.

Oficerska Szkoła Lotnicza Wojska Polskiego w Dęblinie: 1946-1947 - płk pil. Władysław Madejski. 1947-1951 - płk pil. Szczepan Ścibior. 1952 - 1954 - płk pil. Mikołaj Rysiew. 1954- 1957 - gen. bryg. pil. prof. dr Zdzisław Żarski. 1957- 1959 - gen. bryg. pil. Franciszek Kamiński. 1959-1963 - ppłk pil. Eugeniusz Pniewski. 1963-1968 - gen. bryg. pil. doc. dr hab. Józef Kowalski (pilot).

Wyższa Oficerska Szkoła Lotnicza w Dęblinie: 1968-1981 - gen. bryg. pil. doc. dr hab. Józef Kowalski. 1981- 1987 - gen. bryg. pil. Adam Bidziński. 1987- 1990 - gen. bryg. pil. Mirosław Hermaszewski. 1990-1994 - gen. bryg. pil. Edward Hyra.

Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie: 1994- 1995 - gen. bryg. pil. Edward Hyra. 1995- 2000 - gen. bryg. pil. dr hab. Ryszard Olszewski. 2000-2002 - gen. bryg. pil. Zenon Smutniak. 2002-2004 - gen. bryg. pil. Tadeusz Kuziora. 2004 -2007 - gen. bryg. pil. Ryszard Hać. 2007-2007 - gen. bryg. pil. Andrzej Błasik. 2007 - gen. bryg. pil. dr Jan Rajchel. Pełniący obowiązki - płk pil. dr Marek Bylnik. Pełniący obowiązki - płk dr hab. inż. Marek Grzegorzewski

Dęblin Liceum Lotnicze im. F. Żwirki i S. Wigury. 2002 rok.

Reforma systemu oświaty (wprowadzenie gimnazjów) spowodowała zmianę struktury Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego (od roku szkolnego 2003/2004 zmniejszono nabór uczniów do klas pierwszych, wprowadzono trzyletni cykl kształcenia oraz realizację rozszerzonych programów nauczania z wybranych przedmiotów). W okresie transformacji Szkoła przeszła kompleksową wizytację dokonaną przez Kuratorium Oświaty w Lublinie, uzyskując wysoką ocenę pracy.

Ogólnokształcące Liceum Lotnicze funkcjonowało jako trzyletnie liceum ogólnokształcące o rozszerzonym programie nauczania: matematyki, fizyki, języka angielskiego i technologii informacyjnej. Oprócz rzetelnej wiedzy ogólnej uczniowie OLL zdobywali podstawy teoretycznej i praktycznej wiedzy lotniczej w ramach realizacji programu nauczania przedmiotu „Zarys wiadomości lotniczych” i szkolenie lotnicze (spadochronowe, szybowcowe, samolotowe) organizowane w czasie roku szkolnego i wakacji.

Dane adresowe: Ogólnokształcące Liceum Lotnicze. 08-521 Dęblin 3 (Lotnisko). ul. II Pułku Kraków 5.

Opracował Karol Placha Hetman