Kraków 2020-10-13
Pocisk rakietowy kierowany R-60
Pocisk rakietowy kierowany R-60. 1974 rok.
Pocisk rakietowy R-60 to radziecki kierowany pocisk klasy powietrze-powietrze, przeznaczony do walki na krótkich odległościach. Pocisk naprowadzany jest termicznie, czyli na źródło promieniowania podczerwonego.
Prace nad pociskiem rakietowym R-60 rozpoczęto w 1965 roku, w biurze konstrukcyjnym NPO "Mołnia" (НПО „Молния”). Konstruktorzy skupili się na poprawie parametrów technicznych pocisków rodziny R-3S, R-13. Pocisk miał wykonywać zwroty z większym przeciążeniem. Miała być zwiększona odporność na naturalne zakłócenia.
Pierwsze odpalenia pocisku R-60 w powietrzu wykonano w 1971 roku, przy użyci samolotów MiG-21 SMT i MiG-23 M. Pierwsza wersja pocisku R-60 została oznaczona jako R-60T i weszła na uzbrojenia w 1974 roku. Pierwszym nosicielem był samolot MiG-23. Następnie pocisk R-60 trafił uzbrojenie samolotów: Su-15, Su-17, Su-20, Su-22, Jak-38, MiG-29.
Budowa pocisku rakietowego R-60.
Pocisk rakietowy R-60 jest jednym z najmniejszych pocisków klasy powietrze-powietrze na świecie. Masa pocisku wynosi tylko 43,5 kg. Dzięki temu pocisk może wykonywać zwroty z większym przeciążeniem. Głowica bojowa ma masę zaledwie 2,9 kg, a następnie 3,7 kg. Zastosowano zapalnik radarowy. Skuteczny zasięg pocisku wynosi od 300 m do 4 000 m, chociaż zasięg maksymalny podawany jest 10 000 m, przy atakowaniu celów na dużych wysokościach.
Detektor podczerwieni pocisku jest chłodzony ciekłym gazem azotem, w celu zapobieżenia oślepieniu układy przez odbicia od powierzchni wody i lądu. Kąt przeszukiwania przestrzeni przez detektor wynosi 60 stopni. Celowanie może być realizowane przy użyciu celownika nahełmowego pilota. Pocisk może być odpalany z samolotu wykonującego manewr z przeciążeniem do +7 g, a sam pocisk charakteryzuje się możliwością uzyskania przeciążeń do wartość +35 g, które pozwala na zwalczanie celów manewrujących z przeciążeniem do +8-9 g. Głowica naprowadzajace jest wystarczająco czuła, aby atakować cel także z przedniej półsfery, chociaż tylko w sprzyjających warunkach.
Pocisk R-60 jest zbudowany w układzie aerodynamicznym kaczka, usterzenie typu krzyżowego w przedzie i skrzydła typu krzyżowego w tyle. Pocisk R-60 zbudowany jest z pięciu zasadniczych przedziałów: Pierwsza część przednia zawiera termiczną głowicą samonaprowadzająca OGS-60 Komar. TGS jest przeznaczona do zobrazowania celu na tle otoczenia i podania sygnału przechwycenia. Maksymalny kąt wskazania celu z pokładu nosiciela wynosi 12 stopni. Druga część zawiera mechanizm sterujący. Trzecia część to jest głowica bojowa odłamkowo-tnąca, o masie głowicy bojowej 2,9 kg. Pocisk R-60M otrzymał pręty uranowe, masa głowicy bojowej to 3,5 kg. Czwarta część to kolejny przedział sterowania, która składa się z bloku sterowania SUR-69. Piąta część to przedział silnikowy z silnikiem na stały materiał pędny PRD-259. Czas pracy silnika wynosi 3-5 sekund.
Dane T-T pocisku R-60:
Produkcja od 1973 roku. Wprowadzony do służby w 1974 roku. Długość 2,09 m. Średnica 0,12 m. Rozpiętość skrzydeł 0,39 m. Masa 43,5 kg. Prędkość maksymalna 2,7 Ma (3 304 km/h). Masa głowicy bojowej typu odłamkowo-burząca 2,9 kg.
Pocisk rakietowy R-60M. 1977 rok.
Od 1977 roku, prowadzono prace nad udoskonaleniem pocisku. W 1982 roku, wprowadzono do użycia poprawiony pocisk R-60M. Została on wyposażony w chłodzony detektor podczerwieni o większej czułości i poszerzonym do 40 stopni kątem śledzenia celu. Było 12 stopni. Nowa wersja pocisku jest zdolna do atakowania celów z jeszcze mniejszej odległości 200 metrów (było 300 m) i posiada laserowy zapalnik zbliżeniowy (był radiowy).
W pociski R-60M wyposażono samoloty: MiG-25, MiG-31, MiG-23, MiG-27, MiG-29, Su-22, Su-27, Su-24, Su-25.
Pocisk rakietowy R-60MK.
Pocisk R-60MK to wersja eksportowa pocisku R-60M. Pocisk może być naprowadzana przy pomocy celownika nahełmowego stosowanego między innymi w samolotach MiG-29.
Pocisk R-60 w Polsce. 1979 rok.
Pociski rakietowe R-60 stanowi w Polsce uzbrojenie samolotów: MiG-21 bis, MiG-23, MiG-29 oraz Su-22. Pociski R-60 trafiły do Polski razem z samolotami MiG-23, w 1979 roku.
Opracował Karol Placha Hetman