Kraków 2023-09-18
Stacja kolejowa Brzeźnica koło Skawiny.
Współrzędne geograficzne: 49.967N 19.628E.
Stacja kolejowa Brzeźnica koło Skawiny powstała w czasie budowy linii kolejowej Oświęcim - Kraków, w 1884 roku, czyli w czasie kiedy Rzeczypospolita Polska była pod zaborami. Miejscowość Brzeźnica należała wówczas do Galicji, czyli była w zaborze Austro-Węgier.
Brzeźnica jest gminą w Województwie Małopolskim, w Powiecie Wadowickim. Gmina Brzeźnica ma powierzchnię 66,43 km kwadratowego, a jej populacja liczy 10 196 osób (2021 rok), a według danych z 2017 roku, mieszkało tutaj 10 285 osób. Brzeźnica położona jest na południe od rzeki Wisła w jej górnym biegu. Są to tereny znane ze stawów hodowlanych oraz z wikliniarstwa. Przez Brzeźnicę przebiega Droga Krajowa Nr 44, która łączy Oświęcim z Krakowem. Z Brzeźnicy do Krakowa jest 28 km, do Oświęcimia jest 35 km, do Wadowic jest 25 km.
Kiedy armia germańska, razem z sojusznikami moskalami, napadła na Rzeczypospolitą Polskę, Brzeźnica znalazła w Generalnej Guberni. Po drugiej wojnie światowej powrócono do przedwojennego Polskiego podziału administracyjnego. Gmina Brzeźnica została zniesiona w dniu 29 września 1954 roku, wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin. W 1973 roku, reaktywowano gminy i przywrócono Gminę Brzeźnica. Jednak granice utworzono nowe. Powodem był znaczny rozwój miasta Skawina i jego zakładów przemysłowych. W 2006 i w 2007 roku, nastąpiły niewielkie korekty obszarów gmin.
Historia kolei.
Największy ruch osobowy na stacji Brzeźnica notowano w 60-latach i w 70-latach XX wieku. Wielu pracowników zakładów przemysłowych; Krakowa, Skawiny i Oświęcimia, korzystało z pociągów dla dojazdu do pracy. W tych latach znormalizowano perony na stacjach i przystankach osobowych. Perony zostały podwyższone, a ich nawierzchnia została wykonana z asfaltu. W tym czasie, zaczęto także malować żółte linie ostrzegawcze, a krawędzie peronowe malowano na kolor biały. Na peronach ustawiano dwie lub trzy wiaty, które chroniły podróżnych przed deszczem i śniegiem. Wiaty posiadały drewniane ławki. Były także kosze na śmieci. Wszystkie perony były wyposażone w megafony, przez które podawano informację kolejowe dla podróżnych. Rozkłady jazdy były umieszczane w gablotach, na peronach obraz w budynkach dworcowych.
Głównym użytkownikiem linii kolejowej Nr 94 były kopalnie i zakłady przemysłowe, a zwłaszcza elektrownia Skawina, zakład który według planów z 60-lat, miał być jedną z największych elektrowni opalanych węglem kamiennym w Polsce. Obecnie jest to elektro-ciepłownia.
Od 90-lat systematycznie malała liczba połączeń osobowych na linii kolejowej Nr 94. Na początku grudnia 2012 roku, ówczesny Zarząd Województwa Małopolskiego uznał, że przy niskiej frekwencji, utrzymanie pociągów pasażerskich na linii Oświęcim - Skawina - Kraków jest nieopłacalne. Nie dziwmy się pasażerom, że nie korzystali z tych połączeń, bo pociągi rzadko przekraczały prędkość 30 km/h. Trasa Oświęcim - Kraków Płaszów to były 2 godziny 45 minut podróży. Żle były także ustawione rozkłady jazdy; dwa pociągi o godzinie 4;00 i 5,00, a potem przerwa do 14;00.
Od 2014 roku, w Małopolsce, trawa proces przywracania połączeń kolejowych, aby ułatwić pracownikom i uczniom dojazd do zakładów pracy i szkół. Oferta jest także kierowana do mieszkańców, aby w sposób wygodniejszy i szybszy dojechali do urzędów, szpitali i innych miejsc w głównych ośrodkach miejskich. Z oferty mogą korzystać także turyści i rowerzyści, aby skorzystać z uroków natury w Małopolsce. Dla użytku rowerzystów oddaje się coraz więcej tras rowerowych. Linia kolejowa umożliwia także dojazd do największego w Małopolsce parku rozrywki w Zatorze.
Na linie kolejową Nr 94 skierowano pociągi relacji SKA2 (Szybka Kolej Aglomeracyjna linia 2). Z powodu trwającej modernizacji i przebudowie linii kolejowej, rozkład kursowania pociągów ulega zmianom. Od dnia 1 października 2022 roku, relację SKA2 wydłużono ze stacji Podbory Skawińskie do stacji Przeciszów. W planach Kolei Małopolskich jest wydłużenie szlaku do Oświęcimia. W zamyśle jest uruchomienie kolejnych kursów do Oświęcimia. Nowe połączenie jest efektem wypracowanego kompromisu między oczekiwaniami mieszkańców miejscowości położonych przy omawianej trasie oraz planami Spółki PKP PLK S.A. Plany spółki PKP PLK są istotne, bo wiele starych peronów należy wyremontować, a nowe należy zbudować, w korzystnych dla mieszkańców miejscach. Perony muszą uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych.
Koleje Małopolskie podały informację, o aktualnych (wrzesień 2023 rok) czasach przejazdu pociągu SKA2; Kraków Główny - Kraków Podgórze 6 minut, - Kraków Sanktuarium 13 minut, - Skawina 26 minut, - Brzeźnica 49 minut, - Spytkowice 63 minuty, - Zator 68 minut, - Przeciszów 72 minuty. Aktualnie (2023 rok) czas przejazdu Oświęcim - Kraków Główny wynosi 1 godzina 30 minut. W 2023 roku, na szlaku Nr 94 jeździły 20-22 pary pociągów. Część z nich (8-10 par) aż do Przeciszowa.
Akceptowalne są także ceny biletów kolejowych: na przykład na odcinku Kraków Główny - Zator bilet normalny kosztuje 12 złotych, bilet szkolny 37% 7m56 złotych, bilet studencki 5,88 złotych, bilet dla seniora 8,40 złotych. Są także dostępne bilety miesięczne, które uwzględniają także ulgi. Najdroższy bilet miesięczny Kraków Główny - Zator kosztuje 242,97 złotych. Jest duża możliwość kupienia tych biletów; W kasie biletowej spółki „Koleje Małopolskie” sp. z o.o. (Kraków Główny). W kasach biletowych spółki „POLREGIO” S.A. (Nowy Sącz, Sędziszów, Tarnów, Krzeszowice). W kasach biletowych spółki „PKP InterCity” S.A. (Kraków Główny, Kraków Płaszów, Tarnów, Bochnia). W aplikacji iMKA oraz w automatach funkcjonujących w ramach Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej (MKA). W aplikacji iMKA oraz w automatach funkcjonujących w ramach Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej (MKA). Za pośrednictwem systemu BILKOM. Za pośrednictwem systemu E-PODRÓŻNIK BILETY. Za pośrednictwem systemu mPay. U obsługi w pociągu.
Stacja Brzeźnica.
Budynek dworca został zbudowany w 1884 roku. Jest to typowy projekt austriacki. Parter jest zajęty przez poczekalnię, kasę biletowo-bagażową, lokal gastronomiczny oraz przez poczekalnie. Górne piętro jest przeznaczone na mieszkania dla pracowników kolei. W okresie 2020-2022, dworzec został wyremontowana. Odnowiony został dach i elewacja budynku. Dworzec w Brzeźnicy jest własnością gminy.
Dworzec jest niewielki. Jest podpiwniczony. Ma dwie kondygnacje. Przykryty jest wielospadowym dachem i pokryty dachówką. Drewniana konstrukcja dachu oraz drewniane fragmenty ścian są pokryte brązową bejcą. Front budynku jest symetryczny, ma na środku ryzalit, który jest zwieńczony oknem w poddaszu. Do wnętrza prowadzą dwoje jednoskrzydłowych drzwi. Naroża budynku mają prostą sztukaterią , która udaje ciosane kamienie. Na parterze, obrzeża drzwi i okien wykonano w taki sam sposób. Okna na pierwszym pietrze mają prostsze obramowanie z wysuniętymi parapetami i gzymsami nad nimi. Budynek jest wytynkowany na kolor słomkowy, sztukateria jest biała, a stolarka jest zielona.
Obecnie przez stację Brzeźnica przebiegają 4 tory, wszystkie są zelektryfikowane i eksploatowane. Tory boczne używane są do mijania się pociągów podczas prac na torowych oraz dla powstrzymania pociągów towarowych, dla wyprzedzenia przez pociągi osobowe. Stacja jest wyposażona w sygnalizatory świetlne.
Przy dworcu zbudowano parkingi w systemie P+R oraz wiaty dla rowerów. W 2022 roku, wraz z budową centrum przesiadkowego, postawiono automat-biletowy Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej. Na zewnątrz budynku dworca zamontowano elektroniczną tablicę informacji kolejowej.
Na stacji jest tylko jeden peron, który jest typu wyspowego, z dwiema krawędziami. Obecnie (wrzesień 2023 roku) peron jest w trakcie remontu, który polega na jego podwyższeniu i wyposażeniu w nową nawierzchnię. Na peronie będą zamontowane wiaty przystankowe z ławkami. Remont prowadzony jest w ten sposób, że stale jedna krawędź peronowa jest dostępna dla podróżnych.
Na stacji Brzeźnica nigdy nie było przejścia podziemnego, a także kładki na Dorami. Dojęcie do peronu jest przez przejście przez dwa tory. Dlatego trzeba zachować dużą ostrożność.
Linia kolejowa Nr 94.
Stacja kolejowa Brzeźnica koło Skawiny jest położona na linii kolejowej Nr 94 Kraków Płaszów - Oświęcim, na 29,945 km szlaku. Obecnie (2023 roku) na szlaku trwają jeszcze praca modernizacyjne. Po nich całkowitym zakończeniu, pociągi osobowe pojadą z prędkością 100 km/h, a towarowe z prędkością 80 km/h. Linia Nr 94 została zelektryfikowana: W dniu 30 października 1970 roku zelektryfikowano odcinek Kraków Płaszczów – Spytkowice, na którym uruchomienie sieci trakcyjnej nastąpiło w dniu 12 listopada 1970 roku. W dniu 9 września 1971 roku, zelektryfikowany został odcinek Spytkowice – Oświęcim. Linia Nr 94 ma długość 64,502 m, jest dwutorowa, zelektryfikowana.
Opracował Karol Placha Hetman